Không gian tĩnh lặng vùng rừng núi buổi xế chiều bị xé toang bởi tiếng cười nói của hàng trăm phạm nhân phân trại số 2, Trại giam Thủ Đức (huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận) thuộc Tổng cục 8 (Bộ Công an), trở về sau buổi lao động. Gương mặt mướt mồ hôi nhưng đầy rạng rỡ, chị Liên (35 tuổi) lăng xăng kiểm tra, giúp quản giáo làm thủ tục vào trại cho mọi người.
"Từ hôm biết mình được đặc xá dịp 2/9 lần này, lúc nào tôi cũng thấy lâng lâng như trên mây vậy. Tôi đếm từng ngày, từng giờ được cởi áo tù về với con trai sau gần 10 năm chưa gặp mặt", chị nói.
Quê Nam Định, 20 tuổi, Liên lên xe hoa với thanh niên gần nhà. Một năm sau, vợ chồng trẻ có con trai đầu lòng. Chung sống được 4 năm, người chồng giở thói trăng hoa bỏ bê vợ con, Liên nhiều lần níu kéo không thành. Sau khi ly thân, chị mang con vào Nam lập nghiệp.
Giữa Sài Gòn xô bồ, không người thân thích, cô gái thành Nam mở quán ăn nhỏ. Quán mới, lại không có tiền thuê mặt bằng tốt nên ế ẩm, nợ nần chồng chất. "Ôm con ra đi, tôi cũng muốn chứng minh cho chồng thấy dù không có anh tôi cũng lo tốt cho con. Nhưng thú thật cuộc sống lúc đó quá bế tắc", giọng người phụ nữ trùng xuống.
Trong lúc khó khăn, vài người bạn Liên quen từ trước đề nghị làm ăn chung. Mặt hàng họ chọn là buôn “cái chết trắng”. Biết dính vào sẽ mang tội nghiêm trọng, nhưng sau nhiều lần từ chối chị cũng nhắm mắt làm liều. Nhất là khi trong lòng luôn mong muốn có tiền lo cho con bằng bạn, bằng bè.
Chuyến hàng đầu tiên giao một cây heroin (9 cây bằng một bánh) cho khách diễn ra trót lọt, Liên được đồng phạm cho gần 10 triệu đồng. Số tiền rất lớn đối với mẹ con cô thời điểm đó.
Vẫn rất sợ nhưng Liên nghĩ sẽ "làm" một lần nữa để kiếm chút vốn lận lưng mở lại quán, chị nhận vận chuyển 4 cây heroin. Tuy nhiên, Liên bị bắt quả tang khi đang giao hàng cho đối tác. Đường dây buôn bán ma túy bị phanh phui, Liên phải nhận án 16 năm. Con trai 5 tuổi được mẹ chồng mang về Nam Định nuôi.
"Những ngày đầu trong trại tôi vật vã vì nhớ con, hối hận cực độ. Nhiều đêm thức trắng, nước mắt tôi ướt đẫm gối. Không biết phải làm sao mới đúng, cuối cùng tôi quyết định giấu con chuyện mình dính vào tù tội. Tôi cứ ám ảnh mãi hình ảnh mình bị dẫn giải về nhà khám xét, con trai ngơ ngác nhìn rồi hỏi 'mẹ đi khi nào về với con'", chị Liên nghẹn giọng.
Ở trại, chị được đánh giá là cải tạo tốt nên mỗi tháng được gọi điện cho con một lần. Trong 5 phút ngắn ngủi đó, chị tranh thủ từng giây hỏi chuyện cuộc sống, học tập của con. Người mẹ lầm lỡ nói dối đang đi làm ở rất xa, không thể về thăm con được. Thằng bé chỉ có duy nhất một tấm ảnh của mẹ, lúc chị mới vào Sài Gòn. Nhiều lần nó bảo mẹ gửi ảnh về, chị lại bịa mọi lý do để thoái thác.
"Nó liên tục bảo rất nhớ mẹ, tôi quặn lòng, không kìm được nước mắt. Tôi không có cách chọn lựa khác bởi sợ con biết chuyện sẽ mặc cảm, tự ti với bạn bè. Mà ngoài quê, chuyện tù tội sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến nó", chị quay mặt giấu dòng nước mắt.
Bản án 16 năm dài đăng đẳng, Liên không bao giờ muốn nghĩ đến nhưng lại không thể loại nó ra khỏi đầu. Phải mất một thời gian dài chị mới thoát được tâm trạng tuyệt vọng, suy sụp. "Cũng nhờ các cán bộ trại động viên, chia sẻ nên dần tôi lấy lao động làm niềm vui. Tôi cũng đặt quyết tâm phải phấn đấu cải tạo tốt để được giảm án, sớm về với con", nữ phạm nhân chia sẻ.
Ngoài cha mẹ ruột, mẹ chồng cũng một lần vào thăm Liên. Mỗi lần như thế chị lại xoắn xít hỏi về hình hài con trai rồi nức nở ôm những tấm ảnh con người thân mang đến. Suốt nhiều năm qua, đêm nào chị cũng lấy ảnh thằng bé ra ngắm, tưởng tượng nó đang trong vòng tay mình chơi đùa, được mẹ vỗ về, chăm sóc...
Những năm trong trại giam, Thúy theo học nghề may, chấp hành tốt các quy định của trại nên liên tục được giảm án. Trong dịp đặc xá lần này, sau khi chấp hành án được gần 10 năm, chị may mắn được duyệt. Từ lúc biết tên mình trong danh sách, chị lại thêm ngần ấy ngày vui không thể ngủ.
Chị bảo mình không có dự tính nhiều, chỉ mong sẽ theo nghề may hoặc mở hàng ăn như cũ để có thể nuôi con. Người chồng đã có vợ con khác nhưng mẹ chồng hứa sẽ để cháu nội về sống với chị.
"Tôi đếm từng giờ từng phút mong được về với con, được làm lại từ đầu, được chăm sóc nó. Nó đã 15 tuổi rồi, chắc lớn lắm. Tôi không biết sẽ đối diện với con thế nào, nhưng thời gian gần đây nó có vẻ ngờ ngợ biết chuyện của mẹ, chắc nó buồn lắm. Nhất định khi về tôi sẽ nói hết, sẽ yêu thương con bù lại những tháng năm qua", chị nở nụ cười buồn.
 |
Người đàn ông này cũng được đặc xá. Ảnh: Quốc Thắng
Trại giam Thủ Đức rộng hơn 16.000 hecta hiện giam giữ hơn 8.000 phạm nhân, lớn nhất nước. Đợt đặc xá lần này có hơn 800 người được ra tù trước thời hạn, cao nhất cả nước. Trong đó có bà Đào Thị Thoa (60 tuổi) từng lĩnh án chung thân vì lừa vay ngân hàng hơn 900 triệu đồng. Hay bà Nguyễn Thị Kim Nguyệt mang án 15 năm vì liên quan buôn bán ma túy, được đặc xá sau gần 9 năm trả giá.
