Hơn 10 năm người dân chưa được tái định cư trên tuyến đường có 'lợi ích nhóm' ở Trà Vinh

16 năm trước (tháng 8/2006), UBND tỉnh Trà Vinh phê duyệt đầu tư dự án tuyến đường số 1 (thị xã Trà Vinh, nay là TP.Trà Vinh) do Sở GTVT làm chủ đầu tư với chiều dài 2.200m; tổng mức đầu tư hơn 141 tỷ đồng. Theo phản ánh của người dân, quá trình thi công, tuyến đường này bất ngờ bị “nắn cong” xuyên thẳng vào đất và nhà của người dân vốn không nằm trong quy hoạch. Từ đó, Thanh tra tỉnh Trà Vinh đã thành lập đoàn thanh tra dự án này và phát hiện hàng loạt sai phạm.

Thanh tra tỉnh xác định, những sai phạm trên có dấu hiệu thông đồng, dàn xếp giữa tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu, chủ đầu tư và các nhà thầu với mục đích tư lợi cá nhân. Có dấu hiệu cố ý làm trái, gây hậu quả nghiêm trọng.

UBND tỉnh Trà Vinh khi đó kết luận: Những cán bộ này có dấu hiệu tư lợi cá nhân khi cố tình thực hiện dự án với vị trí và quy mô sai chủ trương và quy hoạch. Một số cán bộ đã cố tình làm thay đổi vị trí, quy mô dự án với mục đích "nắn" con đường vào khu đất của mình để được hưởng bồi thường. Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Trà Vinh, khi tổ chức đấu thầu, Sở GTVT đã tự ý điều chỉnh giá dự thầu của nhà thầu, chấp nhận cho nhà thầu không đủ năng lực, tư cách trúng thầu. Trong tổng số hơn 280.300m2 đất của 253 hộ gia đình và 3 tổ chức có đất nằm cạnh đường số 1, thì có hơn 40.700m2 đất thuộc quyền sở hữu của 20 vị cán bộ và chủ doanh nghiệp trong tỉnh.

Trong vụ việc này, trách nhiệm chính thuộc về ông Phan Thanh Sơn - Giám đốc Sở GTVT, là đại diện chủ đầu tư. Ngoài ra, ông Nguyễn Trung Hoàng - Giám đốc Ban quản lý các dự án giao thông (cũng là thành viên Tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu) phải chịu trách nhiệm chung về các sai phạm từ chủ trương, quy hoạch, quá trình xét thầu… Thanh tra tỉnh đề nghị chuyển toàn bộ hồ sơ sang cơ quan điều tra để làm rõ.

Sau khi bị thanh tra, dự án đường số 1 bị ngưng trệ nhiều năm. Đến năm 2015 dự án mới tái khởi động trở lại và tiếp tục mời thầu giai đoạn 2 của dự án. Ngay từ khi thực hiện dự án, Trà Vinh xác định tỉnh còn khó khăn nên để tạo nguồn vốn xây dựng công trình theo hình thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT). Theo đó, doanh nghiệp tư nhân Bình An bỏ vốn ra để làm đường, khi công trình hoàn thành, doanh nghiệp sẽ được giao 34.420m2 đất hai bên đường để thu hồi vốn. Tuy nhiên, khi tuyến đường hoàn thành vào cuối năm 2018, Sở GTVT loay hoay mãi vẫn không giao đất được cho nhà đầu tư để thu hồi vốn. Còn doanh nghiệp thì bức xúc đi khiếu kiện.

Được biết, có 253 hộ, gia đình và tổ chức có đất bị thu hồi với diện tích hơn 264.000m2. Trong số này, chỉ có 16 hộ đủ điều kiện cấp tái định cư, còn lại thuộc diện phân phối lại đất tại chỗ (là đất ở đô thị). Tổng số đất bị thu hồi bởi dự án là hơn 264.000m2, tỉnh Trà Vinh dự kiến bố trí tái định cư và phân phối lại quỹ đất 65.029m2 cho 253 hộ gia đình và cá nhân, tất cả đều thuộc diện tái định cư tại chỗ. Tuy nhiên đã hơn 10 năm kể từ lúc làm dự án, đến nay vẫn chưa có một khu đất tái định cư nào được giao.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Hùng (58 tuổi, ngụ phường 9, TP. Trà Vinh) cho hay: "Gia đình ông có gần 1.400m2 đất. Dự án đi qua, gia đình ông bị ảnh hưởng gần hết, chỉ còn lại vỏn vẹn 100m2 đất. Từ đó đến nay đã hơn 10 năm, nhưng không thấy chính quyền giao đất tái định cư. Tôi nhiều lần gõ cửa cơ quan chức năng nhưng vẫn chưa có kết quả. Tôi cũng mong sớm giải quyết để ổn định cuộc sống”.

Ông Hùng chỉ tay vào khu đất bị nhà nước thu hồi làm dự án tuyến đường số 1.

Ngày 1/7, trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lê Văn Hẳn - Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, thông tin: "Hiện nay, chúng tôi đưa dự án tuyến đường số 1 vào một trong những công việc khó của tỉnh, vì đã kéo dài hơn 10 năm. Trước đó, thanh tra của tỉnh phát hiện trong quá trình lập dự án chưa đảm bảo yêu cầu, sau đó cho dừng. Sau một thời gian, chúng tôi cho lập dự án mới và quy mô nhỏ hơn. Đến khi hoàn thành, dự án tiếp tục bị vướng nghị định nên không thể thanh toán cho nhà đầu tư bằng đất 2 bên dự án tuyến đường số 1, do đó bắt buộc trả bằng tiền... nhưng hiện nay còn vướng nhiều thứ".

Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh cho biết thêm, trước đó, tỉnh có đăng ký làm việc với Thủ tướng Chính phủ. Thủ tướng sau đó có giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư và một số bộ, ngành có liên quan để xem xét, hướng dẫn Trà Vinh để thực hiện. Mới đây, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành có công văn giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhưng đến nay vẫn chưa có phương án tháo gỡ khó khăn.

Đất không bàn giao cho nhà đầu tư để cỏ mọc um tùm. Ảnh: Nhật Huy.