Giao dịch tiền mặt giảm mạnh
Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết hiện nay thị trường Việt Nam có 2 dòng sản phẩm thẻ thanh toán gồm thẻ quốc tế và thẻ nội địa.
Hiện tại, thẻ ghi nợ có thẻ nội địa chiếm 81%, thẻ quốc tế chiếm 19%; thẻ tín dụng nội địa chiếm 6%, quốc tế chiếm 94%; thẻ trả trước thì nội địa chiếm 66% và quốc tế chiếm 34%. Đơn vị chấp nhận thanh toán, số lượng vay trên 1.000 dân, so với trung bình thì Việt Nam có khoảng 1,5 triệu máy post còn điểm chấp nhận thanh toán chấp nhận Việt QR chỉ khoảng 600 nghìn.
Ông Minh cho biết thói quen của người dân cũng dần thay đổi đối với sự phát triển của các phương thức thanh toán. Trước đây mọi người có thói quen sử dụng thẻ thanh toán để rút tiền tại ATM và mang đi chi tiêu, một số nơi như khu công nghiệp, trung tâm thương mại,... Tuy nhiên, khoảng 5 năm trở lại đây, người dân đã chuyển sang sử dụng thẻ thanh toán trực tiếp tại các điểm chấp nhận thanh toán hay thanh toán trực tuyến trên các trang thương mại điện tử.
Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) Ảnh: Trọng Tài |
Xu hướng này thể hiện rõ rệt qua giao dịch rút tiền mặt liên tục giảm những năm qua. Cụ thể: trong năm 2022, tỷ trọng các giao dịch rút tiền mặt trên tổng giao dịch xử lý qua hệ thống NAPAS giảm từ 12% trong năm 2021, xuống mức 6,56% của năm 2022. Còn tính tháng 8/2023, giao dịch rút tiền mặt tiếp tục giảm 15% về số lượng và 19% về giá trị giao dịch so với cùng kỳ năm trước. Đây là con số lưu ý, thói quen tiêu dùng bằng tiền mặt đã thay đổi. Ông Minh dự đoán từ nay đến cuối năm sẽ còn giảm nhanh hơn nữa những giao dịch trên ATM.
Thay đổi xu hướng thanh toán
Sau hơn 2 năm triển khai quét mã Việt QR thì đến nay có 45 tổ chức sử dụng mã này để thanh toán. NAPAS với vai trò xây dựng cơ sở hạ tầng, các phương thức thanh toán mới có thể thấy đang có xu hướng thay đổi rất nhanh. Tính riêng tháng 8, trung bình mỗi ngày có 20 triệu giao dịch chuyển tiền hằng ngày trong đó có khoảng 20% giao dịch bằng mã Việt QR. Cũng riêng trong tháng 8 đã tạo mới 5 triệu mã Việt QR. Thống kê trong 6 tháng đầu năm 2023, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng 55% về số lượng; qua kênh Internet là 76% về số lượng và 1,79% về giá trị; qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng là 65% và 77%; qua phương thức Việt QR tăng tương ứng là 152% và 301% so với cùng kỳ năm 2022.
Với những giao dịch giá trị nhỏ, khách hàng sẽ không phải nhập PIN, chỉ cần thao tác chạm vào soft POS là hoàn tất các bước thanh toán. NAPAS triển khai định danh khách hàng như căn cước công dân, bằng lái xe, hộ chiếu…. triển khai một dự án đầu tiên với Bộ Công an là chi trả an sinh xã hội.
Nói về xu hướng phát triển phương thức thanh toán, ông Nguyễn Quang Minh cho biết NAPAS đã và đang triển khai ứng dụng công nghệ thanh toán tiên tiến để cung cấp cho thị trường các sản phẩm, dịch vụ thanh toán hiện đại, sáng tạo, an toàn, gia tăng trải nghiệm cho người dùng. Có thể kể đến các sản phẩm, dịch vụ như: Công nghệ số hóa thẻ thanh toán lên các website/ ứng dụng thanh toán điện tử (mobile app) của các ngân hàng, qua đó cho phép biến chiếc điện thoại trở thành chiếc thẻ vật lý.
Thông qua triển khai ứng dụng soft POS sẽ giúp mở rộng mạng lưới chấp nhận thanh toán thẻ hiện nay, trong đó hướng đến hỗ trợ các cửa hàng, điểm kinh doanh nhỏ lẻ, các cửa hàng tạp hóa, phòng vé, rạp chiếu phim, khu vui chơi, … Dịch vụ Tap to phone do NAPAS triển khai với các ngân hàng còn cho phép chấp nhận thanh toán hầu hết các loại thẻ, cả thẻ NAPAS và thẻ quốc tế.