Không tổ chức đấu thầu theo chỉ đạo của Chủ tịch thành phố?
Trong vụ án “thổi giá” cây xanh xảy ra tại Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội (Công ty Cây xanh) và các đơn vị liên quan, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) Bộ Công an kết luận, từ 2016 - 2019, dù việc trồng mới cây xanh ở Hà Nội đủ điều kiện đấu thầu, song qua các chỉ đạo của ông Nguyễn Đức Chung (cựu Chủ tịch UBND TP), Ban Duy tu các công trình kỹ thuật đô thị thuộc Sở Xây dựng không tổ chức đấu thầu mà ký hợp đồng đặt hàng trực tiếp với Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh.
Theo đó, Ban Duy tu đã đặt hàng Công ty Cây xanh 10 hợp đồng trị giá hơn 241 tỷ đồng; Công ty Sinh Thái Xanh 6 hợp đồng trị giá hơn 43 tỷ đồng. Quá trình thực hiện hợp đồng, nhóm cán bộ Ban Duy tu và người đứng đầu hai doanh nghiệp này đã bắt tay nâng khống giá, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 34 tỷ đồng.
Làm việc với cơ quan điều tra, bị can Bùi Văn Mận (Giám đốc Công ty Sinh Thái Xanh) khai quen biết với Nguyễn Đức Chung từ 2013, khi ông này đến trồng cây cho nhà của Chung.
Vào thời điểm năm 2016, bị can Mận đang trốn nợ ở Lâm Đồng thì Nguyễn Đức Chung gọi về thực hiện các dự án trồng cây cho UBND TP Hà Nội. Do đó, khoảng tháng 6 cùng năm, Mận và bị can Hoàng Thị Kim Loan thống nhất thành lập Công ty Sinh Thái Xanh để ký hợp đồng trồng cây. Doanh nghiệp này Mận làm Giám đốc nhưng không góp vốn, mọi hoạt động đều do Loan phụ trách.
Đầu tháng 9/2016, ông Chung tiếp tục gọi điện trực tiếp cho Mận hỏi tư vấn trồng cây tại nút giao đại lộ Thăng Long - Quốc lộ 21A. Khoảng hai ngày sau, ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng (dù không quen biết Mận) đã gọi điện bảo Mận xuống gặp Đỗ Anh Tuấn, Giám đốc Ban Duy tu để bàn bạc, thực hiện việc trồng cây.
Theo bị can Mận, thông qua ý kiến chỉ đạo của ông Nguyễn Đức Chung, từ năm 2016 - 2019, Công ty Sinh Thái Xanh được Ban Duy tu thực hiện 6 hợp đồng đặt hàng. Quá trình hoàn thiện hồ sơ thanh, quyết toán, Mận và Loan đã thông đồng nâng khống giá cây Chiêu liêu, cây Keo, cây Long Não, cây Sộp. Hành vi này của ông Mận cùng nhóm bị can giúp Công ty Sinh Thái Xanh thu lời bất chính, gây thiệt hại ngân sách Nhà nước hơn 17 tỷ đồng.
Mận và Loan sau đó thống nhất chi tiền của Công ty Sinh Thái Xanh có được từ việc thực hiện các hợp đồng với Ban Duy tu để lo "đối ngoại". Trong đó, đã chi 2,08 tỷ đồng cho việc trồng cây tại nhà thờ chú ruột của Chung ở Hải Dương, trồng cây tại nhà bố mẹ đẻ ông Chung và trường học ở xã Yển Khê, huyện Thanh Ba, Phú Thọ.
Theo C03, bị can Mận thừa nhận hành vi phạm tội, với số tiền thu lợi bất chính hơn 17 tỷ đồng, trừ đi các phí đối ngoại, Mận và Loan mỗi người hưởng 6,5 tỷ đồng.
 |
Cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung. |
Ăn chia tiền nâng khống giá cây xanh
Đối với Công ty Cây xanh, C03 cho hay, doanh nghiệp này trực thuộc UBND Hà Nội, có vốn điều lệ 310 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra cho rằng nhằm rút ruột ngân sách nhà nước, bị can Nguyễn Xuân Hanh (Tổng giám đốc Công ty Cây xanh) đã cấu kết với Nguyễn Tuấn Nghĩa (chủ doanh nghiệp cung cấp cây) để nâng giá đầu vào cao gấp nhiều lần thực tế một số loại cây như Chà là, Bàng lá nhỏ.
Theo cáo buộc, nhóm này thống nhất trước về số lượng, chủng loại, đơn giá và địa điểm trồng. Ông Hanh chỉ đạo cấp dưới tính toán, đối chiếu để nâng khống 17 tỷ đồng. Nghĩa sau khi được thanh toán tiền đã chuyển lại 17 tỷ đồng cho Công ty Cây Xanh thông qua ông Hanh.
Trong số tiền chiếm hưởng này, ông Vũ Kiên Trung, Chủ tịch Công ty Cây xanh, nhận 1,5 tỷ đồng; ông Hanh nhận 600 triệu đồng; kế toán trưởng Bùi Phương Thảo nhận 380 triệu đồng và một số cán bộ chủ chốt của Công ty Cây xanh chia nhau 4,7 tỷ đồng.
Cạnh đó, kết luận điều tra còn thể hiện, ông Vũ Kiên Trung khai trích từ 17 tỷ đồng này đưa cho ông Nguyễn Đức Chung 2,6 tỷ vào các dịp lễ, tết năm 2016 - 2018 để cám ơn đã tạo điều kiện và chỉ đạo sở ngành Hà Nội đặt hàng công ty.
Ngoài 17 tỷ đồng tiền chênh lệch chuyển cho Công ty Cây Xanh, C03 cho rằng, bị can Nguyễn Tuấn Nghĩa được hưởng lợi 10 tỷ đồng. Số tiền này, Nghĩa đã nộp khắc phục hậu quả.
Căn cứ lời khai của các bị can trong vụ án, C03 kết luận, với tư cách là Chủ tịch UBND thành phố, là cán bộ lãnh đạo cao cấp, ông Nguyễn Đức Chung không những không đảm bảo tính công minh, liêm chính, vì động cơ cá nhân ông này đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn áp đặt, chỉ đạo cấp dưới thực hiện sai trái các quy định của pháp luật.
“Nhằm che giấu hành vi phạm tội, ông Chung đã ‘ra văn bản một đằng, chỉ đạo miệng một nẻo’, quá trình điều tra, bị can khai báo quanh co, chối tội, đổ lỗi cho người khác”, C03 nêu trong kết luận và đề nghị các cơ quan tố tụng xử lý nghiêm khắc với ông Chung để răn đe, phòng ngừa.
