Nhiều năm gắn bó với rừng, Thượng tướng Võ Trọng Việt, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng – An ninh nhìn nhận: Nói rừng vàng nhưng người dân ở đó nghèo. Rừng ở trên cao nhưng chính sách đầu tư ở dưới thấp. Chủ yếu lấy của rừng về chứ đưa lên rừng được bao nhiêu? “Bao nhiêu gỗ quý, thú quý, khoáng sản quý lấy hết rồi!”, ông Việt bày tỏ.
Theo ông Việt, ngày xưa chúng ta thường nói rừng vàng biển bạc, rồi “rừng che bộ đội, rừng vây quân thù” nhưng giờ thì rừng làm giàu cho lâm tặc. Rừng bây giờ có người nói đi nhìn bên ngoài xanh tốt nhưng bên trong viêm đại tràng nặng, vì cây quý ở trong bị rút hết”.
Viện dẫn câu hỏi “Tam sơn, tứ hải, nhất phần điền”, theo ông Việt, lâu nay chúng ta chỉ quan tâm “nhất phần điền”, sinh ra nhiều đại gia. Còn “tam sơn tứ hải” thì ít đại gia mà lắm đại ca. Phải làm sao tăng “đại gia” mà ít “đại ca” thì đất nước mới giàu.
Cho rằng một số địa phương có tình trạng lợi dụng chuyển đổi rừng để phá rừng, theo ông Việt, phải có sự thẩm định của cơ quan cấp trên. Tỉnh muốn chuyển đổi mục đích rừng, giao khoán thì theo luật quy định của luật này là phải được Bộ Tài nguyên Môi trường thẩm định, thế mới giám sát được nhau.
Ông Việt cho rằng, nếu cứ quy định như hiện tại thì kiểm lâm vẫn “lực bất tòng tâm” trước “lâm tặc”.
“Kỹ sư đào tạo 4, 5 năm về điều tra rừng nhưng không bằng lâm tặc, vì cây tốt ở đâu đối tượng này biết hết, cây tốt ở đâu biết hết, tính toán chặt hạ và đưa về thế nào rất kỹ. Nếu để “lâm tặc” lộng hành thì có tội với dân, với đất nước”, ông Việt cho hay, đồng thời đề nghị phải tính cơ chế, hành lang pháp lý phù hợp hơn, theo hướng cần trao quyền mạnh hơn cho kiểm lâm.
Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ cũng cho rằng, do quản lý rừng lâu nay còn nhiều bất cập nên dự thảo còn nhiều vấn đề phải nghiên cứu thêm. Đồng tình phân ra làm ba loại rừng, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh nhất thiết biên giới phải có rừng, trừ nơi có thành phố, đông dân cư chứ không để đồi trọc. Rừng này phải là rừng phòng hộ, rừng đặc dụng không được khai thác hoặc phải có chính sách cụ thể.
Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình đề nghị nghiên cứu kỹ hơn về chính sách cho thuê rừng, vì rất nhiều người dân sống gắn bó với rừng xưa nay.
Ngoài ra, ông Bình cũng lưu ý cho thuê khác với giao rừng thì có chia cắt rừng và các tài nguyên trong rừng hay không? Cùng với đó, mối quan hệ giữa chủ rừng và kiểm lâm thế nào cũng phải được tính đến.
