Tù nhân đó là Majid Khan, một công dân Pakistan 35 tuổi, bị bắt vì hoạt động cho Al-Qaeda. Khan đã trải qua màn "thẩm vấn tăng cường" dưới thời chính quyền Tổng thống George W. Bush sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001.
Trong màn "thẩm vấn tăng cường", Khan đã bị người thẩm vấn đổ nước đá vào dương vật, hai lần bị ghi hình trong tư thế trần truồng và liên tục bị đụng chạm vào bộ phận kín. Không một hành động nào nói trên được đề cập trong báo cáo của Thượng viện Mỹ. Thẩm vấn viên, trong đó có những người nồng nặc mùi rượu, còn đe dọa đánh Khan bằng búa, gậy bóng chày, que và thắt lưng da.
Khan khai với luật sư: "Tôi ước họ giết quách tôi đi". Khan nói anh bị đau đớn khủng khiếp khi bị treo lên xà trong tư thế trần truồng suốt 3 ngày trong một màn tra tấn hồi tháng 5/2003. Các cai ngục liên tục nhúng đầu anh vào nước đá. Họ nói với Khan: "Con trai, chúng ta sẽ chăm sóc con. Chúng ta sẽ đưa con đến một nơi mà con không thể hình dung nổi".
 |
Majid Khan, năm 2009.
Trong 3 ngày đó, Khan chỉ được uống nước, không có thức ăn. Lúc duy nhất Khan thoát khỏi cái xà gỗ là vào trưa ngày thứ nhất. Họ đưa Khan xuống để xích, chụp túi trùm đầu và nhúng anh vào nước đá. Một thẩm vấn viên nhúng đầu Khan vào nước đá cho đến khi Khan gần như bất động. Sau đó, người này nhấc đầu Khan lên, bắt anh trả lời các câu thẩm vấn rồi lại dúi đầu xuống. Thậm chí, Khan còn bị đổ nước và đá vào mồm, mũi.
Rồi họ treo Khan lên cái cột, vẫn trần truồng và bịt kín đầu. Cứ 2-3 tiếng, các thẩm vấn viên lại đổ nước đá lên người Khan và dùng quạt xả vào tù nhân. Sau khi bị treo trên xà 2 ngày, Khan bắt đầu bị ảo giác, nghĩ rằng mình đang nhìn thấy một con bò và một con thằn lằn khổng lồ.
Khan kể: "Tôi sống trong lo sợ từng giây phút mỗi ngày, và chờ đợi những điều không biết là gì". Trong lần thẩm vấn vào tháng 7/2003, Khan cũng bị trùm đầu và treo lên xà vài ngày. Có lúc, anh bị bắt ngồi trần truồng lên một cái hộp gỗ để ghi hình cuộc thẩm vấn trong 15 phút. Sau đó, Khan lại bị xích vào tường và không được ngủ.
Khi bác sĩ đến kiểm tra tình trạng của Khan, anh đã cầu xin giúp đỡ. Nhưng thay vì giúp đỡ, viên bác sĩ lại bảo cai ngục treo anh lên xà. Sau khi lơ lửng trên xà 24 tiếng, Khan bị họ buộc phải viết lời thú tội và bị ghi hình.
Một số hình thức lạm dụng khác mà CIA bắt Khan phải chịu đựng cũng chưa từng được tiết lộ trong báo cáo của Thượng viện Mỹ. Khan khai rằng bàn chân và bắp chân của mình bị đặt vào một cái cùm kim loại trông giống như một đôi ủng. Cùm xiết vào da thịt khiến đôi chân anh đau đớn, không còn cảm giác. Khan nghĩ chân mình sẽ bị gãy nếu chẳng may anh ngã chúi về phía trước.
Ngoài ra, Khan cũng bị thẩm vấn bằng biện pháp "trấn nước". Tuy nhiên, CIA chối điều này và nói rằng chỉ có 3 tù nhân bị trấn nước, trong đó không có Khan. Ngoài ra, báo cáo của Thượng viện cũng chưa từng đề cập tới việc Khan bị nhốt trong bóng tối, bị cô lập với các tù nhân khác trong suốt thời gian dài. Rồi, sau bóng tối là ánh sáng. Họ bắt Khan thức bằng cách rọi ánh sáng vào phòng giam, bật nhạc to hết cỡ, toàn những bài rock và rap của các ban nhạc Mỹ. Đến khi được ăn, Khan cũng phải ăn thứ đồ ăn bẩn thỉu và bị tiêu chảy. Khan bị giam ở một phòng giam ngoài trời và trong phòng giam đầy côn trùng.
 |
Một trại ở nhà tù tại Guantanamo.
Nhiều năm trước khi báo cáo của Thượng viện được công bố, Khan nói với luật sư rằng anh ta bị CIA ép ăn thông qua hậu môn. Tài liệu của CIA nói rõ: "Khay thức ăn trưa" của Khan gồm món khai vị, mỳ ống và nước sốt, đậu, nho khô. Tất cả được nghiền nhuyễn và truyền qua đường hậu môn. CIA nói rằng họ buộc phải làm thế vì Khan tiếp tục tuyệt thực và rút ống cho ăn qua đường mũi. Còn các điều tra viên của Thượng viện nói rằng Khan hợp tác và không rút ống cắm vào mũi. Đa số các chuyên gia y tế khẳng định cho ăn qua đường hậu môn hầu như không có tác dụng gì. Còn các luật sư của Khan gọi đó là hành động cưỡng bức.
Điều kiện của Khan và các tù nhân trong tù có cải thiện hơn nhiều từ năm 2005, sau khi Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật đối xử với tù nhân, trong đó có điều khoản cấm tra tấn.
Lời khai của Khan về những gì anh đã trải qua phù hợp với báo cáo của Thượng viện Mỹ được công bố sau 5 năm rà soát tài liệu nội bộ của CIA. Lời khai của Khan là lời khai đầu tiên của một tù nhân liên quan tới Al-Qaeda được công khai. Luật sư của Khan đã tập hợp lời khai của thân chủ trong suốt 7 năm qua. Vào tháng 3 vừa qua, các luật sư đã nộp lời khai của Khan lên chính phủ. Và Chính phủ Mỹ đã cho công bố lời khai này sau khi giải mật vào tháng 5.
Trước khi có báo cáo của Thượng viện năm 2014, CIA cấm tù nhân và luật sư của họ công khai kể về các buổi thẩm vấn với lý do những gì mà tù nhân nhớ về cuộc thẩm vấn bị xếp vào hàng thông tin mật.
Hiện chưa thể xác minh độc lập lời khai của Khan về việc bị tra tấn dã man. CIA thì cho rằng Khan liên tục nói dối họ trong các cuộc thẩm vấn. Ông J. Wells Dixon thuộc Trung tâm Quyền hiến pháp và là luật sư của Khan khẳng định: Khi từng lớp vỏ bí mật của CIA bị bóc trần, ngày càng có nhiều bằng chứng về sự dối trá và tàn bạo của CIA. Ông kêu gọi Bộ Tư pháp mở lại điều tra hình sự về chương trình tra tấn của CIA đối với tù nhân.
