Bộ Quốc phòng Ukraine hôm 26/11 thông báo, sau sự cố giữa Ukraine và Nga tại Eo biển Kerch-khu vực nối liền giữa Biển Đen và Biển Azov, quân đội Mỹ đã lập tức điều động trinh sát cơ điện tử RC-135V tới khu vực Biển Đen áp sát Bán đảo Crimea.
Thông báo nhấn mạnh, một trinh sát cơ điện tử RC-135V của Mỹ đã cất cánh từ căn cứ hải quân ở Vịnh Souda trên đảo Crete (Hy Lạp) lúc 7h50 ngày 26/11 (12h50 giờ Hà Nội) và bay về hướng Đông. Sau đó, chiếc trinh sát cơ điện từ này xuất hiện trên không phận Bulgaria lúc 8h30 và tiếp tục hướng tới bán đảo Crimea.
Động thái này diễn ra sau sự kiện 3 tàu hải quân Ukraine bị cáo buộc xâm phạm lãnh hải Nga trên Biển Đen mà không tuân thủ quy trình, cũng như có hành động gây hấn và di chuyển nguy hiểm gần các tàu tuần tra Nga.
Bán đảo Crimea và thủ phủ Sevastopol đã trở thành một phần của Liên bang Nga sau cuộc trưng cầu dân ý tháng 3/2014.Theo đó, 96,77% người dân Crimea và 95,6% người dân thủ phủ Sevastopol bỏ phiếu thông qua việc tách ra khỏi Ukraine để gia nhập vào Nga. Ukraine và các chính phủ phương Tây từ chối công nhận cuộc trưng cầu dân ý này và áp đặt lệnh hàng loạt lệnh trừng phạt chống lại nước Nga.
Kết quả là tàu cảnh sát biển Nga đã phải sử dụng vũ khí và biện pháp đâm húc để buộc nhóm tàu Ukraine dừng lại, sau đó bắt cả ba chiếc và áp giải về cảng Kerch trên bán đảo Crimea.
Sự kiện trên xảy ra trong bố cảnh Nga và Ukraine vẫn đang trong tình trạng căng thẳng sâu sắc sau khi Moscow sáp nhập Bán đảo Crimea vào lãnh thổ Nga hồi năm 2014 và ủng hộ quân nổi dậy thân Nga ở miền Đông Ukraine. Chính phủ Ukraine và các nước phương Tây cáo buộc Nga hỗ trợ vũ khí cho phe ly khai, nhưng Điện Kremlin bác bỏ.
Các nhà phân tích cho rằng, việc Mỹ điều trinh sát cơ điện tử tới Biển Đen áp sát Bán đảo Crimea giữa lúc căng thẳng Nga-Ukraine trên Biển Azov leo thang thể hiện sự ủng hộ rõ rệt của Washington đối với đồng minh.
Giới chính trị Nga cho rằng, hành động khuấy động căng thẳng của Ukraine tại Biển Azov nằm trong toan tính chiến lược của Washington trong việc đối phó với các hoạt động của Nga tại Bán đảo Crimea.
Nhà phân tích Dmitry Kiselyov, bình luận viên kênh truyền hình nhà nước Rossiya (Nga) đánh giá, Mỹ đã thuyết phục Tổng thống Ukraine Poroshenko tiến hành một hành động gây hấn nhằm đáp trả Nga, coi đây như một biện pháp gây nhiễu cho cuộc gặp sắp tới giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Donald Trump tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Argentina.
Đặc biệt, việc Mỹ điều động trinh sát cơ điện từ tới khu vực Biển Đen trong bối cảnh Nga điều động 2 chiến đấu cơ Su-25 Grach của Lực lượng không quân tiến hành quần thảo trên khu vực leo thang căng thẳng với Ukraine là động thái có tính mục đích rất rõ ràng.
Thông qua việc điều động trinh sát cơ điện tử RC-135V Mỹ muốn phát tín hiệu cứng rắn tới Nga rằng, không quân Mỹ sẵn sàng làm mọi thứ để bảo vệ đồng minh Ukraine trong trường hợp bị tấn công.
