Dồn dập thay đổi
Ngân hàng TMCP Xuất Nhập Khẩu Việt Nam - Eximbank (EIB) vừa có thông báo về việc Vietcombank rút người đại diện vốn góp tại Eximbank. Theo đó, ông Trần Lê Quyết không còn làm người đại diện phần vốn góp của Vietcombank tại Eximbank, không còn tư cách thành viên lẫn trưởng BKS Eximbank kể từ 2/8/2018.
Eximbank cũng vừa có thông báo: bà Lương Thị Cẩm Tú, thành viên HĐQT Eximbank, đã mua thành công gần 13,8 triệu cổ phiếu EIB, tương đương 1,122% vốn điều lệ ngân hàng thông qua giao dịch thỏa thuận từ ngày 5/7-3/8.
Tổng số tiền mà bà Lương Thị Cẩm Tú bỏ ra cho thương vụ này ước tính lên tới 195 tỷ đồng.
Bà Lương Thị Cẩm Tú là người vừa trúng cử vào HĐQT Eximbank tại ĐHĐCĐ thường niên hồi ngày 27/4 của ngân hàng này (nhiệm kỳ 2015-2020). Bà Tú cũng là người duy nhất được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chấp thuận trong số 4 ứng viên bầu bổ sung vào HĐQT Eximbank khi đó.
Trước khi tham gia vào HĐQT Eximbank, bà Lương Thị Cẩm Tú từng là Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Nam Á (NamABank).
Thông tin về người bán trong thương vụ bà Tú mua cổ phần EIB không được công bố nhưng đây là một tín hiệu cho thấy có sự thay đổi tương quan giữa các nhóm cổ đông tại Eximbank.
Tính tới cuối tháng 6/2018, Sumitomo Mitsui Banking Corporation (Nhật) là cổ đông lớn nhất nắm giữ hơn 185 triệu cổ phiếu EIB (tương đương 15% cổ phần Eximbank). Ngân hàng Ngoại thương Vietcombank là cổ đông lớn thứ hai nắm giữ hơn 101 triệu cổ phiếu EIB (8,19%); VOF Investment (5,97%).
Với giao dịch mới nhất, bà Lương Thị Cẩm Tú hiện là cổ đông cá nhân lớn nhất tại Eximbank. Các cổ đông còn lại nắm giữ tới gần 71% thuộc về nhiều nhóm cổ đông khác nhau. Trước đó, tại các ĐHCĐ trước đó, rất nhiều nhân sự ứng cử bổ sung vào HĐQT nhiệm kỳ 2015-2020 nhưng đã không thành công.
ĐHCĐ bất thường hồi đầu tháng 8/2016 bị hoãn được cho là có thời gian để các bên tìm giải pháp để xử lý những xung đột lợi ích giữa các nhóm cổ đông. Vấn đề tại Eximbank trong vài năm qua không phải là tài chính yếu kém, mà là sự bất đồng giữa các nhóm cổ đông lớn. Phía cơ quan quản lý khi đó muốn giải quyết triệt để vấn đề sở hữu chéo ở Eximbank.
Sau thời ông Lê Hùng Dũng, Eximbank trở nên phức tạp và khó khăn. Chấm dứt thời biến động?
Kể từ ĐHCĐ 2015 của Eximbank (cuối tháng 7/2015) khi mà cựu chủ tịch HĐQT Lê Hùng Dũng rút lui, vấn đề nhân sự cấp cao ở Eximbank luôn nóng bỏng. Các nhóm cổ đông không tìm được sự đồng thuận trong vấn đề lựa chọn thêm người vào quản trị.
Ngay từ đầu 2015, trên thị trường chứng khoán (TTCK) đã xuất hiện tin đồn Eximbank sẽ sáp nhập với NamABank. Tại ĐHCĐ năm 2015, NamABank cũng đã cử người tham gia ứng cử vào thành viên HĐQT của Eximbank nhưng sau đó lại rút lui
Câu chuyên tranh giành ghế vào HĐQT Eximbank thực sự lan rộng sau khi ĐHCĐ năm 2016 bất thành. Mâu thuẫn giữa các nhóm cổ đông đã khiến Eximbank lún vào khó khăn, với tài sản tụt giảm và lợi nhuận lao dốc, thậm chí bị lỗ và cổ phiếu Eximbank bị đưa vào diện cảnh báo do lợi nhuận âm hai năm liên tiếp.
Thời khó khăn của Eximbank bắt đầu từ năm 2011, với tổng tài sản của ngân hàng từ mức 183,6 ngàn tỷ đồng giảm xuống chỉ còn 161 ngàn tỷ đồng vào cuối năm 2014 và đến năm 2015 giảm xuống chưa tới 126 ngàn đồng.
Lợi nhuận cũng theo chiều hướng đi xuống. Từng là gương mặt thường trực trong “câu lạc bộ ngàn tỷ lợi nhuận” của hệ thống ngân hàng, sau hai năm, Eximbank “rớt đài” tụt xuống 828 tỷ đồng trong năm 2013, rồi xuống 69 tỷ đồng trong năm 2014. Đến năm 2015, lợi nhuận sau thuế chưa phân phối cuối năm này là âm 817 tỷ đồng.
Vấn đề chọn thêm thành viên vào HĐQT cho tới thời điểm này đã đạt được những bước đi ban đầu với sự có mặt của bà Lương Thị Cẩm Tú.
Tại Eximbank, trong nhiều năm một nhóm cổ đông của Eximbank đề cử đại diện vào HĐQT từng là một lãnh đạo của một ngân hàng khác. Trong khi đó, Eximbank vẫn đang nắm giữ vốn tại Sacombank.
Eximbank và Sacombank cũng chính là 2 ngân hàng biến động nhân sự là rất lớn. Gần đây, cuộc chiến quyền lực kéo dài hơn 5 năm tại Sacombank đã có dấu hiệu hạ màn với sự xuất hiện của một nhân vật hoàn toàn mới: Dương Công Minh. Và người ta đang chờ đợi dấu hiệu từ Eximbank
