'Nâng cao trình độ mọi mặt và đời sống vật chất, tinh thần của phụ nữ'

Báo Tiền Phong trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XII.

Thưa Đoàn Chủ tịch Đại hội,

Thưa các vị đại biểu, các vị khách quý,

Hôm nay, tôi rất vui mừng đến dự Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XII - một sự kiện quan trọng trong đời sống chính trị - xã hội của đất nước. Thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng, tôi nhiệt liệt chào mừng các vị khách quý, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, chào mừng 1.153 đại biểu chính thức là những phụ nữ ưu tú, tiêu biểu từ khắp mọi miền Tổ quốc đã hội tụ về Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến để tham dự Đại hội. Qua các vị đại biểu, các đồng chí và các bạn, tôi xin gửi đến đội ngũ cán bộ Hội các cấp cùng toàn thể chị em phụ nữ cả nước lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng tốt đẹp nhất.

Thưa Đại hội,

Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc ta, phụ nữ Việt Nam đã có những cống hiến, đóng góp to lớn, góp phần xây dựng và bảo vệ non sông gấm vóc của Tổ quốc, tạo dựng nên truyền thống vẻ vang: Anh hùng, Bất khuất, Trung hậu, Đảm đang. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm và đánh giá cao vị trí, vai trò của phụ nữ. Người từng nhấn mạnh "Non sông gấm vóc Việt Nam, do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ"; "Dân tộc ta và Đảng ta đời đời biết ơn các bà mẹ Việt Nam đã sinh ra và cống hiến những người con ưu tú, đã và đang chiến đấu anh dũng tuyệt vời bảo vệ non sông gấm vóc do tổ tiên để lại". Phát huy truyền thống yêu nước và cách mạng của các thế hệ đi trước, phụ nữ Việt Nam ngày nay đang tiếp tục có vai trò và đóng góp quan trọng trong công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thân yêu của chúng ta.

Chiếm trên 50% dân số và hơn 48% lực lượng lao động xã hội, phụ nữ Việt Nam có mặt trong mọi lĩnh vực, trên mọi địa bàn, chủ động tham gia các hoạt động của đời sống xã hội, thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực hưởng ứng các phong trào thi đua yêu nước, đạt nhiều thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đồng thời, phụ nữ còn làm tốt vai trò người vợ, người mẹ, người thầy đầu tiên, là điểm tựa tinh thần vững chắc, gắn kết các thành viên trong gia đình, cùng chăm lo xây dựng gia đình hạnh phúc.

Tôi hoan nghênh và đánh giá cao Báo cáo của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam trình bày tại Đại hội. Năm năm qua, rõ ràng phong trào phụ nữ nước ta tiếp tục có bước phát triển, đóng góp tích cực vào công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong công tác phụ nữ và sự nghiệp bình đẳng giới; thực hiện ngày càng tốt hơn chức năng đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ; là cầu nối giữa Đảng với hội viên, phụ nữ, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Phong trào thi đua "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc" và hai cuộc vận động "Rèn luyện phẩm chất đạo đức: Tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang", "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch" gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được thực hiện đồng bộ, toàn diện, mang lại lợi ích thiết thực cho bản thân phụ nữ, gia đình và cộng đồng, góp phần xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh. Nội dung, phương thức hoạt động của Hội có đổi mới, có nhiều giải pháp mở rộng tính liên hiệp, thu hút, vận động các tầng lớp phụ nữ, phối hợp với các cấp, các ngành và toàn xã hội góp phần giải quyết nhiều vấn đề của phụ nữ, gia đình, vì sự tiến bộ của phụ nữ. Tổ chức Hội được củng cố và phát triển, đa dạng hoá các hình thức tập hợp, thu hút phụ nữ tham gia tổ chức Hội. Cán bộ Hội được đào tạo cơ bản, ngày càng trẻ hoá. Hội đã chủ động giới thiệu, bồi dưỡng nhiều cán bộ nữ đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo, quản lý ở các cấp, các ngành. Công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế của Hội được mở rộng.

