Mỹ và châu Âu gây sức ép tới Hội nghị quốc tế về Syria

> EU bỏ cấm vận vũ khí Syria
> Tổng thống Assad đang ở thế thượng phong

Ngoại trưởng Nga và Mỹ gặp nhau tay đôi lần thứ 2 ở Paris .

Trước hết phải kể đến Hội nghị 27 Ngoại trưởng các nước thành viên Cộng đồng châu Âu (EU) họp ở Bruxelles hồi đầu tuần qua. Hội nghị đã thông qua nghị quyết không gia hạn lệnh cấm vận vũ khí cho phe đối lập Syria (lệnh cấm này hết hạn vào ngày 31/5 vừa qua).

Tuy không thoả thuận được về việc EU cung cấp vũ khí cho các lực lượng chống đối Tổng thống Assad vì bị nhiều nước phản đối nhưng Hội nghị cho phép các nước thành viên toàn quyền quyết định vấn đề này.

Như vậy EU trên thực tế đã gỡ bỏ lệnh cấm cung cấp vũ khí cho phe nổi dậy Syria. Những nước EU đi đầu trong việc này chắc chắn sẽ là Anh và Pháp. Đáng chú ý là EU vẫn giữ nguyên toàn bộ lệnh cấm đối với Chính quyền của Tổng thống Assad.

Theo nhận định của đại diện Bộ Ngoại giao Nga, quyết định nói trên của EU là “thiếu xây dựng” và không đóng góp gì cho việc chuẩn bị Hội nghị quốc tế về Syria. Chính quyền Syria cũng đã lên án quyết định của EU và cho rằng quyết định này không đóng góp vào việc giải quyết vấn đề Syria.

Một hội nghị khác mà một số nước định lợi dụng để dùng làm diễn đàn lên án chính quyền của Tổng thống Assad là khoá họp đang diễn ra tại Geneve của Ủy ban Nhân quyền LHQ (HRC).

Đại diện các nước Mỹ, Thổ và Qatar đã ra tuyên bố nêu rõ sự cần thiết phải triệu tập một phiên họp riêng về Syria trong khuôn khổ khoá họp hiện nay của HRC. Theo ý kiến 3 nước nói trên, HRC phải truy cứu trách nhiệm của những kẻ là thủ phạm gây ra cái chết của biết bao người dân Syria vô tội. (Những thủ phạm đó đương nhiên là các đại diện của chính quyền Damascus).

Đáp lại, đại diện của Syria tại HRC kêu gọi HRC bỏ qua yêu cầu của Mỹ, Thổ và Qatar bởi vì đây là những nước lâu nay vẫn tích cực ủng hộ phe đối lập Syria. Nhưng HRC vẫn tổ chức một phiên họp như vậy vào ngày 29/5 vừa qua và đúng như dự đoán phiên họp đã lên án những “hành động vô nhân đạo” của chính quyền Tổng thống Assad, làm phức tạp thêm bầu không khí căng thẳng hiện nay.

Những nước ủng hộ chính quyền Damascus cũng không chịu ngồi yên. Ngày 29/5 vừa qua, tại thủ đô Iran Tehran đã diễn ra “Hội nghị những người bạn của Syria” với sự tham gia của đại diện hơn 40 nước nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với Tổng thống Assad. Tại đây, Ngoại trưởng Iran tỏ ý hy vọng Hội nghị quốc tế Geneve-2 cũng sẽ góp phần vào việc giải quyết hoà bình cuộc xung đột Syria.

Theo nhận định của các nhà phân tích, những hội nghị nói trên chứng tỏ các trung tâm quyền lực trên thế giới đang mưu toan gia tăng sức ép lên Hội nghị Geneve-2 ngay từ trước khi Hội nghị khai mạc.

Trong khi ấy, quá trình chuẩn bị đang được Nga và Mỹ ráo riết tiến hành. Các Ngoại trưởng Lavrov và Kerry mới đây đã trực tiếp gặp nhau lần thứ 2 tại Paris với sự hiện diện của Ngoại trưởng Pháp - nước có lập trường hết sức cứng rắn đối với Tổng thống Assad. Hai Ngoại trưởng Nga và Mỹ cũng đã thoả thuận sẽ gặp nhau lần nữa trước ngày khai mạc Hội nghị Geneve-2.

Một vấn đề tổ chức cũng gây tranh cãi là những nước nào sẽ được mời tham gia Hội nghị. Trong khi Nga khăng khăng đòi Iran phải được mời thì Pháp lại kiên quyết phản đối. Nhiều người tỏ ý hoài nghi và tiên đoán Hội nghị Geneve-2 sẽ thất bại và chiến tranh ở Syria sẽ tiếp diễn. Họ cho rằng chỉ riêng những nỗ lực của Nga và Mỹ là chưa đủ để Hội nghị thành công.

Vũ Việt 
Theo Gazeta.ru và Interfaks.ru