Hôm 8/12, Mỹ và Nga đã tiến hành một cuộc trao đổi tù nhân đáng chú ý. Trong đó, doanh nhân người Nga Viktor Bout, người đã ngồi tù 14 năm ở Mỹ, được trả tự do, trong khi phía Nga thả vận động viên người Mỹ Brittney Griner, người bị kết án hình sự ở Nga về tội buôn lậu ma túy.
Cơ quan An ninh Nga (FSB) đã công bố hình ảnh Bout và Griner đi lướt qua nhau trên đường băng sân bay Abu Dhabi trong quá trình trao đổi. Tuy nhiên, đoạn video (đã được cắt ghép) không có cảnh quay nào cho thấy hai người tương tác với nhau.
Cảnh Viktor Bout (cầm phong bì vàng) gặp Griner (áo đỏ) trên đường băng. Nguồn: Tass |
“Tôi đã chúc cô ấy may mắn. Cô ấy thậm chí còn chìa tay về phía tôi”, Bout nói hôm 10/12 trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình RT, cho biết thêm rằng Griner “có thái độ tích cực” với ông. “Đó là truyền thống của người Nga. Bạn nên chúc mọi người may mắn và hạnh phúc”.
Nói chuyện với người dẫn chương trình Maria Butina, Bout ca ngợi Tổng thống Vladimir Putin và tiết lộ rằng ông luôn giữ ảnh chân dung của nhà lãnh đạo Nga bên mình.
“Tôi tự hào vì mình là người Nga và vì Tổng thống của chúng tôi là ông Putin”, Bout nói.
Khi được hỏi về chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine, Bout nói rằng ông ước rằng Mátxcơva khởi động chiến dịch sớm hơn. "Nếu tôi có cơ hội và có những kỹ năng cần thiết, tôi sẽ tham gia với tư cách tình nguyện viên.”
Griner vẫn chưa lên tiếng sau khi được trả tự do. Vợ của Griner, Cherelle Griner, cho biết hôm 8/12 rằng gia đình họ giờ đã "đầy đủ" và cặp đôi sẽ nỗ lực để đảm bảo việc trả tự do cho những người Mỹ khác đang bị giam giữ ở nước ngoài, bao gồm cả cựu quân nhân Thủy quân lục chiến Mỹ Paul Whelan, bị bỏ tù ở Nga vì tội gián điệp.
 |
Viktor Bout (phải) và Brittney Griner (trái). Ảnh: Getty |
Brittney Griner là một ngôi sao của Hiệp hội Bóng rổ nữ Quốc gia Mỹ và là vận động viên giành huy chương vàng Thế vận hội. Griner đã bị bắt giữ tại một sân bay ở Mátxcơva hồi tháng 2 vì mang theo thuốc lá điện tử chứa đầy dầu cần sa. Griner bị kết tội tàng trữ ma túy và bị tòa án Nga kết án 9 năm tù vào ngày 4/8.
Viktor Bout, biệt danh “Thương gia tử thần”, là một cựu sĩ quan quân đội Liên Xô đã phải thụ án 25 năm tù tại Mỹ với tội danh âm mưu giết người Mỹ, mua và xuất khẩu tên lửa phòng không cũng như hỗ trợ vật chất cho tổ chức khủng bố. Mátxcơva đã chỉ trích bản án của ông này là “vô căn cứ” và Bout khẳng định ông vô tội.
Cả Griner và Bout đều đã được ân xá trước khi trao đổi, nghĩa là không có yêu cầu pháp lý nào buộc họ phải tiếp tục thụ án khi về nước.
Phe đối lập với chính quyền Tổng thống Joe Biden đã chỉ trích thỏa thuận trao đổi tù nhân được cho là bất lợi cho Mỹ. Cựu Tổng thống Donald Trump thắc mắc vì sao lính thủy quân lục chiến Mỹ đã nghỉ hưu Paul Whelan không được đưa vào thỏa thuận trao đổi. Whelan đang thụ án 16 năm tù ở Nga sau khi bị kết tội gián điệp vào năm 2020. Mỹ được cho là từng muốn trao đổi cả Whelan và Griner để trả tự do cho Bout.
Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết cuộc trao đổi tù nhân cấp cao giữa Nga và Mỹ trong tuần này không nên được coi là dấu hiệu cải thiện quan hệ song phương.
“Các cuộc đàm phán giữa Mátxcơva và Washington chỉ xoay quanh việc trao đổi tù nhân. Sẽ là sai lầm nếu đưa ra kết luận rằng đó có thể là một bước để thoát khỏi cuộc khủng hoảng mà chúng ta hiện đang có trong quan hệ song phương. Mối quan hệ vẫn đang ở trong tình trạng tồi tệ”, ông Dmitry Peskov nói.
