Hút thuốc lá
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam nằm trong số 15 nước có số người hút thuốc lá nhiều nhất thế giới. Tỷ lệ hút thuốc của nam giới là 45,3%. Hàng năm có trên 40.000 người Việt Nam tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá.
TS.BS Hoàng Đình Chân, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Ung bứu Hưng Việt (Hà Nội), cảnh báo thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi, đặc biệt là những người hút thuốc nhiều và trong một thời gian dài.
Thống kê từ Bệnh viện K Trung ương cũng từng chỉ ra tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá chiếm tới 96,8%.
Ô nhiễm môi trường
Một số hóa chất có trong môi trường, nhất là ở các khu công nghiệp nặng có thể làm tăng nguy cơ ung thư phổi. Theo thống kê, khoảng 20-30% nam giới và 5-20% nữ giới trong độ tuổi lao động có thể đã tiếp xúc với chất gây ung thư phổi trong suốt quá trình làm việc, chiếm khoảng 10% các ca ung thư phổi trên toàn thế giới.
Giới tính
Ung thư phổi thường gặp ở nam giới từ 50-75 tuổi. Tại các nước phương Tây, tỷ lệ ung thư phổi có chiều hướng gia tăng ở phụ nữ.
Tuổi tác
Ung thư phổi thường gặp nhiều nhất ở tuổi 40-60 tuổi, tuy nhiên độ tuổi này đang ngày trẻ hóa.
Vị trí địa lý
Ở các nước công nghiệp phát triển, ung thư phổi rất thường gặp, ở thành thị bị nhiều gấp 5 lần ở nông thôn.
Nghề nghiệp
Công nhân làm việc ở một số mỏ như: mỏ phóng xạ uranium, mỏ cromate; công nhân làm việc trong một số ngành nghề có tiếp xúc amiăng, công nghiệp hóa dầu, công nghiệp nhựa, khí đốt... có nguy cơ mắc ung thư phổi cao.
Tiền sử bệnh gia đình
Ung thư phổi chưa được chứng minh là di truyền nhưng nếu trong nhà có người mắc bệnh ung thư phổi thì những người còn lại có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường.
Hút thuốc thụ động
Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư phổi, nhưng nó không phải là yếu tố nguy cơ duy nhất. Hít phải khói thuốc lá một cách thụ động cũng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh của bạn. Trong một nghiên cứu tại Mỹ kết luận, những người kết hôn với người nghiện thuốc hay trong gia đình có người nghiện thuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi cao hơn từ 20-30% so với người bình thường.
Cơ chế gây bệnh ung thư phổi đối với hút thuốc thụ động cũng không khác nhiều so với hút thuốc chủ động. Người hút thuốc thường hít vào phổi bằng luồng khói chính nhưng chỉ chiếm khoảng 20%, 80% các luồng khói còn lại từ thuốc lá gọi là luồng khói phụ, giữa các lần hít thuốc, ra môi trường xung quanh. Luồng khói phụ độc hại gấp nhiều lần luồng khói chính, đây chính là nguyên nhân gây ung thư phổi cho những người hít phải khói thuốc lá thụ động hay trong gia đình có người hút thuốc.
Các yếu tố nguy cơ khác
Còn rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến bệnh ung thư phổi như tiền sử gia đình có người ung thư phổi, nhất là những người thuộc quan hệ cận huyết; sử dụng nguồn nước có nhiễm asen…. Hiện nay còn rất nhiều vấn đề liên quan đến căn bệnh ung thư phổi mà khoa học đang đi tìm câu trả lời như trong nhóm những người không hút thuốc, tỷ lệ phụ nữ mắc ung thư phổi cao hơn so với nam giới hay ở ung thư tuyến- một loại của bệnh ung thư phổi thường xảy ra ở người không hút thuốc….
