Khi cho ra đời hai danh ngôn ấy, (tất nhiên trong những bối cảnh khác nhau), nhà văn nổi tiếng khôi hài người Mỹ Mark Twain có lẽ không hình dung rằng có lúc chúng gắn liền với nhau.
Như vụ việc đang lùm xùm quanh gần 14 tỷ đồng tiền quyên góp của người hâm mộ đã tin tưởng gửi gắm cho diễn viên hài Hoài Linh để cứu trợ đồng bào miền Trung dịp thiên tai cuối năm ngoái. Nhưng như thiên hạ vừa phanh phui, rằng suốt nửa năm qua, số tiền dùng để cứu trợ khẩn cấp trên hầu như vẫn nằm im trong tài khoản của cây hài này. Khiến dư luận nổi sóng.
Hai hôm trước, diễn viên này mới xuất hiện trên báo chí, biện lý do dịch bệnh COVID-19 nên không thể đi miền Trung cứu trợ được (?!). Trong khi thực tế có những khoảng thời gian rất dài từ sau Tết đến giờ dịch bệnh không xuất hiện trên cả nước, mọi sinh hoạt, đi lại vẫn bình thường. Bản thân diễn viên này thời điểm trên cũng chạy sô sự kiện ở nhiều nơi.
Tất nhiên Hoài Linh sẽ chẳng dại gì có ý định “biển thủ” gần 14 tỷ tiền từ thiện “mồ hôi nước mắt” của người hâm mộ này. Kể cả trong vở diễn hài hước nhất, đây cũng là điều không thể. Thực tế nhóm của Hoài Linh trước đó đã có một vài động thái liên hệ với vài địa phương miền Trung, để lấy danh sách, hẹn hò ngày trao tiền cứu trợ. Và cũng đã trao được vài trăm triệu tại một hai xã. Nhưng cách làm cho thấy sự hời hợt, mà dư luận cho rằng mang tính “đối phó” nhiều hơn.
“Một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Giờ với bất kể với lý do gì, vẫn khó thể chấp nhận. Diễn viên hài này có thể tự tin “giải cứu” kịch bản và bạn diễn vào những giây cuối trên các game show truyền hình thực tế. Nhưng đời thực không phải là vai diễn. “Tôi có thể kể những chuyện đã xảy ra với tôi như kiểu giai thoại vui. Nhưng không bao giờ là một trò đùa”. Lucille Ball (1911-1989), một tượng đài về nghệ thuật gây cười của Mỹ đã nói vậy.
Từ đây, nhìn lại hoạt động từ thiện, nhân đạo tự phát thông qua những người nổi tiếng ở ta thời gian qua quả có rất nhiều vấn đề. Từ khâu huy động quyên góp tới việc trao những gói cứu trợ có lúc lên tới hàng trăm tỷ đồng này của những người nổi tiếng thường mang tính ngẫu hứng, tự phát, và hầu như không ai giám sát. Chỉ duy nhất là “niềm tin” của đông đảo người hâm mộ gửi gắm vào đó, rồi thôi. Nhưng ai đó đã nói, nếu một người phải yêu cầu sự tin tưởng của bạn, thì đó là dấu hiệu chắc chắn bạn không nên trao cho họ điều đó.
Hoài Linh là chuyên gia tạo ra tiếng cười, cũng trở nên nổi tiếng và giàu có nhờ cái tài khiến cho người khác cười. Nhưng giờ đây sự dội lại của những tiếng cười “ngược” đủ mọi sắc thái với người chuyên gây cười có lẽ là điều Mark Twain chưa từng nghĩ tới.