Số ra ngày 8/6, gọi đó là “điệp vụ lén lút”, báo The Australian viết rằng lính hải quân Trung Quốc đã chất lên một tàu chiến của họ rất nhiều thùng sữa bột khi tàu của họ neo đậu tại cảng Sydney. Nhóm tàu hộ tống hải quân số 31, theo Hoàn cầu thời báo, gồm các tàu Côn Luân Sơn, Hứa Xương và Lạc Mã Hồ, đã kết thúc chuyến thăm 5 ngày tới Úc hôm 7/6.
Hơn 700 thủy thủ Trung Quốc đã tới Úc trong chuyến đi gây bất ngờ với nhiều người dân địa phương. Một số nguồn tin nói với Hoàn cầu rằng khoảng 50 thùng sữa công thức đã được chuyển lên tàu và việc này bắt nguồn từ nhu cầu của các thủy thủ.
Hoàn cầu “trích lời những người trong quân đội” nói chuyện thủy thủ ghé thăm và mua bán sản phẩm địa phương nơi tàu cập bến là chuyện bình thường.
“Phóng viên Hoàn cầu thời báo từng thấy nhiều thủy thủ nước ngoài uống bia Thanh Đảo tại một quán bar địa phương hay mua quà cho gia đình khi tàu cập cảng ở tỉnh duyên hải Sơn Đông, Trung Quốc”.
Nhưng vì sao một chuyện bình thường như vậy lại trở nên bất thường? Truyền thông Úc đã “phóng đại” như thế nào?
Có một thực tế là ba tàu chiến Trung Quốc đột ngột xuất hiện tại cảng Sydney trong khi trước đó chính quyền Úc không thông báo rộng rãi như thường lệ tới người dân, trong khi thủ tướng Úc Scott Morrison đang công du nước ngoài. Điều dễ hiểu là đã có rất nhiều đồn đoán xung quanh việc này, cho dù sau đó ông Morrisson nói đây là chuyến viếng thăm qua lại của tàu chiến Trung Quốc-Úc tại các bến của nhau và không có gì bất ngờ với chính quyền.
Nhưng điều khiến nhiều người khó hiểu và không tránh khỏi băn khoăn là tàu chiến Trung Quốc xuất hiện bất ngờ, trong khi thủ tướng Úc đi thăm đảo Solomon để mở rộng tầm ảnh hưởng tại vùng đất mà Trung Quốc cũng đang tìm cách vươn bàn tay tới, nơi đang bị đồn đại là sẽ cho phép Bắc Kinh mở căn cứ quân sự. Nhiều người Úc trước đó đã lo ngại Solomon sẽ biến thành tiền đồn để Trung Quốc tấn công nước Úc.
Đó có lẽ là lý do mọi con mắt ở Sydney đổ dồn vào ba tàu chiến Trung Quốc, gồm tàu đổ bộ Côn Luân Sơn, khinh hạm tên lửa Hứa Xương và tàu vận tải Lạc Mã Hồ. Và người ta đã rất ngạc nhiên thấy binh lính Trung Quốc đưa lên tàu nhiều thùng sữa bột trẻ em.
Thực ra, sữa bột Mỹ, Úc hay châu Âu từ nhiều năm qua đã rất được ưa chuộng ở Trung Quốc. Nhu cầu này tăng vọt sau khi nổ ra vụ bê bối sữa nhiễm melamine vào năm 2008. Sự bất tín nhiệm ngành sữa nội tại Trung Quốc đã thúc đẩy ngành sữa bột Úc và nhiều người có cơ hội tìm cách mang sữa từ Úc về Trung Quốc bán với giá gấp đôi.
Cuộc chiến thương mại Mỹ -Trung đã khiến thị trường sữa ngoại ở Trung Quốc bị tác động, doanh thu sữa Úc tại Trung Quốc đã giảm gần 10% chỉ trong vài tuần.
Mặc dù vậy, nhu cầu mua sữa ngoại của nhiều người Trung Quốc chưa hề thay đổi và có lẽ đây chính là lý do binh lính trên tàu chiến Trung Quốc mua rất nhiều sữa bột Úc.
Câu chuyện “điệp vụ sữa bột” có lẽ sẽ không trở nên to chuyện nếu Úc và Trung Quốc đang ở thế đối đầu chiến lược ở khu vực Nam Thái Bình Dương và sự cảnh giác của người Úc với Trung Quốc đang lên cao.