Mặc dù các sự cố như thế này là tương đối hiếm – chỉ 1 trong 11 triệu chuyến bay, có nhiều trường hợp thảm khốc có thể ngăn ngừa được từ phía phi công.
Dưới đây là một số trường hợp tai nạn do phi công mà báo điện tử Daily Mail của Anh đã sưu tầm:
Chuyến bay Aeroflot 593, năm 1994
Có lẽ lỗi ngớ ngẩn nhất trong tất cả các vụ tai nạn hàng không là thuộc về viên phi công thứ 3 (dưới hàng cơ phó) - Yaroslav Kudrinsky, ông này đã để cho 2 đứa con của mình nghịch các nút điều khiển.
Vụ tai nạn xảy ra vào ngày 23/3/1994 khi máy bay Aeroflot bay từ Moscow đi Hong Kong. Chiếc Airbus A310 rơi ở Siberia, làm toàn bộ 75 người trên máy bay thiệt mạng.
Theo các đoạn ghi âm trong buồng lái, ông Kudrinsky rủ 2 đứa con của mình vào buồng lái vào giữa đêm – Yana 12 tuổi và Eldar 15 tuổi.
Khi đó hai bé này được phép ngồi vào ghế của cơ trưởng và chơi với các nút điều khiển mà đáng lý ra đã phải bị vô hiệu hóa khi máy bay chuyển sang chế độ bay tự động.
Thế nhưng, điều khủng khiếp đã xảy ra khi Eldar kéo nút điều khiển xuống trong đúng 30 giây, điều này đã đưa hệ thống quay trở lại trạng thái điều khiển bằng tay.
Vào thời điểm cơ trưởng và cơ phó quay trở lại chỗ ngồi và giành lại quyền kiểm soát máy bay thì tình hình đã quá muộn. Máy bay lao vào dãy núi bên dưới và làm toàn bộ người đi máy bay tử nạn.
Chuyến bay TransAsia Airways 235, năm 2015
“Chết, kéo nhầm nút chỉnh tốc độ rồi”.
Đây là một phần trong những lời cuối cùng của phi công chuyến bay trên vào ngày 4/2/2015, ngay trước khi máy bay đâm vào cầu cao tốc ở Đài Loan, khiến 43 trong số 58 hành khách thiệt mạng.
Theo báo cáo từ Hội đồng An toàn Hàng không Đài Loan, chiếc phi cơ vừa mới cất cánh từ sân bay Songshan ở Đài Bắc (Đài Loan) thì một động cơ ngừng hoạt động.
Viên cơ trưởng (sau đó thiệt mạng cùng cơ phó) khi ấy đã vô tình tắt nốt động cơ đang hoạt động bằng cách kéo nút chỉnh ga, khiến máy bay bị nghiêng đột ngột và cắm mũi xuống sông Keelung.
Chuyến bay Tuninter 153, năm 2009
Hồi tháng 3/2009, cả cơ trưởng và cơ phó của chuyến bay đã bị kết án 10 năm tù do cái chết của 16 hành khách.
Chiếc máy bay này đã lao xuống Địa Trung Hải vào năm 2005.
Cơ trưởng Shafik Al Gharbi và cơ phó Ali Kebaier Lassoued bị buộc tội đã cầu nguyện thay vì tiến hành các thao tác khẩn cấp sau khi máy bay hết nhiên liệu do lỗi cơ khí và lao xuống đại dương.
Các đoạn ghi âm trong buồng lái cho thấy cơ trưởng Gahrbi đã cầu cứu Đấng Allah và nhà tiên tri Mohammed.
Bằng chứng cho thấy phi hành đoàn đã có nhiều nỗ lực để cứu vãn tình thế nhưng cuối cùng rơi vào trạng thái hoảng loạn và nhằm mắt để cho máy bay rơi xuống biển.
Máy bay khi đó đang trên hành trình từ Bari (Italy) bay tới Djerba (Tunisia). Chỉ có 23 trong số 49 hành khách là sống sót sau khi được cứu từ dưới biển lên.
