Chập chững tái hòa nhập
Trước kia, ông Nén là một người nát rượu. Sau 17 năm 5 tháng 5 ngày trong tù, ông Nén đã bỏ được rượu. “Ðời nó bị đọa đày trầm luân một phần vì rượu, bây giờ chúng tôi sẽ không để nó động đến rượu nữa”. Cha ông Nén, cụ Huỳnh Văn Truyện nói.
Sau khi ra tù, ông Nén cũng đã được Bệnh viện Mắt thành phố Hồ Chí Minh phẫu thuật, chữa khỏi bệnh cườm mắt. Chưa đi được xe máy, nhưng ông đã biết sử dụng điện thoại di động. Cụ Truyện muốn giao lại mấy công đất ở quê nhà, xã Thới Bình (Thới Bình, Cà Mau) cho ông Nén, để vừa trồng lúa, vừa nuôi tôm. Nhưng các con ông Nén không thể cùng về Cà Mau được, ở đó không đủ đất, không có việc làm cho họ. Do vậy, ông Nén muốn ở lại thị trấn Tân Minh (Hàm Tân, Bình Thuận), cùng vợ con gây dựng lại cuộc sống ở đây.
“Gia đình tôi đã tan nát gần hai chục năm nay rồi, nay tôi muốn gia đình tôi được quây quần bên nhau cùng làm ăn, bù đắp lại thiệt thòi lại cho ba đứa con sau bao năm tôi bị tù oan”. Ông Nén nói. Theo ông, sau khi nhận tiền bồi thường oan sai, ông sẽ mua một chiếc xe ô tô, để các con ông sử dụng kiếm sống. Tuy nhiên…
Con trai tôi đã được minh oan, gia đình tôi được sum họp, tuy sức khỏe tôi có giảm sút nhưng tôi vẫn minh mẫn, không bị bệnh tình gì nặng nề, vậy là tôi mãn nguyện lắm rồi. Tôi có nhắm mắt cũng an lòng. Tết này sẽ là Tết vui nhất của gia đình tôi gần hai chục năm nay.
Cụ Huỳnh Văn Truyện
Khi tiếp xúc với ai, kể cả người nhỏ tuổi hơn nhiều, ông Nén vẫn có thái độ hơi khép nép, thường dạ thưa, xưng “em”. Ngày 2/12/2015, ông cùng cụ Huỳnh Văn Truyện và ông Nguyễn Thận vào thành phố Hồ Chí Minh dự giao lưu trực tuyến “Huỳnh Văn Nén và hành trình giải oan xuyên thế kỷ”, do báo Tiền Phong tổ chức. Trước khi về lại Tân Minh, họ được nữ luật sư Ngô Huỳnh Phương Thảo mời cơm tối, ở một nhà hàng khá sang. Ăn xong, ông Nén ra ngoài phòng ăn để hút thuốc. Nhận ra người tù nổi tiếng, anh bảo vệ nhà hàng trong bộ đồng phục có gù vai kim tuyến, có phù hiệu tiến tới hỏi, anh có phải là Huỳnh Văn Nén? “Dạ phải ạ”. Ông Nén vừa trả lời, vừa lật đật dụi điếu thuốc. Lên xe ô tô rồi, ông còn hoang mang hỏi, sao tôi đi đâu người ta cũng biết, ông đó làm ở cơ quan nào?
Mặt khác, ông lại có những lúc nổi khùng vô cớ với vợ con, có lúc có thái độ không phải cả với đấng sinh thành, cụ Huỳnh Văn Truyện và với người mà ông phải chịu ơn rất nhiều, ông Nguyễn Thận. Sau 17 năm rưỡi trong tù, dường như những nỗi sợ hãi, những chấn thương tâm lý đã trở thành những ám ảnh vô thức của “người tù thế kỷ”. Quá trình trở thành công dân Huỳnh Văn Nén không mặc cảm về thân phận mình, bình thường như mọi công dân khác có lẽ còn gian nan và chông chênh lắm.
Chờ đón Tết vui
Hiện nay ông Nén đã 54 tuổi, sức khỏe kém, không có việc làm, không có thu nhập. Quán hủ tiếu của vợ ông, bà Nguyễn Thị Cẩm bữa hết hàng bữa ế, thu nhập bấp bênh. Vợ chồng con trai lớn là Huỳnh Thành Công và con trai thứ là Huỳnh Thành Lượng đều đi làm thuê, công việc không ổn định. Con trai út Huỳnh Thành Phát vẫn lông bông ham chơi. Vừa qua, với sự tư vấn, hướng dẫn của LS Trần Vũ Hải, ông Nén đã ký đơn gửi TAND tỉnh Bình Thuận và Cục Bồi thường Nhà nước, Bộ Tư pháp, xin được tạm ứng 1 tỷ đồng tiền bồi thường oan sai. Nhưng ngày 31/12/2015, tại buổi họp báo do Bộ Tư pháp tổ chức, ông Trần Việt Hưng, Phó Cục trưởng Cục Bồi thường Nhà nước cho biết, ông Nén chưa nộp hồ sơ đề nghị bồi thường, chưa thỏa thuận xong với các cơ quan có trách nhiệm bồi thường. Do vậy, việc tạm ứng cho ông Nén là không đúng quy định pháp luật, không thể thực hiện. Ðời sống của gia đình ông Huỳnh Văn Nén ngổn ngang khó khăn, họ đang sống trong một căn nhà nhỏ lợp tôn, nóng bức khi trời nắng, dột khi trời mưa, gió lùa mọi mùa.
Với mong muốn gia đình ông Nén có nơi cư trú khang trang hơn trước khi đón Tết nguyên đán Bính Thân, thông qua báo Tiền Phong, Cty cổ phần Phát triển nhà Thủ Ðức (Thuduc House) đã tặng gia đình ông Huỳnh Văn Nén 40 triệu đồng để sửa nhà. Một số người thân của gia đình ông Nén cũng chung tay hỗ trợ. Nữ LS Phạm Thị Kim Anh và ông Tăng Quảng ở Hội An (Quảng Nam) đã hỗ trợ ông Nén hàng chục triệu đồng. Ngày 29/12/2015, việc sửa nhà cho gia đình ông Nén bắt đầu. Gia đình ông Nén còn có niềm vui nữa, đó là chị Trần Thị Kim Loan, vợ anh Huỳnh Thành Công đã mang bầu 5 tháng, ông sắp có cháu nội. “Tết này, tuy điều kiện kinh tế còn khó khăn, nhưng gia đình tôi cũng sẽ đón Tết thật vui, cái Tết tự do đầu tiên của tôi sau 17 năm không có Tết”. Ông Nén vui vẻ nói với tôi.