Nguy cơ cao cúm gà thẩm lậu vào Việt Nam

Nỗi lo gia cầm gốc Trung Quốc mang theo dịch cúm bán lẫn tại chợ con giống Đại Xuyên. Ảnh: Phạm Anh
Nỗi lo gia cầm gốc Trung Quốc mang theo dịch cúm bán lẫn tại chợ con giống Đại Xuyên. Ảnh: Phạm Anh
TP - Gia cầm nhập lậu từ Trung Quốc, nhất là con giống đang có xu hướng tăng trở lại, đem theo nguy cơ nhiễm các virus cúm gia cầm nguy hiểm như H7N9, H5N6 có khả năng gây chết người vào nước ta.

Con giống nguồn gốc Trung Quốc đã xuất hiện tại chợ giống Đại Xuyên (Phú Xuyên, Hà Nội).

Giống lậu tràn về Thủ đô

Ngày 11/9, chợ con giống gia cầm Đại Xuyên (Phú Xuyên, Hà Nội) tấp nập ô tô, xe máy ra vào các ki ốt lấy giống. Con giống từ chợ giống lớn nhất nước này sẽ tỏa ra cung cấp nhiều tỉnh miền Bắc, miền Trung.

Một cán bộ Trung tâm nghiên cứu vịt Đại Xuyên (Viện Chăn nuôi Quốc gia), đơn vị nằm cạnh chợ giống cho biết: Gần đây do nhu cầu nuôi để cấp thịt cho dịp Tết, giá gia cầm giống tăng cao, khiến việc nhập lậu gia cầm giống từ Trung Quốc tăng mạnh. Con giống Trung Quốc cũng đã về nhiều ở chợ Đại Xuyên.

Theo vị này, những năm trước, con giống nhập về thường là loại 2-3 tuần tuổi. Tuy nhiên, lần này họ còn nhập cả trứng ấp gần nở; khi về đến Hà Nội, trứng nở thành gà, vịt một ngày tuổi. Do đó, việc phân biệt gà ta hay Trung Quốc loại một ngày tuổi rất khó.

Theo các cơ quan chức năng tỉnh Lạng Sơn, chỉ trong hơn một tháng qua tỉnh này đã bắt giữ, tiêu hủy gần 150 nghìn con gia cầm giống; gần chục tấn gà thịt loại thải, trong đó có gà thịt đông lạnh đóng trong các thùng xốp… Riêng tại khu vực huyện Cao Lộc, Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 2 (Chi cục QLTT Lạng Sơn) phát hiện, bắt giữ gần 7.500 vịt giống, gần 4 tấn gà thịt thải loại. 

Phó Cục trưởng Thú y Đàm Xuân Thành cho biết, việc vận chuyển gia cầm bằng xe khách gây nguy cơ lây lan dịch, ảnh hưởng sức khỏe của hành khách. Theo đó, chở giống gia cầm phải có xe chuyên dụng. Trong khi việc quy định vận chuyển chưa rõ ràng, cần phải có biện pháp phối hợp với Bộ Công an để kiểm soát vấn đề này.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Chi cục trưởng QLTT Lạng Sơn, cho biết, sau một thời gian lắng xuống, gia cầm lậu từ bên kia biên giới có xu hướng tăng trở lại. Theo ông, hàng lậu chủ yếu vẫn là con giống (gà, vịt, ngan) mấy ngày tuổi, nhốt trong lồng nhựa và một số gà thịt chủ yếu nhập về bán cho nhà hàng, chuyển về xuôi tiêu thụ. 

Theo lãnh đạo Chi cục QLTT Lạng Sơn, có hai khu vực gia cầm lậu hay tuồn vào là Đồng Đăng (huyện Cao Lộc) và huyện Lộc Bình. “Chúng không chuyển từng lô lớn như trước, mà xé lẻ, vận chuyển bằng xe máy, hoặc xe trọng tải 5-7 tạ. Chúng tôi đã rải các lực lượng để ngăn chặn, nhưng vì lãi lớn, đối tượng rất manh động”-ông Nghĩa nói.

Một thương lái chuyên nhập giống từ xuôi lên bán ở Cao Bằng cho biết, gia cầm giống từ Trung Quốc cũng được bày bán ở các chợ như Quảng Uyên, Trà Lĩnh. Theo đầu nậu này, hiện giá giống vịt siêu thịt ở Cao Bằng loại 1 ngày tuổi khoảng 25 nghìn đồng/con. Trong khi vịt giống khoảng một tuần tuổi của Trung Quốc bán tại các chợ ở Cao Bằng chỉ 15 nghìn đồng/con. Giá gà giống 1 ngày tuổi nội địa bán 20 nghìn đồng/con, gà Trung Quốc một tuần tuổi, cũng bán với giá đó. 

Thậm chí, vị đầu nậu này còn tiết lộ, có hiện tượng mua máy ấp từ khu vực Phú Xuyên ( Hà Nội), mang lên đặt ở Trà Lĩnh- gần biên giới và họ nhập trứng từ Trung Quốc về để ấp, cung cấp ra thị trường.

“Thủng” vì đường mòn, lối tắt

Lãnh đạo Chi cục QLTT Lạng Sơn cho biết, các đối tượng lợi dụng đêm tối, thuê cư dân biên giới vận chuyển con giống qua đường mòn, lối tắt. “Bịt lối này họ lại chạy đi chỗ kia”- ông Nghĩa cho biết.

Theo một số thương lái, giá con giống Trung Quốc “rẻ bèo” nên ngoài việc các lực lượng phải “gác” ở biên giới, cần phải tăng nguồn cung ở trong nước để hạn chế nhập lậu. Có thương lái cũng đề nghị, nếu không có dịch, Bộ NN&PTNT cũng cần xem xét cơ chế nhập khẩu, có kiểm dịch chặt chẽ để giải quyết con giống cho bà con khu vực biên giới. 

Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cho biết ,Trung Quốc có chính sách hỗ trợ chăn nuôi, nhất là khu vực biên giới. Với giá gia cầm hiện nay, người làm giống gần như lãi gấp đôi so với nuôi gà thịt, nên các đối tượng tìm mọi cách để xuất sang Việt Nam.  

Lãnh đạo Cục Chăn nuôi cho biết, hiện đề án triển khai lò ấp trứng ở 7 tỉnh biên giới phía Bắc để tăng nguồn cung (con giống gia cầm tại chỗ) đã triển khai. Tuy nhiên, thực tế, mới ở Quảng Ninh và Cao Bằng làm mô hình; lượng gia cầm giống cung cấp từ các lò ấp chưa đáp ứng được nhu cầu nuôi của người dân địa phương. 

Theo ông Đàm Xuân Thành, Phó Cục trưởng Thú y (Bộ NN&PTNT), hiện vấn đề nhập lậu gia cầm từ Trung Quốc, nhất là gia cầm (vịt, gà, ngan…) giống đang có dấu hiệu tăng trở lại. Đây là điều nguy hiểm. Nhất là trong bối cảnh trong nước đang căng mình để phòng chống các loại virus cúm gia cầm, như H5N6, H7N9 có khả năng gây chết người đã xảy ra ở Trung Quốc.

MỚI - NÓNG