Bước ngoặt trong sự nghiệp của NSND Doãn Hoàng Giang là trở thành đạo diễn sân khấu (ông học diễn xuất nhưng sau mới nhận ra dàn dựng vở mới thực sự là niềm đam mê, sở trường). Ông dựng hàng chục vở diễn ăn khách và được xem như biểu tượng của sân khấu Việt Nam đương đại.
NSND Doãn Hoàng Giang là bạn thân với NSƯT Lê Mai. Bởi vậy mà NSƯT Lê Chức - em trai nghệ sĩ Lê Mai - có nhiều kỷ niệm với bậc đàn anh. NSƯT Lê Chức còn nhớ rất rõ những dấu ấn lớn của NSND Doãn Hoàng Giang trong việc đổi mới cho sân khấu Việt Nam đương đại.
"Vở Đôi mắt, Nhân danh công lý, Hà Mi của tôi cho thấy bước ngoặt về mặt đề tài. Trước đây, chủ nghĩa thực thể có phần lấn át đi số phận con người, nhưng mỗi vở của Doãn Hoàng Giang vẫn có những quan điểm rất riêng của ông về giá trị, tiêu chuẩn nhân văn", đạo diễn Lê Chức khẳng định.
 |
NSND Doãn Hoàng Giang tâm huyết với sân khấu khi tuổi đã cao. |
Giai đoạn hoàng kim trong sự nghiệp của NSND Doãn Hoàng Giang cộng hưởng với thời hoàng kim của sân khấu Việt thập niên 1980-1990 của thế kỷ trước - khoảng thời gian làm nên tên tuổi của các nhà viết kịch Lưu Quang Vũ, Xuân Trình...
Đạo diễn Lê Chức là một trong những nghệ sĩ đầu tiên nhận tin NSND Doãn Hoàng Giang qua đời. Ông và Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam NSND Trịnh Thúy Mùi đang trao đổi về việc tổ chức tang lễ cho vị đạo diễn tài danh.
"Chúng ta tiếc thương mọi người khi họ nằm xuống. Nhưng một nghệ sĩ có tầm ảnh hưởng, đóng góp cho nghề nghiệp, xã hội ra đi thì sự tiếc thương ấy nhân rộng hơn nhiều. Nghệ sĩ lấy tiêu chí nhân văn làm lẽ sống, làm cái cốt cho sự nghiệp như Doãn Hoàng Giang chính là người dẫn đường. Ông tạo ra những rung cảm tốt đẹp trong nghệ thuật", NSƯT Lê Chức nhận định.
 |
Công lý không gục ngã là vở đầu tiên đạo diễn Doãn Hoàng Giang hợp tác với nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ. Ảnh: NGUYÊN KHÁNH. |
Khi đã bước qua tuổi thất thập, NSND Doãn Hoàng Giang vẫn miệt mài làm việc. Năm 2015, ông kết hợp cùng nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ dựng vở Công lý không gục ngã. Trong ấn tượng của NSƯT Nguyễn Sĩ Tiến (Giám đốc Nhà hát Tuổi trẻ), NSND Doãn Hoàng Giang tuổi đã cao nhưng năng lực và năng lượng khi làm nghề vẫn rất đáng nể.
"Năm 2015, sức khỏe của NSND Doãn Hoàng Giang không tốt như trước. Nhưng ông vẫn truyền lại nhiều kinh nghiệm, phương pháp làm việc hiệu quả cho nghệ sĩ trẻ. Hồn cốt văn hóa ở người đạo diễn tài hoa đã ngấm sâu trong ông", NSƯT Sĩ Tiến chia sẻ với Tiền Phong.
NSND Lê Tiến Thọ - nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam - khẳng định NSND Doãn Hoàng Giang là tài năng lớn, được đào tạo bài bản, kỹ lưỡng. "Tài năng của ông bay bổng hơn bằng chính sức sáng tạo. Ông không chấp nhận những gì đã có sẵn trong khuôn mẫu hiện thực. Ông hướng sân khấu đến gần hơn với khán giả", NSND Lê Tiến Thọ nói.
NSƯT Chiều Xuân, NSND Lan Hương, đạo diễn Phan Trọng Thành, biên kịch Trịnh Thanh Nhã... cũng bày tỏ sự tiếc thương đối với người thầy, người anh trong nghề.
Ngay khi biết tin NSND Doãn Hoàng Giang qua đời, NSƯT Lê Chức tranh thủ lưu lại những bức hình, mẩu chuyện về đàn anh thân thiết. Ông đọc lại kỷ niệm mà đồng nghiệp, bạn bè viết cho NSND Doãn Hoàng Giang.
Đạo diễn Lê Chức gắn bó với NSND Doãn Hoàng Giang trong đời sống cá nhân. Những ngày cuối đời, diễn viên Nguyệt Ánh - vợ cũ của NSND Doãn Hoàng Giang - điều trị trong bệnh viện, NSND Doãn Hoàng Giang cùng con trai, NSƯT Lê Chức tới thăm bà. Khi ấy người chồng hiện tại của bà Nguyệt Ánh cũng có mặt.
"Bốn người đàn ông ngồi cùng nhau thật lâu. Tôi hiểu thêm một điều về Doãn Hoàng Giang. Ông xóa bỏ hết những điều có thể xóa bỏ. Ông có trái tim nghệ sĩ và ý thức văn hóa cao", NSND Lê Chức kể.
