Nếu chúng ta hợp tác tốt, Nhật sẽ sớm nối lại ODA

Ông Nguyễn Phú Bình - Ảnh: V.V.T.

Ông Bình nói trong cuộc trao đổi với báo chí sáng 15/12:

- Đến lúc này nếu cho rằng vụ PCI (liên quan đến việc các quan chức của Công ty tư vấn quốc tế Thái Bình Dương - PCI - khai đã đưa hối lộ cho ông Huỳnh Ngọc Sĩ - nguyên phó giám đốc Sở Giao thông vận tải kiêm giám đốc Ban quản lý dự án đại lộ đông - tây và môi trường nước TP.HCM) không có ảnh hưởng gì tới vấn đề ODA giữa Nhật Bản và VN thì không đúng. Phía bạn chưa có cam kết mới (về ODA) vì đang chờ kết luận về vụ PCI. Đây là điều dư luận Nhật cũng quan tâm.

Nhưng vụ PCI chỉ là một phần, còn nhìn chung quan hệ hai nước trong lĩnh vực ODA là rất tốt. Các dự án ODA ở VN được đánh giá là chất lượng tốt và có hiệu quả.

Dư luận Nhật phản ứng thế nào về vụ PCI, thưa ông?

- Tùy từng thời điểm, mới đầu có tin này thì cũng xôn xao. Dư luận Nhật nói nặng về doanh nghiệp của họ, vì phía Nhật Bản rất coi trọng danh dự, việc doanh nghiệp Nhật cạnh tranh không lành mạnh, đút lót để giành được lợi thế đã làm người Nhật hổ thẹn...

Có một số ý kiến cho rằng ODA là tiền thuế của dân nên phải làm thế nào cho minh bạch hơn. Quốc hội Nhật Bản cũng có một số ý kiến, không ồn ào lắm, nhưng cũng là một luồng suy nghĩ mà Chính phủ Nhật phải tính đến, nên phía bạn đã tạm thời dừng ODA.

Theo ông, liệu những phản ứng của cơ quan chức năng VN trong vụ PCI đến nay có đáp ứng được mong đợi từ phía Nhật Bản?

- Phản ứng của VN đã được khẳng định rõ, trước hết là việc đình chỉ công tác nhân vật có liên quan và khởi tố vụ án. Tôi nghĩ cách làm của chúng ta như vậy chắc phía bạn sẽ hài lòng, còn cụ thể hai bên phải hợp tác thêm để giải quyết.

Chúng ta có biện pháp mà bạn đánh giá cao là thỏa thuận lập Ủy ban hợp tác phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực ODA, không chỉ với vụ PCI mà còn phòng chống những vụ việc khác có thể xảy ra trong tương lai.

Với những phản ứng nêu trên, Nhật có sớm nối lại ODA cho VN?

- Tôi tin chắc điều đó, vì giữa hai nước lâu nay có sự hợp tác rất tốt. Lâu nay chính phía bạn cũng có những đoàn kiểm tra và đi đến khẳng định là hợp tác có hiệu quả. So với các nước nhận ODA của Nhật thì VN vẫn là nước có hiệu quả nhất. Như vậy sự cố PCI tất nhiên có ảnh hưởng nhưng chỉ là tạm thời, và chắc chắn khi chúng ta có sự hợp tác tốt thì việc phía bạn công bố nối ODA trở lại sẽ sớm hiện thực.

Ông nghĩ sao về triển vọng lâu dài của vốn ODA từ phía Nhật Bản cho VN?

- ODA của Nhật đối với VN là cao, nhưng so với khả năng kinh tế của Nhật là chưa cao, gần đây tụt xuống đứng hàng thứ sáu trong các nước OECD (tổ chức của các nước phát triển), nên dư luận Nhật cũng như quốc tế cho rằng Chính phủ Nhật phải tăng thêm ODA.

Sau một thời gian ODA của Nhật có xu hướng giảm nhưng khả năng tăng lên còn nhiều, cho nên nếu chúng ta làm tốt thì triển vọng ODA của Nhật Bản vẫn là sáng sủa, vì Nhật Bản nhìn thấy VN là nước xử lý tốt ODA và cả hai bên đều có lợi trong vấn đề ODA chứ không chỉ một phía.

Theo Võ Văn Thành
Tuổi trẻ