Tỉ lệ nữ tham gia công tác lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị ngày càng tăng. Những nhiệm kỳ Đại hội Đảng gần đây luôn có cán bộ nữ là Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng và nhiều Uỷ viên Trung ương Đảng, bộ trưởng, thứ trưởng; tỉ lệ nữ trong Quốc hội chiếm gần 27%. Trong lĩnh vực kinh tế, lao động nữ tham gia nhiều ngành nghề mới mà trước đây chỉ dành cho nam giới; trong khoa học, công nghệ phụ nữ tham gia gần 40% và tỉ lệ các nhà khoa học nữ đạt hơn 6%. Đặc biệt, trong giáo dục, đào tạo và y tế, cán bộ nữ chiếm tỉ lệ lớn, nhiều người có trình độ cao. Sự trưởng thành của phong trào phụ nữ, những đóng góp xứng đáng của các cấp hội phụ nữ đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua, đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận, trao tặng nhiều danh hiệu và phần thưởng cao quý. Nhiều tập thể, cá nhân nữ được tặng Huân chương Độc lập và Huân chương Lao động các hạng; hàng ngàn chị em được phong tặng danh hiệu chiến sĩ thi đua toàn quốc, nhà giáo, thầy thuốc ưu tú; nhà giáo, thầy thuốc nhân dân; nghệ sĩ ưu tú, nghệ sĩ nhân dân... Nhiều tấm gương thầm lặng làm nhiều việc tốt, việc thiện đã tô đẹp thêm hình ảnh cao quý của phụ nữ Việt Nam.

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi nhiệt liệt chúc mừng và biểu dương những thành tích to lớn của phong trào phụ nữ và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam trong nhiệm kỳ vừa qua. Hoan nghênh và ghi nhận sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của các cấp uỷ đảng, sự phối hợp chặt chẽ của chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các ban, bộ, ngành, đoàn thể trong công tác phụ nữ và bình đẳng giới. Nhân dịp này, tôi cũng xin cảm ơn sự ủng hộ, giúp đỡ thiện chí, hiệu quả của bạn bè quốc tế đối với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, với phụ nữ và trẻ em Việt Nam.

Tuy nhiên, cũng phải thẳng thắn thừa nhận rằng, 5 năm qua, phong trào phụ nữ và hoạt động của hội phụ nữ các cấp vẫn còn bộc lộ những hạn chế. Đó là phong trào phát triển chưa đồng đều, chưa khơi dậy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của các tầng lớp phụ nữ. Việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội chưa mạnh, vẫn còn một bộ phận cán bộ làm việc theo kiểu hành chính, chưa sâu sát cơ sở để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của hội viên; các hình thức tập hợp phụ nữ chưa đa dạng, chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình. Các giải pháp hỗ trợ phụ nữ giảm nghèo, phát triển kinh tế bền vững còn thiếu đồng bộ. Công tác giám sát, phản biện xã hội, tham mưu đề xuất chính sách có lúc, có nơi còn bị xem nhẹ nên chưa phát huy được tác dụng và hiệu quả thực chất. Công tác phát hiện, xây dựng và biểu dương, nhân rộng các điển hình tiên tiến chưa được thực hiện thường xuyên, kịp thời, chưa tạo được sự lan toả trong các tầng lớp phụ nữ. Nhận thức, trình độ, năng lực của một bộ phận phụ nữ còn hạn chế. Nhiều chị em chưa nhận thức đầy đủ những giá trị truyền thống, phẩm chất tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam, trong khi công tác giáo dục chính trị tư tưởng, giáo dục pháp luật, đạo đức, lối sống của Hội còn chậm đổi mới, nhất là trong bối cảnh tình hình đất nước có nhiều thay đổi và nhu cầu của phụ nữ ngày càng đa dạng. Tôi đề nghị, với tình cảm quý trọng và tinh thần trách nhiệm cao trước phụ nữ cả nước, các đại biểu dự Đại hội cần trao đổi, thảo luận, phân tích rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan, để tìm giải pháp khắc phục những hạn chế, nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động của phong trào phụ nữ và của Hội Liên hiệp Phụ nữ trong thời gian tới.

Thưa các vị đại biểu,

Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ XII diễn ra trong thời điểm có ý nghĩa quan trọng: Phụ nữ cả nước cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân đang ra sức phát huy những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của đất nước qua 30 năm đổi mới, quyết tâm triển khai thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng nhằm đưa đất nước vượt qua khó khăn, phát triển nhanh và bền vững, phồn vinh và hạnh phúc.

Để thực hiện mục tiêu đó, chúng ta phải phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, trong đó có vai trò quan trọng của phụ nữ. Đại hội XII của Đảng đã khẳng định: Nâng cao trình độ mọi mặt và đời sống vật chất, tinh thần của phụ nữ; thực hiện tốt bình đẳng giới, tạo điều kiện cho phụ nữ phát triển tài năng. Nghiên cứu, bổ sung và hoàn thiện luật pháp và chính sách đối với lao động nữ, tạo điều kiện và cơ hội để chị em thực hiện tốt vai trò và trách nhiệm của mình trong gia đình và xã hội. Kiên quyết đấu tranh chống các tệ nạn xã hội và xử lý nghiêm minh theo pháp luật các hành vi bạo lực, buôn bán, xâm hại nhân phẩm phụ nữ.

