Time đánh giá cao tầm ảnh hưởng của Elon Musk “dù tốt hay xấu” nhưng bình chọn của tạp chí này bị chỉ trích vì ông chủ Tesla Motors có thái độ, quan điểm về thuế, công đoàn và COVID-19 đi ngược số đông. Nhà báo, nhà văn Mỹ Kurt Eichenwald cho rằng, quyết định chọn Musk làm nhân vật của năm 2021 là “sự lựa chọn tồi tệ nhất từ trước tới nay”.
“Gã hề, thiên tài”
Musk (sinh năm 1971 ở Nam Phi, sáng lập viên-giám đốc điều hành của công ty thám hiểm không gian SpaceX) gần đây vượt qua người sáng lập Amazon để trở thành người giàu nhất thế giới khi giá cổ phiếu Tesla tăng cao đã đẩy giá trị tài sản ròng của ông lên khoảng 300 tỷ USD.Time mô tả Musk là một “gã hề, thiên tài, người có tầm nhìn xa, nhà công nghiệp, ông bầu”, đánh giá cao các nỗ lực của ông từ khi thành lập SpaceX năm 2002 đến việc phát triển công ty năng lượng thay thế SolarCity, và tất nhiên Tesla- hãng xe hơi giá trị nhất thế giới. Năm 2021, có lúc giá trị vốn hóa thị trường của Tesla vượt 1.000 tỷ USD. Các đối thủ nặng ký truyền thống của hãng như Ford và General Motors cộng lại có giá trị dưới 200 tỷ USD.
 |
| Elon Musk cùng bạn gái (ca sĩ Canada Grimes) và con trai X Æ A-XII của hai người. Ảnh: Twitter |
Bình chọn Musk là nhân vật của năm 2021 đã bị chỉ trích gay gắt ở Mỹ vì tỷ phú công nghệ này phản đối thuế đánh vào giới siêu giàu. Giống nhiều tỷ phú khác, ông chủ Tesla chỉ đóng mức thuế nho nhỏ so với mức tăng đáng kể trong tổng tài sản từ năm 2014 đến năm 2018. Theo một cuộc điều tra của tổ chức phi lợi nhuận Propublica (Mỹ) trong năm 2021, mức thuế thực sự mà Musk đóng chỉ là 3,27%. Mặc dù hợp pháp, nhưng thuế suất này cho thấy sự thất bại của luật thuế của Mỹ trong việc đánh thuế thu nhập tăng lên từ tài sản theo cách mà tiền lương, nguồn thu nhập chính của hầu hết người Mỹ, bị đánh thuế, báo The Guardian nhận định.
 |
Elon Musk được Time bình chọn là nhân vật của năm 2021. Ảnh: Time |
Thượng nghị sĩ Mỹ Elizabeth Warren viết trên Twitter rằng, quyết định của Time nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách mã số thuế “để nhân vật của năm sẽ thực sự nộp thuế và ngừng ăn không ăn hỏng từ những người khác”. Trước đó, trên Twitter, Musk viết: “Tại sao phải trả phí công đoàn và từ bỏ quyền chọn mua cổ phiếu mà không được gì?”.
Năm 2020, Musk cũng gây tranh cãi khi đăng một loạt tweet thể hiện sự coi thường mức độ nguy hiểm của đại dịch toàn cầu COVID-19, ban đầu vẫn mở cửa nhà máy ở bang California bất chấp lệnh cấm của chính quyền địa phương.
Thao túng tiền số, khao khát cứu hành tinh?
Với 66 triệu người theo dõi (follower) trên Twitter, Musk thỉnh thoảng đưa ra những lời khuyên kỳ lạ, thông báo bất nhất khiến ngay cả các nhà đầu tư của Tesla cũng hoang mang. Hồi tháng 2/2021, sau khi Tesla mua tiền ảo Bitcoin trị giá 1,5 tỷ USD, ông thông báo chấp nhận thanh toán xe điện bằng Bitcoin khiến giá đồng tiền này nhanh chóng tăng vọt. Tuy nhiên, không đầy hai tháng sau, ông tuyên bố, Tesla ngừng chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin. Rồi đến giữa tháng 12/2021, CEO của Tesla lại đăng trên Twitter rằng, hãng sẽ tạo ra một số sản phẩm phụ có thể mua bằng Dogecoin; và lập tức, giá đồng tiền ảo này tăng 24%. Musk từng bị Ủy ban Chứng khoán Mỹ kiện vì hồi năm 2018 đăng dòng tweet về việc hủy niêm yết Tesla.
