Núi rác khổng lồ giữa lòng thành phố
Năm 2003, UBND tỉnh Nghệ An đã chấp thuận chủ trương triển khai Dự án nhà máy xử lý rác thải Seraphin của Công ty cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin (gọi tắt là Công ty Seraphin) với công suất xử lý 200 tấn/ngày, đêm. Thời điểm đó, công nghệ xử lý rác này được đánh giá là thân thiện với môi trường, có thể biến rác thải thành phân vi sinh.
 |
Núi rác khổng lồ ở thành phố Vinh, Nghệ An |
Công ty Seraphin được tỉnh Nghệ An cho thuê hơn 30.000m² đất có vị trí tiếp giáp với bãi rác Đông Vinh để xây dựng nhà máy xử lý rác thải. Tháng 5/2005, nhà máy xử lý rác thải Seraphin đi vào hoạt động, xử lý cả rác tươi (rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày) và rác khô (chôn lấp tại bãi rác).
Tuy nhiên, Công ty Seraphin sau đó không xử lý rác tươi mà chỉ xử lý rác khô. Tính đến tháng 7/2013, nhà máy chỉ mới xử lý được 257.113 tấn rác.
 |
Hiện còn khoảng 84 nghìn tấn rác chưa được xử lý |
Do nhà máy xuống cấp, hoạt động gây ô nhiễm môi trường nên tháng 1/2014, UBND tỉnh Nghệ An có thông báo số 06/TB-UBND yêu cầu nhà máy xử lý rác thải Seraphin chấm dứt hoạt động.
Sau khi dừng hoạt động, công ty này tiến hành tháo dỡ nhà xưởng, để lại khu vực nhà máy với khoảng 84 nghìn tấn rác thải tồn đọng chưa xử lý gồm 30 nghìn tấn gạch đá, cát, sỏi, thủy tinh, mảnh sành...; 20 nghìn tấn mùn hữu cơ đã phân loại; 34.000 tấn rác đã phân loại chờ đốt.
 |
Rác chất đống không được xử lý, trong khi nhà máy đã dỡ từ lâu. |
Điều đáng nói, mặc dù đến nay số rác khổng lồ nói trên vẫn chưa được xử lý nhưng UBND TP Vinh vẫn thanh toán cho công ty Seraphin khoản kinh phí lên tới hơn 41 tỷ đồng.
Tiền đi, rác ở lại
Năm 2013, Công ty Seraphin đã đề xuất với UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận việc di dời nhà máy về khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên và chuyển đổi công nghệ Seraphin sang công nghệ đốt rác phát điện. Tuy nhiên đến nay vấn đề này vẫn đang “dậm chân tại chỗ” với nhiều lý do khác nhau.
 |
Rác chất cao hơn cả nhà dân. |
Kể từ đó đến nay, UBND tỉnh Nghệ An đã nhiều lần đốc thúc các sở, ngành liên quan, UBND TP Vinh và Công ty Seraphin xử lý dứt điểm rác thải còn tồn đọng tại bãi rác Đông Vinh trong thời gian sớm nhất, đảm bảo an toàn vệ sinh môi trường và đúng quy định.
Trước chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An, UBND TP Vinh đã ban hành nhiều văn bản đôn đốc, yêu cầu phía Công ty Seraphin xử lý số lượng rác tồn đọng tại Nhà máy xử lý rác thải Seraphin nhưng đến nay vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
 |
Rác thải đủ các loại rải rác khắp nơi |
Cuối năm 2021, lãnh đạo UBND TP Vinh đã trực tiếp làm việc với đại diện Công ty Seraphin để tìm “tiếng nói chung”. Tuy nhiên, đại diện doanh nghiệp này cho rằng, do bộ máy lãnh đạo doanh nghiệp đã thay đổi, chuyển nhượng cổ phần nên không nắm đầy đủ quá trình giải quyết việc tồn đọng rác thải tại bãi rác Đông Vinh. Đại diện Công ty Seraphin cũng không quyết định được có thực hiện vận chuyển toàn bộ rác thải tồn đọng trong nhà máy hay không.
 |
UBND TP Vinh thanh toán trên 41 tỷ đồng cho Công ty Seraphin để thực hiện dự án này. |
Có mặt tại bãi rác Đông Vinh, xã Hưng Đông, TP Vinh, theo ghi nhận của PV, bãi rác chất cao gần 10m, trải rộng trên diện tích hàng chục nghìn m2. Do nhiều năm không hoạt động, cỏ dại đã mọc dày đặc trên bãi rác, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân 2 xã Hưng Đông và Nghi Kim ở cạnh bãi rác.
 |
| Trụ cổng còn sót lại sau khi công ty Seraphin tháo dỡ nhà xưởng |
Mùa hè, cây cỏ khô héo, thường xuyên xảy ra các vụ cháy. Nhiều vụ lửa cháy âm ỉ suốt nhiều ngày liền. Những lúc như vậy, khói bụi ô nhiễm ảnh hưởng nghiêm trọng đến khu vực xung quanh. Ở giữa bãi rác, vẫn còn nhiều hố nước lớn, màu đen kịt, bốc mùi nồng nặc. Theo người dân địa phương, mỗi lần có mưa lớn, nước từ những hố này sẽ tràn ra ngoài, gây ô nhiễm khu vực xung quanh.
"Cứ tưởng bãi rác ngừng hoạt động, rác thải được dọn đi, sẽ không còn cảnh phải sống chung với mùi hôi thối và nước bẩn. Ai ngờ, cả chục năm nay vẫn thế, dân chúng tôi vẫn phải tiếp tục sống chung với ô nhiễm", một người dân xã Hưng Đông chia sẻ.
 |
| Bãi rác nhiều lần xảy ra tình trạng cháy, khói nghi ngút mùa nắng nóng |
Ông Trần Anh Tấn - Chủ tịch UBND xã Hưng Đông cho biết: “Bãi rác Đông Vinh ngừng hoạt động chục năm nay nhưng vẫn còn một lượng lớn rác chưa được di chuyển đi khiến người dân bức xúc. Hầu như cuộc họp, cuộc tiếp xúc cử tri nào trong nhiều năm qua người dân cũng phản ánh tình trạng ô nhiễm. Người dân và chính quyền địa phương mong muốn khối lượng rác thải này sớm được xử lý."
