Họ bị loại dù rất xứng đáng
Được nhắc tên nhiều nhất trong số những nghệ sỹ bị loại là NSƯT Lê Thiện. Lê Thiện sinh năm 1945, tham gia đoàn Văn công Nam bộ từ năm 11 tuổi. Lê Thiện đã từng vinh dự được vào Phủ Chủ tịch diễn phục vụ Bác Hồ nhân ngày Quốc khánh 2/9/1956. Sau này Lê Thiện về Đoàn Cải lương Nam bộ trong thời kỳ đầu trên đất Bắc, thành công với nhiều vở diễn như Hạc chiều, Khuất Nguyên…. Lê Thiện cũng cùng nhiều nghệ sỹ Việt Nam đi lưu diễn tại nhiều nước trong thời kỳ chống Mỹ. Sau 1975, Lê Thiện về công tác tại Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang và bà đã quy tụ được nhiều nghệ sỹ tên tuổi tại Sài Gòn tham gia vào các vở diễn. Đặc biệt, với vai trò trưởng Đoàn Cải lương xung kích, bà đưa nghệ sĩ nhà hát đi biểu diễn phục vụ khắp vùng sâu vùng xa, biên giới… suốt gần 2 thập niên 80 và 90. Sau khi nghỉ hưu, NSƯT Lê Thiện vẫn tham gia công tác đào tạo, truyền lửa nghề cho thế hệ trẻ.
Nhưng dấu ấn đậm nhất của NSƯT Lê Thiện là sau khi về hưu, bà đã lấn sân sang với phim truyền hình và thành công vang dội trong nhiều bộ phim như Dù gió có thổi, Cá Rô!- Em yêu anh, Tháng năm rực rỡ, Phượng khấu, Gạo nếp gạo tẻ… Bà được khán giả gọi với cái tên “Bà nội quốc dân”.
NSND Bạch Tuyết, một đồng nghiệp của Lê Thiện nói bà cũng bất ngờ khi NSƯT Lê Thiện không có tên trong danh sách dù rất xứng đáng. “Khi tôi đóng vai Dương Vân Nga ở Nhà hát Trần Hữu Trang vào năm 1979 thì tôi đã biết tới cô Lê Thiện - một người giỏi cả ở cả hai lĩnh vực quản lý cũng như các vai diễn trên sân khấu. Tôi thực sự không hiểu nổi bởi đúng ra cô Lê Thiện đã được danh hiệu này cách đây 20 năm chứ không phải là bây giờ”, nghệ sỹ Bạch Tuyết cho biết.
Trường hợp anh em NSƯT Quốc Cơ - Quốc Nghiệp không có tên trong danh sách cũng gây sự bất ngờ bởi họ là những nghệ sỹ xiếc nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam mà còn với cả khán giả yêu xiếc khắp thế giới. Ngoài việc Quốc Cơ - Quốc Nghiệp là những nghệ sỹ Việt hiếm hoi được mời đi lưu diễn khắp thế giới, họ còn nắm trong tay 2 kỷ lục Guinness thế giới cũng như lọt vào Top 5 của cuộc thi Britain’s Got Talent đình đám. Những thành công của anh em “hoàng tử Xiếc” đã trở thành niềm tự hào cho mỗi người dân Việt Nam về ý chí, nghị lực và tinh thần phấn đấu không mệt mỏi hướng tới đỉnh vinh quang và đã thắp lên bao niềm vui, giấc mơ được chinh phục những điều không thể thành có thể nơi những cô bé, cậu bé vùng sâu vùng xa khắp Việt Nam.
Anh em “hoàng tử Xiếc” đem vinh quang về cho Việt Nam trên đấu trường thế giới |
Chia sẻ về trường hợp của anh em “hoàng tử Xiếc”, ca sỹ Ngọc Mai - vợ của Quốc Nghiệp cho biết: “Nếu nói 2 anh em Cơ- Nghiệp không đủ số huân huy chương để vào danh sách thì liệu có xét tới những danh hiệu quốc tế của họ không? Tôi không hiểu việc quy đổi huân huy chương như thế nào nhưng những kỷ lục thế giới mà so sánh với các huy chương hội diễn trong nước thì thật là khập khiễng”.