Bước vào thời kỳ mới, thời cơ và thuận lợi rất lớn nhưng cũng có những thách thức đặt ra đối với phong trào phụ nữ và công tác Hội. Tình hình biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, chất lượng nguồn nhân lực còn thấp, định kiến giới còn tồn tại, đời sống của một bộ phận phụ nữ, nhất là phụ nữ nông thôn, phụ nữ dân tộc thiểu số, phụ nữ khuyết tật còn khó khăn, tình hình phạm tội gia tăng, bạo lực gia đình phức tạp, tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận phụ nữ chưa bị đẩy lùi. Chính vì vậy nhiệm vụ đặt ra cho phong trào phụ nữ và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam rất nặng nề. Tôi đồng tình với phương hướng, nhiệm vụ nhiệm kỳ 2017 - 2022 mà Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam khoá XI trình Đại hội; đặc biệt là phương hướng, mục tiêu và các khâu đột phá, các nhiệm vụ trọng tâm. Tôi chỉ xin nhấn mạnh, gợi mở thêm một số vấn đề để Đại hội thảo luận, xem xét, quyết định:

Một là, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cần nắm vững và quán triệt sâu sắc những quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; tổng kết việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết có liên quan cũng như thực tiễn hoạt động của phong trào phụ nữ và hội phụ nữ để có những biện pháp cụ thể đưa những tư tưởng, quan điểm, chủ trương của Đảng vào cuộc sống. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, thuyết phục các tầng lớp phụ nữ thực hiện tốt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy sức mạnh, thế mạnh của phụ nữ trên tất cả các lĩnh vực; đồng thời chăm lo bảo vệ phẩm giá, quyền và lợi ích chính đáng của phụ nữ.

Hai là, Hội cần tiếp tục tổ chức và nâng cao chất lượng các phong trào thi đua, các cuộc vận động để thu hút đông đảo chị em tham gia, đóng góp công sức xây dựng, bảo vệ Tổ quốc cũng như chủ động giải quyết những vấn đề của chính phụ nữ ngay từ cơ sở. Cần nghiên cứu phát động nhiều phong trào thiết thực hơn nữa nhằm thúc đẩy việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, động viên phụ nữ thực hiện các phong trào thi đua do Hội phát động. Hưởng ứng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá" và cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các phong trào Vì người nghèo, mái ấm tình thương, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh... Tăng cường nêu gương người tốt việc tốt, nhân rộng điển hình tiên tiến.

Ba là, nâng cao vai trò của phụ nữ và tổ chức Hội trong xây dựng gia đình; đặc biệt quan tâm xây dựng gia đình văn hoá, no ấm, hạnh phúc, tiến bộ; chăm sóc, giáo dục trẻ em. Bên cạnh trách nhiệm người công dân, phụ nữ còn có trách nhiệm lớn lao trong gia đình với thiên chức là người mẹ sinh thành và nuôi dạy thế hệ trẻ trở thành những chủ nhân của đất nước. Phụ nữ phải là "người thắp lửa cho mỗi nhà", không chỉ chăm lo gia đình mà còn cần biết thắp lên niềm tin, ước mơ và hy vọng cho mỗi thành viên trong gia đình. Các cấp hội tiếp tục tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ phụ nữ thực hiện các chính sách về hôn nhân - gia đình, chăm sóc sức khoẻ, bảo vệ bà mẹ - trẻ em, bảo vệ môi trường... Phối hợp với các cấp, các ngành, các đoàn thể, bồi dưỡng cho phụ nữ kiến thức về nuôi dạy con, tổ chức cuộc sống gia đình, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, bảo vệ thuần phong, mỹ tục, truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam. Nêu cao lòng nhân ái, khoan dung, đức tính dịu hiền, tình đoàn kết, quý trọng, giúp đỡ lẫn nhau, nhất là khi gặp khó khăn, hoạn nạn; lên án những hành vi vô đạo đức, vô trách nhiệm trong quan hệ gia đình.

Bốn là, tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp để xây dựng người phụ nữ Việt Nam phát triển toàn diện về trí tuệ, đạo đức, thể chất, tinh thần, năng lực sáng tạo, ý thức công dân; đáp ứng yêu cầu của thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Hội các cấp, đáp ứng yêu cầu công tác Hội trong giai đoạn mới. Xây dựng đội ngũ cán bộ Hội có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có tư duy sáng tạo, nhiệt tình, tâm huyết với công tác Hội; có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; có phương pháp vận động phụ nữ. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ qua hoạt động thực tiễn. Kịp thời phát hiện, bồi dưỡng, lựa chọn giới thiệu những chị em có đủ tiêu chuẩn tham gia các cấp uỷ đảng, chính quyền và các ban, bộ, ngành từ Trung ương đến cơ sở, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ nữ lãnh đạo, quản lý, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Năm là, tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, của các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư để củng cố tổ chức Hội thực sự vững mạnh, phát huy đầy đủ vai trò nòng cốt trong công tác vận động phụ nữ. Đa dạng hoá nội dung hoạt động nhằm đáp ứng một cách thiết thực, hiệu quả nhu cầu của các tầng lớp phụ nữ. Hướng mạnh hoạt động về cơ sở, khu dân cư; cải tiến công tác chỉ đạo, điều hành; xác định rõ nhiệm vụ trọng tâm từng thời kỳ, tập trung chỉ đạo quyết liệt, tạo hiệu quả rõ rệt, tránh hình thức, phô trương, hành chính hoá trong hoạt động của Hội. Lấy hạnh phúc và lợi ích của phụ nữ làm mục tiêu; lấy sự hài lòng của phụ nữ làm thước đo chất lượng, hiệu quả hoạt động của Hội.

