Việc đưa vào sử dụng loại vũ khí “chết chóc” này trở nên cấp bách hơn sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn hạ máy bay Su-24 của Nga hôm 24/11. Moskva và Damascus có chung lợi ích trong việc thiết lập mạng phòng thủ phòng không và S-300 cùng với S-400 được xem là công cụ tốt nhất trên thế giới hiện nay để thực hiện nhiệm vụ này.
Theo một quan chức cao cấp quân đội Syria tại Sở chỉ huy liên hợp Nga – Syria ở Damascus, hệ thống S-300 di động sắp được triển khai tại nhiều địa điểm khác nhau ở quốc gia Trung Đông này. Khi đó, các lực lượng trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad sẽ có trong tay vũ khí khủng, tiêu diệt được mọi máy bay chiến đấu, tên lửa (kể cả tên lửa hành trình), với việc S-300 có tầm bắn xa 150 km, tầm vươn cao 27 km.
“Syria sẽ sớm ra tuyên bố rằng bất kì nước nào sử dụng không phận mà không có sự điều phối với Damascus đều bị xem là hành động thù địch và (chúng tôi) sẽ bắn hạ máy bay mà không cần cảnh báo. Những ai muốn chống khủng bố và có sự điều phối với giới lãnh đạo quân sự (Syria) sẽ được bảo đảm hành lang an toàn”, tờ Alrai Media (Kuwait) dẫn lời nhân vật này cho biết.
Đây hẳn nhiên là động thái mới tiềm ẩn yếu tố leo thang đối đầu. Máy bay chiến đấu của liên quân do Mỹ đứng đầu mở chiến dịch không kích khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng từ tháng 9/2014, tiến hành hàng nghìn đợt không kích từ đó cho đến nay, nhưng không có sự yêu cầu hay chấp thuận của Damascus. Đến thời điểm hiện tại, có ít nhất 7 nước có máy bay chiến đấu thường xuyên hoạt động trong không phận Syria. Nga là nước duy nhất được Syria cho phép mở chiến dịch không kích diệt trừ quân khủng bố.
Với S-300 do Nga cung cấp, Syria có được công cụ kĩ thuật giúp bảo vệ vững chắc biên giới, không phận trước những “kẻ xâm phạm”. Damascus cũng hoàn toàn có quyền hợp pháp bảo vệ chủ quyền đất nước trước những hành động vi phạm lãnh thổ. Một số người có thể lý luận theo kiểu sẽ là một bước đi mạo hiểm khi để Syria kiểm soát vùng trời với S-300; giả dụ như máy bay của Mỹ, Anh, Pháp hay Đức bị bắn hạ, ngay lập tức Mỹ và NATO sẽ tham chiến triệt để, với kết cục cuối cùng là cả Nga cũng bị cuốn theo “cuộc chiến tranh giữa các siêu cường hạt nhân”.
Tuy nhiên, đó dường như chỉ là cách để phương Tây reo rắc nỗi sợ hãi, làm tiền đề để giải giáp “người khác” và ngăn cản một quốc gia có chủ quyền được thực thi hành động chính đáng. Đó là cách để một số siêu cường đè nén và chèn ép người khác. Bất luận vì lý do gì, việc phương Tây sử dụng không phận không kích quân khủng bố mà không được sự chấp thuận của chính phủ Syria đều là bất hợp pháp, không thuyết phục về mục đích. Đó là chưa kể đến tính thực chất trong hành động. Dù lớn tiếng tuyên bố không kích là để diệt IS và các phần tử thánh chiến, nhưng diễn biến thực tế cho thấy chiến dịch quân sự của liên quân không hiệu quả, vì đó là kiểu nỗ lực nửa vời, không hẳn là nhằm vào quân khủng bố.
Liên quan đến tình hình Syria, Tổng thống Vladimir Putin từng nói, vấn đề then chốt là phải tuân thủ luật pháp quốc tế; nếu không có sự tôn trọng luật pháp quốc tế, thế giới sẽ chứng kiến sự trỗi dậy của luật rừng, những hành động tội ác man rợ. Triển khai S-300, Damascus giờ đã vẽ ra một lằn ranh mới. Quân đội Syria có đủ sức mạnh để bảo vệ đất nước. Kể từ đây, máy bay của Mỹ, NATO xâm phạm không phận Syria sẽ buộc phải dè chừng, nếu không sẽ bị bắn hạ.
