Đề tài nghiên cứu do TS. Phạm Ngọc Thạch, Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư và GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện nghiên cứu Tế bào gốc và công nghệ gene Vinmec đồng chủ trì với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, bác sĩ của Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư, Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư.
Người đủ điều kiện hiến huyết tương là người từ 18-65 tuổi, cân nặng trên 50kg đối với nam và 45kg với nữ, từng mắc COVID-19 nhưng đã khỏi bệnh, sau xuất viện 14 ngày. Các đối tượng này sẽ được làm các xét nghiệm sàng lọc miễn phí các bệnh như viêm gan B, HIV, giang mai... và các xét nghiệm cần thiết khác nhằm đảm bảo hiến tặng nguồn huyết tương sạch.
Người nhận huyết tương là bệnh nhân COVID-19 từ 18 tuổi đến 75 tuổi được chẩn đoán xác định nhiễm SARS-CoV-2 bằng xét nghiệm RT-PCR từ bệnh phẩm hầu họng, đáp ứng tất cả tiêu chuẩn lựa chọn và không có bất kỳ tiêu chuẩn loại trừ nào theo đề cương nghiên cứu.
Nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng này sẽ được triển khai tại các đơn vị Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư, Bệnh viện Đà Nẵng và một số bệnh viện khác do Bộ Y tế giao nhiệm vụ.
TS. Văn Đình Tráng, Phụ trách khoa Vi sinh - Sinh học phân tử (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư), điều phối chính của nghiên cứu cho biết, đã bắt đầu lựa chọn người hiến huyết tương từ ngày 3/8/2020. Sau hai ngày đã có 5 người đăng ký tình nguyện hiến huyết tương, trong đó có một bác sĩ của bệnh viện từng mắc COVID-19 và đã được chữa khỏi. Các trường hợp này sẽ được xét nghiệm, sàng lọc kỹ lưỡng, nếu đáp ứng đủ các tiêu chuẩn thì sẽ được hiến huyết tương.
"Đây là việc làm rất ý nghĩa, vì một người mắc COVID-19 khỏi bệnh nếu hiến huyết tương thì có thể giúp ích việc điều trị cho ít nhất một bệnh nhân COVID-19 thể trung bình, nặng hoặc nghiêm trọng khác, trao cho họ cơ hội được chữa khỏi bệnh. Người bệnh đã khỏi COVID-19 có thể chủ động liên hệ tới đường dây nóng 19003228 của bệnh viện để được tư vấn, giải đáp. Việc hiến này là hoàn toàn tự nguyện. Người cho có quyền chấm dứt tham gia hiến tặng bắt cứ lúc nào", TS. Tráng cho biết thêm.
Trước đó vào tháng 4, khi dịch COVID-19 giai đoạn 1 đang diễn ra, PGS,TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Phó trưởng Tiểu ban điều trị Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID--19 cho biết hiện Việt Nam đang tích cực triển khai một số nhóm giải pháp, biện pháp trong điều trị bệnh COVID-19, đặc biệt là cho bệnh nhân nặng.
Ngay khi có chỉ đạo, Bộ Y tế đã mời các chuyên gia họp hội đồng khoa học và thống nhất giao Viện Huyết học – Truyền máu T.Ư phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng dự thảo Hướng dẫn tiếp nhận, lưu trữ, bảo quản và vận chuyển huyết tương của người đã được điều trị khỏi bệnh COVID-19. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư được Bộ Y tế giao làm đầu mối xây dựng dự thảo Hướng dẫn sử dụng huyết tương tiếp nhận từ người đã điều trị khỏi bệnh COVID-19 để điều trị cho người bệnh thể nặng.
Hướng dẫn tiếp nhận, lưu trữ, bảo quản và vận chuyển huyết tương của người đã được điều trị khỏi bệnh COVID-19 gồm các nội dung: tiêu chuẩn của người hiến; cách thức liên lạc, vận động người hiến; các yêu cầu nghiêm ngặt trong quá trình tiếp nhận, điều chế, xử lý và bảo quản huyết tương…
TS Bạch Quốc Khánh, Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu T.Ư cho biết: “Huyết tương của người khỏi bệnh có chứa kháng thể với hiệu giá cao chống lại virus SARS-CoV-2; khi truyền vào cơ thể bệnh nhân nặng (có tải lượng virus cao), kháng thể sẽ phát huy tác dụng, hỗ trợ diệt virus ở bệnh nhân”.
Trong khi công tác điều trị cho người bệnh mắc COVID -19 trên thế giới cũng như ở Việt Nam còn khó khăn do chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc-xin phòng bệnh thì gần đây, một số quốc gia đã thử nghiệm điều trị bệnh nhân nặng mắc COVID-19 bằng huyết tương được lấy từ người bệnh sau khi đã điều trị khỏi; bước đầu đã cho thấy có thể có hiệu quả nhất định.