Hai máy bay KLM và Pan Am va chạm vào nhau
Đây vẫn là tai nạn đẫm máu nhất trong lịch sử hàng không, khiến 583 người thiệt mạng. Hai chiếc máy bay phản lực va vào nhau do lỗi trong quá trình liên lạc.
Xác 2 chiếc máy bay trong vụ tai nạn này. Ảnh: Getty. Nguyên nhân là do tổ lái KLM và Kiểm soát Không lưu hiểu lầm nhau, khiến chiếc phi cơ Pan Am vẫn ở trên đường băng lúc chiếc KLM chuẩn bị cất cánh.
Đã thế sương mù dày đặc khiến cả hai máy bay không nhìn thấy nhau.
Tất cả 248 hành khách và thành viên phi hành đoàn trên chiếc KLM tử nạn. Trên chiếc Pan Am, 326 hành khách và 9 thành viên tổ lái thiệt mạng. Chiếc Pan Am có 54 hành khách và 7 thành viên phi hành đoàn sống sốt, gồm có cơ trưởng.
Chuyến bay Airblue 202, Islamabad
Máy bay trong hành trình nội địa này rơi vào ngày 28/7/2010 gần thủ đô Islamabad của Pakistan, làm tất cả 146 hành khách và 6 thành viên phi hành đoàn tử vong.
Tai nạn lẽ ra có thể đã tránh được nếu viên cơ phó dám phản đối các lỗi liên tục lặp lại của cơ trưởng, Cơ quan Hàng không Dân dụng Pakistan vào tháng 11/2011 cho biết, viên cơ phó đã bị cấp trên của mình “sỉ nhục” trong suốt chuyến bay nên mất hết cả sự tự tin.
Viên cơ trưởng bị tố đã có lời lẽ nặng nề và trịnh thượng với cơ phó vài lần liền trong chuyến bay.
Sau khi phớt lờ cảnh báo từ Kiểm soát Không lưu “hãy để cho anh ấy nói những điều muốn nói” thì viên cơ phó lặng thinh, không nói gì với cơ trưởng nữa.
Trước thời tiết gió mùa, cơ trưởng hoảng loạn và cuối cùng mất kiểm soát đối với máy bay. Còn cơ phó thì vẫn không can thiệp. Kết quả là máy bay lao đầu xuống dãy đồi Margalla.
Chuyến bay Air Florida 90, năm 1982
Vào ngày 13/2/1982, các phi công của hãng này mắc vô số lỗi trong chuyến bay từ thủ đô Washington tới Fort Lauderdale ở Florida (Mỹ). Lỗi đáng kể nhất là việc không bật hệ thống chống đóng băng.
Thêm nữa, dù cất cánh trong lúc có bão tuyết, tổ lái lại sử dụng một thao tác không chính xác để phá băng thay vì quay trở lại cổng để phá băng một cách hợp lý. Sau đó khi phát hiện lỗi về động cơ, tổ lái vẫn không chịu hủy việc cất cánh.
Máy bay đã rơi xuống sông Potomac chỉ 30 giây sau khi ở trên không trung. Trong số 79 người trên máy bay, chỉ có 5 người sống sót. Ngoài ra còn có 4 người trên mặt đất tử nạn vì bị máy bay quệt vào.
Chuyến bay Eastern Air Lines 401, năm 1972
Vào ngày 29/12/1972, một chiếc phản lực Eastern Airlines Tristar lao xuống khu vực công viên quốc gia Everglades ở Florida (Mỹ), làm 101 người trên máy bay, bao gồm cơ trưởng, thiệt mạng. Chỉ có 75 người sống sót.
Tai nạn xảy ra do cơ trưởng và cơ phó bị phân tâm vào một chiếc bóng đèn bị cháy lúc cuối chuyến bay.
Trong lúc 2 người kiểm tra một bóng đèn hiển thị bánh hạ cánh, ai đó đã gạt nhầm vào một cần điều khiển khiến máy bay mất chế độ bay tự động. Lúc tổ lái nhận ra máy bay đang mất độ cao thì đã quá muộn.