Sáu là, Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương khoá XII vừa ban hành Nghị quyết về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" trong nội bộ. Đây là một nghị quyết rất quan trọng, đề cập đến một vấn đề vừa cơ bản, vừa cấp bách, được đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân đặc biệt quan tâm và hoan nghênh. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam cần tổ chức thật nghiêm túc việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Trung ương, kế hoạch thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị tới toàn thể cán bộ, hội viên của Hội. Đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, đi sâu giáo dục, bồi dưỡng, động viên hội viên phát huy quyền làm chủ, tích cực thực hiện có hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, tham gia các hoạt động chính trị - xã hội với đầy đủ trách nhiệm của người làm chủ. Kiên quyết, tích cực làm trong sạch đội ngũ, khắc phục các hiện tượng sa sút, thoái hoá về phẩm chất, lối sống; chủ động phát hiện và tham gia đấu tranh ngăn chặn tình trạng tham nhũng, tiêu cực, lãng phí trong xã hội; ngăn ngừa những tiêu cực ngay chính trong gia đình mình, trong những người thân của mình. Tăng cường mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân; củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ.

Thưa các vị đại biểu,

Tại Đại hội này, cùng với việc đóng góp vào Báo cáo chính trị, Điều lệ Hội (sửa đổi, bổ sung), tôi đề nghị, với tinh thần trách nhiệm cao, Đại hội dân chủ thảo luận, tập trung trí tuệ, sáng suốt lựa chọn bầu ra Ban Chấp hành Trung ương Hội khoá XII bao gồm các đồng chí có phẩm chất, năng lực, uy tín, nhiệt tình và trách nhiệm cao, đủ sức lãnh đạo phong trào và công tác của Hội trong nhiệm kỳ tới; chú ý đến cơ cấu, tỉ lệ cán bộ nữ là người dân tộc thiểu số, công nhân, lao động và cán bộ nữ trẻ có triển vọng.

Nhân đây tôi cũng đề nghị các cấp uỷ đảng, chính quyền, các ngành cần quán triệt sâu sắc các quan điểm, mục tiêu công tác phụ nữ trong tình hình mới, tổ chức lãnh đạo cũng như xây dựng các chương trình, kế hoạch hoạt động cụ thể để tạo bước chuyển biến rõ rệt về chất lượng, hiệu quả công tác phụ nữ ở từng ngành, địa phương, đơn vị; quan tâm xây dựng, củng cố tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cấp Hội. Các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, tổ chức xã hội, cơ quan thông tin đại chúng cần tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức về giới và ý thức trách nhiệm thực hiện bình đẳng giới cho cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân. Xây dựng trong toàn xã hội thái độ tôn trọng, tôn vinh, bảo vệ phụ nữ; phong cách ứng xử văn minh, văn hoá đối với phụ nữ. Chú trọng tuyên truyền gương phụ nữ điển hình tiên tiến; phê phán, đấu tranh chống tư tưởng coi thường phụ nữ, các hành vi phân biệt đối xử, xâm hại, xúc phạm nhân phẩm phụ nữ.

Chúng ta tin tưởng rằng, sau Đại hội này, phong trào phụ nữ nước ta sẽ có bước phát triển mới mạnh mẽ hơn nữa; hoạt động của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam sẽ có nhiều khởi sắc hơn nữa, đóng góp xứng đáng vào việc thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, làm cho nước ta ngày càng giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Với những tình cảm trân trọng và niềm tin tưởng sâu sắc, trong không khí vui tươi, phấn khởi của mùa xuân mới và trước thềm kỷ niệm Ngày quốc tế phụ nữ 8/3, tôi xin chúc Đại hội đại biểu Phụ nữ Việt Nam lần thứ XII thành công tốt đẹp. Chúc các vị đại biểu và toàn thể chị em mạnh khoẻ, tươi trẻ, hạnh phúc.

* Tựa đề do Tiền Phong Online đặt