Quan niệm về vong hồn, đồng cốt thuộc về tín ngưỡng dân gian và không hiếm thấy ở nhiều nền văn hóa nhưng chưa bao giờ được công nhận trong lịch sử. Ấy thế mà một số kẻ mượn danh tu hành, núp bóng Phật giáo - một tôn giáo mang tính vô thần và duy lý - ngang nhiên truyền bá những điều huyễn hoặc được thổi phồng và thêm thắt về oan gia trái chủ, giải nghiệp bằng việc trả tiền cho vong từ tiền kiếp.
Giáo lý nhà Phật có chữ “duyên”, “nghiệp”, lý giải việc con người có thể tạo ra nghiệp tốt, nghiệp xấu thông qua hành động và ý nghĩ. Muốn chuyển nghiệp phải tu nhân tích đức, chẳng ai có thể gánh thay nên càng không thể dùng tiền mua bán. Tính nhân văn của Phật giáo cũng như nhiều tôn giáo khác ở chỗ hướng con người tới làm việc thiện, ra khỏi cõi u mê bằng trí tuệ. Quan niệm dùng tiền giải oan gia trái chủ đi ngược lại giáo lý nhà Phật, không phải chủ trương của Giáo hội Phật giáo Việt Nam như lời khẳng định của Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Tổng Thư ký Giáo hội Phật giáo Việt Nam.
Thỉnh vong ở chùa là một sự mê lầm, nhưng nguy hiểm hơn cả khi phật tử Phạm Thị Yến, sư trụ trì chùa Thích Trúc Thái Minh truyền bá những điều huyễn hoặc, xuyên tạc giáo lý nhà Phật bằng buổi thuyết pháp thời công nghệ 4.0, thông qua hình thức livestream nhằm khuếch trương thanh thế. Chùa Ba Vàng sở hữu hệ thống thông tin truyền thông thuộc hàng chuyên nghiệp, chẳng khác nào tập đoàn lớn với đủ kênh như facebook, youtube, website của chùa, sư trụ trì và các CLB thuộc nhà chùa để truyền bá câu chuyện vong quấy nhiễu, báo oán bấy lâu.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Bộ VHTTDL, tỉnh Quảng Ninh vừa kịp vào cuộc làm rõ thông tin trục lợi từ thỉnh vong, nhà chùa nhanh chóng bao biện bằng cách triệu hàng trăm Phật tử “ruột” về chùa tiền hô hậu ủng. Hàng chục “nhân chứng” thao thao bất tuyệt về việc thoát ốm đau bệnh tật thậm chí cả bệnh nan y như ung thư, đủ loại vận hạn trong đời đều nhờ thỉnh oan gia trái chủ tại chùa hoặc… qua điện thoại.
Vị chức sắc ở Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhắc tới những điều không đúng đắn, xa rời giáo lý nhà Phật ở chùa Ba Vàng, trong đó có dấu hiệu của sự trục lợi: “Cúng dàng” không đơn giản là chuyện tùy tâm nữa. Thu trăm tỷ đồng mỗi năm nhờ dịch vụ cúng oan gia trái chủ không quá khó để nghĩ tới. Hành vi mượn danh tu hành để truyền bá mê muội, tư lợi tiền tỷ này có thể xem là lừa đảo.
Dịch vụ thỉnh vong ở chùa Ba Vàng được cảnh báo từ lâu, nhưng tới nay các cấp mới vào cuộc. Công luận bất bình về hiện tượng buôn thần bán thánh làm ô danh Phật pháp, đòi hỏi các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ, xử lý nghiêm minh để trả lại sự thiện lành nơi cửa Phật.