Trong đó, báo cáo nêu rõ đây là đề tài nghiên cứu cấp quốc gia, tên đầy đủ là “Nghiên cứu chế tạo bộ sinh phẩm RT-PCR và real-time RT-PCR phát hiện chủng virus corona mới 2019 (2019-nCoV)”; thời gian thực hiện theo hợp đồng đã ký kết từ tháng 2/2020 đến tháng 7/2021; thời gian thực tế thực hiện từ tháng 2/2020 đến tháng 10/2021, sau khi được gia hạn đến tháng 10/2021. Tổ chức chủ trì nhiệm vụ này là Học viện Quân y, do PGS.TS Hồ Anh Sơn làm Chủ nhiệm.
Ngoài ra, còn có 12 thành viên khác thuộc nhóm nghiên cứu đến từ Học viện Quân y, 4 người thuộc Cty Việt Á. Trong đó, ông Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Cty Việt Á - người vừa bị khởi tố về hành vi vi phạm các quy định đấu thầu, là thành viên nghiên cứu chính tham gia thực hiện nhiệm vụ này. Dựa theo báo cáo, Bộ KH&CN sẽ tổ chức đánh giá, nghiệm thu nhiệm vụ nói trên trong tháng 12/2021. Tổng kinh phí chi từ ngân sách cho nhiệm vụ này là 18,9 tỷ đồng.
 |
| Thông tin chi tiết được đăng tải trên cổng thông tin điện tử Bộ KH&CN |
Bộ KH&CN nêu rõ, đề tài đã nghiên cứu chế tạo thành công 2 bộ sinh phẩm RT-PCR sàng lọc và real-time RT-PCR phát hiện chủng 2019-nCoV là những sản phẩm nghiên cứu có hàm lượng khoa học cao, cũng như tính ứng dụng thực tiễn thể hiện bằng những chứng nhận, sản phẩm khoa học là Quyết định cấp phép lưu hành 2 bộ sinh phẩm này của Bộ Y tế Việt Nam; Giấy chứng nhận kiểm nghiệm trang thiết bị y tế chẩn đoán in-vitro số 1160/VSDTTƯ -NCYS ngày 18/8/2020; Bộ Y tế và Chăm sóc xã hội Anh cũng đã cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn châu Âu (CE) và cấp giấy chứng nhận lưu hành tự do (CFS) cho bộ sinh phẩm (20/4/2020).
Tuy nhiên, báo cáo không đề cập chứng nhận của tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mà trước đó đã từng được đăng tải trên cổng thông tin của Bộ KH&CN (hiện đã được rút xuống) với tiêu đề “Bộ KIT xét nghiệm COVID-19 của Việt Nam sản xuất vừa được Tổ chức Y tế thế giới chấp thuận”.
Trước đó ngày 20/10/2020, WHO đã công bố báo cáo công khai về đánh giá sử dụng khẩn cấp của tổ chức này khi thẩm định bộ xét nghiệm COVID-19 của Cty Việt Á. Trong báo cáo này, WHO ghi rõ kết quả sau khi kiểm định bộ kit này là “không được chấp thuận” vì chưa đạt được một số tiêu chuẩn. Về vấn đề này, ông Trịnh Thanh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ KH&CN các khối ngành Kinh tế - Kĩ thuật, Bộ KH&CN, thừa nhận bộ có thể đã chưa xem xét kĩ lưỡng thông tin phản hồi của WHO về kit test của Cty Việt Á. “WHO mới chỉ “chấp thuận đưa kit test này vào quy trình đánh giá xem xét sử dụng”, không phải “chấp thuận sử dụng”. “Đây là sơ suất của Bộ KH&CN", ông Hùng nói.
Đã xuất khẩu hơn 500.000 test
Theo báo cáo, bộ sinh phẩm và các quy trình của công trình đã giúp cho việc chẩn đoán nhanh, chính xác và kịp thời đối với các trường hợp nhiễm/nghi nhiễm SARS-CoV-2 và theo dõi điều trị bệnh nhân, giúp cho các biện pháp can thiệp y tế công cộng để kiểm soát dịch tại Việt Nam. Các kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu về sau như các dữ liệu đặc điểm di truyền phân tử, sự tiến hóa của chủng SARS-CoV-2 phục vụ cho các nghiên cứu về chế tạo vắc xin dự phòng và thuốc kháng virus đối với chủng SARS-CoV-2.
Bản báo cáo cho biết hiện nay, bộ sinh phẩm và các quy trình chẩn đoán dựa trên kĩ thuật real-time RT- PCR đã chuyển giao công nghệ phục vụ sản xuất trên 3.000.000 test để xét nghiệm sàng lọc phát hiện SARS-CoV-2 trên 163 trung tâm, bệnh viện lớn trong cả nước như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện ĐH Y Hà Nội, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Dương, TPHCM… Hơn 20 quốc gia đã đàm phán mua bộ sinh phẩm và đã xuất khẩu trên 500.000 test.