Sau khi bộ VH-TT-DL đưa danh sách xét tặng danh hiệu mà không có tên một số nghệ sỹ, trên nhiều diễn đàn hay trang cá nhân của các nghệ sỹ đã có nhiều ý kiến cho rằng Liên hiệp các hội VHNT, đại diện Sở VH-TT cần lên tiếng bảo vệ quyền lợi cho các nghệ sỹ. NSƯT Thanh Thúy - Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM cũng cho biết sở sẵn sàng hỗ trợ các cô chú, anh chị em nghệ sĩ theo đúng thẩm quyền, quy định của pháp luật.
Với NSƯT Thoại Mỹ, cô đào hát một thời rực sáng của sân khấu cải lương những năm 90 thì việc không có đủ huy chương có lẽ là lý do mà chị bị loại khỏi danh sách. “Tôi đến với sân khấu từ năm 11 tuổi và đời tôi dành cho sân khấu. Nhưng có lẽ cái duyên với danh hiệu NSND chưa đến với tôi được vì tôi đã bị chấn thương nặng, phải tạm xa sân khấu một thời gian. Giờ đây, tôi ít tham gia các liên hoan mà chủ yếu hợp tác với một số đoàn hát, một số gameshow cải lương để đào tạo, hỗ trợ cho các diễn viên trẻ. Niềm vui của tôi bây giờ là nhiều nghệ sỹ trẻ do tôi dẫn dắt đã đạt được nhiều thành công. Tôi không có đủ huy chương để xem xét danh hiệu vì tôi đã nỗ lực để truyền niềm đam mê sân khấu sang học trò của tôi”, NSƯT Thoại Mỹ tâm sự.
“Bà nội quốc dân”- NSƯT Lê Thiện |
NSƯT Thoại Mỹ |
Không có danh hiệu, họ vẫn là nghệ sỹ của nhân dân
Trao đổi với chúng tôi, những nghệ sỹ bị loại khỏi danh sách xét tặng tuy khá bùi ngùi nhưng vẫn khẳng định họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi việc này. NSƯT Lê Thiện cho biết, bà nhớ mãi lần được gặp Bác Hồ, được Bác dặn dò ân cần là hãy chăm chỉ học hành, mỗi nghệ sĩ phải là chiến sĩ trên mặt trận văn hóa, hăng hái sáng tạo để đem lời ca tiếng hát phục vụ nhân dân, kêu gọi đoàn kết, bảo vệ và giữ gìn đất nước. “Suốt bao năm tôi vẫn nhớ như in lời Bác và qua từng vai diễn, qua từng công việc tôi luôn cố gắng để xứng với lời dặn của Người”, nghệ sỹ Lê Thiện nói. Chính vì thế, dù có đạt được danh hiệu hay không thì bà vẫn cố gắng để làm một người nghệ sỹ - người chiến sỹ trên mặt trận văn hoá để phục vụ nhân dân.
Còn anh em “Hoàng tử Xiếc” Quốc Cơ - Quốc Nghiệp lại cho rằng họ đến với nghề xiếc vì đam mê chứ không phải vì danh hiệu. “Danh hiệu không phải là mục tiêu mà anh em tôi cố gắng mọi cách để đạt được. Những thành công của chúng đã được ghi nhận cả ở trong và ngoài nước, còn nếu tổ chức hay cá nhân nào chưa ghi nhận nghĩa là chúng tôi còn cần phải cố gắng nhiều hơn nữa. Việc được hay chưa được danh hiệu sẽ không ảnh hưởng tới những dự án mà 2 anh em đang thực hiện”, Quốc Nghiệp nói.
Với Thoại Mỹ khi biết tin mình không có tên trong danh sách đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, bà nói mình không hổ thẹn vì điều này bởi bà đã cống hiến hết mình cho sân khấu. “Khi biết tin tôi không có tên trong danh sách, rất nhiều khán giả đã gọi điện, chia sẻ với tôi. Trong đó có những người đã hâm mộ tôi từ hồi trẻ giờ đã có cháu ngoại, có người còn rất trẻ nhưng vẫn yêu mến tôi từ những vở tuồng trước đây. Họ khuyên tôi đừng buồn, họ vẫn yêu mến song hành với tôi và theo họ, tôi đã là nghệ sỹ trong lòng họ từ rất lâu. Với những khán giả như thế, sao tôi có thể bỏ sân khấu được”, nghệ sỹ Thoại Mỹ nói.