Ở Trung Quốc, Elon Musk trở thành hiện tượng thương hiệu với hơn 270 công ty đã đăng ký thương hiệu sử dụng tên tiếng Anh hoặc tiếng Trung của ông cho nhiều loại sản phẩm, từ in ấn, nhà hàng tới dệt may, thiết kế, South China Morning Post đưa tin. Lấy 3 vợ rồi ly dị, chung sống với 1 bạn gái rồi cũng chia tay, Musk hiện có 7 người con, trong đó có con trai sinh năm 2020 tên là X Æ A-XII
Đầu tháng 11/2021, Musk đăng trên Twitter bài “Thất bộ thi” (Thơ 7 bước, được cho là của Tào Thực, con trai Tào Tháo, thời Tam Quốc sáng tác sau 7 bước chân theo lệnh của anh trai Tào Phi). Musk đăng bài thơ bằng tiếng Trung bên dưới từ “Loài người” bằng tiếng Anh, khiến thiên hạ đoán già đoán non về ẩn ý của ông (có người đoán Musk ám chỉ về sự cạnh tranh giữa hai đồng tiền số Dogecoin và Shiba Inu). Với “Thất bộ thi”, bản dịch của Phan Kế Bính như sau: “Nấu đậu đốt cành đậu/Đậu ở trong nồi khóc/Sinh ra từ một gốc/Sao nỡ đốt thiêu nhau?”.
 |
| Elon Musk nhảy trên sân khấu trong lễ ra mắt xe Model 3 ở Trung Quốc năm 2020. Ảnh: Reuters |
Cũng trong tháng 11, Musk tuyên bố, SpaceX sẽ cố gắng phóng tàu Starship hình viên đạn lên quỹ đạo vào tháng 1/2022. Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) đã ký hợp đồng với SpaceX để sử dụng Starship để đưa các phi hành gia lên bề mặt Mặt Trăng sớm nhất là vào năm 2025. Musk thông báo, ông có kế hoạch sử dụng tàu vũ trụ có thể tái sử dụng để đưa con người lên sao Hỏa. “Đây là người đàn ông khao khát cứu hành tinh của chúng ta và mang lại cho chúng ta một hành tinh mới để sinh sống”, Time kết luận.
Những con số giật mình
Năm 2014, người ta cho rằng Musk từ chối nhận lương từ Tesla dù là CEO của hãng. Ông được trả 35.360 USD (dựa trên mức lương tối thiểu ở bang California), nhưng chỉ nhận tượng trưng 1 USD. Ông chủ Tesla là một trong số ít CEO ở Thung lũng Silicon nhận mức lương 1 USD, gồm Sergey Brin và Larry Page của Google.
Suýt chết nhưng là “kẻ hủy diệt”
Trong tiểu sử của mình, Musk kể suýt chết vì sốt rét sau chuyến thăm Brazil và Nam Phi.“Bài học của tôi khi đi nghỉ: kỳ nghỉ sẽ giết chết bạn”, ông thốt lên. Trong cuốn sách “Elon Musk: Tesla, SpaceX and the Quest for a Fantastic Future”, Justine Musk, vợ cũ của ông chủ Tesla kể: “Tôi thực sự nghĩ anh ấy là “Terminator” (Kẻ hủy diệt, tên phim bom tấn Hollywood). Anh ấy khóa ánh nhìn của mình vào thứ gì đó và nói “Nó sẽ là của tôi”. Từng tí từng tí một, anh ấy giành được tôi”. Cũng có người cho rằng, với việc SpaceX phóng tàu vũ trụ, phóng rocket đưa vệ tinh vào quỹ đạo, Musk sẽ thực hiện các dự án quảng cáo trong không gian.
Người ta cũng cho rằng, kể từ lúc có đứa con đầu tiên, doanh nhân Elon Musk làm việc 80-100 giờ mỗi tuần. Để bảo đảm hiệu quả làm việc cho sếp, các trợ lý của Musk chia ngày làm việc của ông thành các “múi phút”, cứ 5 phút là 1 múi. Ông thường tranh thủ ăn uống trong lúc họp hành.
Trong phim về điệp viên 007 “The Spy Who Loved Me” có cảnh chiếc xe hơi Lotus Esprit “Wet Nellie” biến thành tàu ngầm - một trong những cảnh phim liên quan xe cộ được yêu thích nhất. Chiếc xe sau đó được bán với giá 866.000 USD vào năm 2013 và người mua bí mật chính là Musk. Ông cũng từng dùng số tiền kiếm được từ việc bán PayPal để mua siêu xe McLaren F1 với động cơ V12 6,1 lít - chiếc xe nhanh nhất thế giới khi nó ra mắt (tốc độ tối đa khoảng 372 km/h).Đi được khoảng 17.700 cây số thì siêu xe của Musk tàn đời (đâm vào bờ kè ở California). Năm 2013, Musk đưa ra ý tưởng phát triển tàu hỏa siêu tốc Hyperloop chạy với tốc độ 1.287 km/h. Tàu chạy trên lớp đệm khí trong ống chân không (thực tế là có áp suất thấp).
