Cụ thể, không làm tăng, giảm đột ngột vận tốc dòng chảy, chênh lệch mực nước quá lớn trước và sau công trình gây ngập úng bãi, đất ven sông; làm giảm khả năng thoát lũ, sạt lở, lòng, bờ, bãi sông; không gây bồi lắng, xói lở lòng sông quá mức, ảnh hưởng đến dòng chảy cạn thường xuyên trong năm; đổi hướng dòng chảy chủ lưu gây mất ổn định bờ, bãi sông và ảnh hưởng đến chức năng nguồn nước, chức năng của hành lang bảo vệ nguồn nước.
Đồng thời, hạn chế các hoạt động gây ô nhiễm môi trường, cảnh quan, hệ sinh thái và các hoạt động khác trên sông, ven bờ gây ảnh hưởng xấu đến chất lượng nguồn nước và có giải pháp để khắc phục ô nhiễm, sự cố ô nhiễm; bảo đảm tính hệ thống của dòng sông; phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội; quy hoạch sử dụng đất; quy hoạch khoáng sản tại khu vực khai thác; quy hoạch tài nguyên nước và các quy hoạch có liên quan.
Dự thảo nêu rõ, việc khoanh định khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông thực hiện theo quy định của pháp luật về khoáng sản và các quy định sau:
Căn cứ khoanh định đối với khu vực cấm khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông, gồm: Khu vực đang bị sạt, lở gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự ổn định, an toàn của bờ sông; đe dọa hoặc làm suy giảm chức năng của hành lang bảo vệ nguồn nước; khu vực bị sạt lở đặc biệt nguy hiểm, gây nguy hại trực tiếp đến hành lang bảo vệ các công trình giao thông, đê điều, thủy lợi, hệ thống cấp nước, thoát nước, trạm quan trắc và các công trình hạ tầng quan trọng khác; khu vực đang bị sạt lở ảnh hưởng trực tiếp đến khu đô thị, khu dân cư tập trung, các công trình dân sinh; khu vực có điều kiện địa hình địa chất không ổn định; các khu vực khác do cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quy định.
Khu vực tạm thời cấm khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông, gồm: khu vực đã xảy ra hoặc có nguy cơ sạt, lở nhưng chưa xác định được nguyên nhân; khu vực có yêu cầu về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; khi xuất hiện hiện tượng sạt, lở hoặc có nguy cơ bị sạt lở lòng, bờ bãi sông, các hoạt động khai thác cát sỏi bị tạm thời cấm đến khi Sở Tài nguyên và Môi trường xác định rõ nguyên nhân gây sạt lở, báo cáo UBND cấp tỉnh để quyết định thời hạn tạm thời cấm.
Sở Tài nguyên & Môi trường các tỉnh có trách nhiệm điều tra, xác định các khu vực cần cấm hoặc tạm thời cấm khai thác cát sỏi và các khoáng sản khác trên sông.
Trong thời hạn không quá 30 ngày làm việc kể từ ngày phê duyệt, Sở Tài nguyên & Môi trường có trách nhiệm tổ chức công bố khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông trên các phương tiện thông tin đại chúng, thông báo tới UBND cấp huyện và niêm yết công khai tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn nơi có khu vực cấm, khu vực tạm thời cấm khai thác cát, sỏi và các khoáng sản khác trên sông.