Chưa được giao đất đã xây dựng nhà máy hơn 2000 tỷ
Theo kết luận thanh tra số 17/KL-TT về việc thanh tra tại Nhà máy thủy điện Tà Thàng (Vietracimex) của Thanh tra tỉnh Lào Cai, nhà máy thuỷ điện Tà Thàng được khởi công xây dựng vào cuối năm 2008, hoàn thành và phát điện hòa lưới vào tháng 10/2013, công suất lắp máy 60MW, điện lượng bình quân đạt 270 triệu KWh.
Nhà máy được xây dựng tại thôn Tà Thàng, xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng trong khi đó phần hồ chứa tại thôn Nậm Lang, xã Suối Thầu, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai.
Chưa được tỉnh Lào Cai giao đất nhưng chủ đầu tư được khởi công, xây dựng và đã hoà vào mạng lưới điện quốc gia nhiều năm nay. Dự án có tổng mức đầu tư 1.170 tỉ đồng, cấp giấy chứng nhận thay đổi lần thứ nhất ngày 20/7/2009 cho công ty Vietracimex Lào Cai và tăng tổng mức đầu tư lên 2.147 tỷ đồng. Cấp giấy chứng nhận thay đổi lần 2 vào ngày 15/12/2011 và giấy chứng nhận thay đổi lần ba ngày 3/6/2013.
Theo lãnh đạo thanh tra tỉnh Lào Cai, dự án sai phạm rất lớn trên nhiều lĩnh vực. Cụ thể, về lĩnh vực xây dựng cơ bản của dự án vi phạm quy tắc các công trình vừa và nhỏ tỉnh Lào Cai.
Qua kiểm tra, các công trình, vật chất kiến trúc đã xây dựng không có giấy phép xây dựng, không có hồ sơ xin phép xây dựng, do đó vi phạm khoản 2, điều 10 luật xây dựng năm 2003 được sửa đổi 2009 thuộc hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động xây dựng.
Công trình không thực hiện kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp về chất lượng công trình theo quy định.
Do không làm thủ tục thuê đất nên tỉnh Lào Cai đã thất thoát tiền thuê đất đối với dự án 10 năm qua. Dự án chưa phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2011 - 2015) huyện Sa Pa đã được UBND tỉnh phê duyệt. Chưa có trong quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất đến năm 2017 của huyện Bảo Thắng.
Việc thu hồi đất, GPMB cho dự án không bảo đảm quy định, không đầy đủ trình trự, thủ tục, có nhiều thiếu sót. Đến thời điểm thanh tra, dự án không có Quyết định của cấp có thẩm quyền cho thuê đất, không có hợp đồng thuê đất, không có giấy CNQSDĐ nhưng đã và đang sử dụng đất để xây dựng dự án, hoạt động sản xuất kinh doanh điện ổn định 10 năm nay. Do không làm thủ tục thuê đất nên gây thất thoát tiền thuê đất đối với dự án 10 năm qua.
Doanh thu hàng năm đạt 235 tỷ vẫn... nợ thuế
Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo Sở Công thương tỉnh Lào Cai cho biết: Nhà máy và các công trình, vật kiến trúc thuộc dự án được xây dựng nhưng không có phép xây dựng, không có hồ sơ xin cấp phép xây dựng. Công trình này cũng không thực hiện việc kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp về chất lượng công trình theo quy định (công trình chưa được nghiệm thu trước lúc đưa vào sử dụng).
“Chúng tôi đã nhiều lần đề nghị chủ đầu tư hoàn thiện hồ sơ để được tỉnh bàn giao đất, Sở Công thương có thể nghiệm thu dự án nhưng Công ty CP điện Vietracimex Lào Cai vẫn không hợp tác”, đại diện Sở Công thương nói.
Việc xây dựng nhà máy không phép, vận hành nhiều năm nay ở Lào Cai như 'con voi lọt qua lỗ kim'. Theo Cục thuế tỉnh Lào Cai, tổng số tiền thuế, phí công ty nợ theo Kết luận thanh tra là trên 41,2 tỷ đồng (gồm Thuế GTGT trên 26,1 tỷ đồng; Thuế Tài nguyên trên 15 tỷ đồng; thuế môi trường rừng hơn gần 6 tỷ đồng).
