"Không ai vui vẻ khi thua cuộc, dù vậy, tôi tự hào về Jo", Phelps nói khi được hỏi về người đã đánh bại anh ở chung kết 100m bướm Olympic 2016 . Thua cuộc, nhưng anh chẳng tỏ chút buồn. Sau khi cán đích kình ngư người Mỹ ngay lập tức ôm Schooling, và vỗ vai chúc mừng đối thủ. Vào họp báo, anh cũng dành nhiều lời có cánh về nhà vô địch mới. Phelps dường như nhận ra dáng dấp của chính anh trong cách Schooling chiến thắng và phá kỷ lục Olympic.
Năm 2008, đang ngồi làm bài tiếng Hoa ở trường, Schooling, khi đó là cậu nhóc mới 13 tuổi, nghe các bạn ở ngoài hò reo "Michael Phelps kìa!". Đó là lúc đội tuyển bơi Mỹ ghé Singapore tập huấn trước khi sang Bắc Kinh dự Olympic 2008. Schooling liền chạy ào ra, xin chụp ảnh cùng. "Lúc đó, tôi chỉ biết là mình muốn chụp hình với anh ấy. Tôi vừa bối rối lại vừa sốc nên không cười nổi mà chỉ biết nhoẻn miệng nhẹ theo quán tính", kình ngư Singapore vừa cười vừa kể lại giây phút gặp gỡ định mệnh đó. Gọi là định mệnh, vì sau lần gặp ấy, cậu nhóc Schooling bắt đầu nung nấu quyết tâm trở thành một kình ngư cự phách đẳng cấp thế giới như thần tượng.
Thuở đó, Schooling đã là VĐV bơi lội thiếu niên hay nhất của Singapore. Nhưng chỉ khi gặp Phelps, con đường phía trước cậu nhóc mới trở nên rõ ràng hơn hết, với cái đích đến được xác định - vô địch Olympic. Cũng từ lúc đó, Schooling biết rằng anh phải rời khỏi nhà để bắt đầu hành trình chinh phục mục tiêu mới. Ba mẹ của Schooling liên lạc với Sergio Lopez - HLV bơi nổi tiếng người Tây Ban Nha nổi tiếng từng đoạt HC đồng tại Olympic Seoul 1988, và là HLV của đội tuyển bơi Singapore - để đưa con trai đến Florida, theo học tại trường Bolles và bắt đầu con đường thể thao chuyên nghiệp đỉnh cao. Lopez đã xây dựng giáo án riêng cho Schooling với trọng tâm là tăng cường cải thiện cơ bắp, thay vì chỉ chú trọng kỹ thuật chuyên môn mà để mặc cho cơ thể phát triển tự nhiên.
Đó là bước khởi đầu đúng đắn, vì với gốc gác phương Đông, Schooling hẳn nhiên có bất lợi về thể trạng so với các đối thủ từ châu Âu hay châu Mỹ. Ba năm sau, Schooling bắt đầu lên tiếng với hai HC vàng SEA Games 2011 và một suất dự Olympic 2012 nội dung 200m bướm. Và khi Schooling bước sang bậc đại học với suất học bổng ở trường Đại học Texas - một trong những nơi nổi tiếng về đào tạo VĐV bơi lội ở Mỹ, anh được tập với một HLV nổi tiếng khác là Eddie Resse. Đó cũng là lúc anh tiến bộ không ngừng.
Trong năm 2014, Schooling, đều ở nội dung 100m bướm, mang về cho Singapore tấm HC vàng Đại hội thể thao khối thịnh vượng (Commonwealth Games) và tấm HC vàng Á vận hội đầu tiên sau 32 năm. Năm 2015, cùng với Ánh Viên, cái tên Joseph Schooling làm mưa làm gió ở SEA Games với chín HC vàng và chín kỷ lục đại hội. Và trước khi có màn buổi trình diễn xuất sắc ở Rio, Schooling cũng đã ẵm tấm HC vàng giải vô địch thế giới 2015 cũng ở nội dung sở trường 100m bướm.
Hành trình thăng tiến cho thấy Schooling là một tài năng của bơi lội thế giới. Nhưng tài năng đó chỉ thật sự phát tiết và thăng hoa rực rỡ nhờ nỗ lực mài dũa không ngừng nghỉ của cá nhân Schooling, song hành với sự hỗ trợ tối đa của chính phủ Singapore. Khi VĐV này bắt đầu hành trình chinh phục Olympic tại Texas, anh được Chính phủ cho phép hoãn thực hiện nghĩa vụ quân sự - nghĩa vụ bắt buộc với mọi nam công dân Singapore.
Richard Gordon, Vụ trưởng Vụ Thể thao Thành tích cao Singapore, lý giải về quyền lợi đặc biệt này của Schooling: "Chính phủ đã đồng thuận với những kiến nghị của chúng tôi. Vì Joseph là một tài năng xuất chúng và hiếm có, đặc biệt là với nước nhỏ như Singapore. Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ thiêng liêng của công dân Singapore. Và nếu có điều gì để thể hiện sự tự hào của chúng tôi dành cho anh ấy thì đó là chính là việc cho Joseph cơ hội tiếp tục niềm đam mê bơi lội".
 |
Để có một Schooling vô địch Olympic như bây giờ, bản thân VĐV này cũng như cả nền thể thao Singapore đã nỗ lực và đầu tư trong một thời gian dài. Ảnh: Reuters.
Tổng thống Singapore Tony Tan thì bay sang Rio de Janeiro để cổ vũ cho Schooling trong phần thi chung kết 100m bướm, và không giấu tự hào khi nói về chiến công vẻ vang của VĐV nhà. Chính trị gia này xem chiếc HC vàng của kình ngư 19 tuổi không chỉ là một kỳ tích thể thao, mà còn là một vận hội mới cho đất nước chỉ mới có 51 năm lịch sử.
"Cộng đồng rất quan trọng vì không VĐV nào có thể thành công nếu chỉ đơn lẻ. Và khi đã đạt đến đỉnh cao này, vấn đề không phải là cùng nhau làm việc tận lực, mà phải cùng nhau làm việc một cách thông minh", ông Tan nói thêm về sự kết hợp nhiều nguồn lực của Singapore để đầu tư cho Schooling.
Thời điểm phần thi chung kết 100m bướm kết thúc có thể là khoảnh khắc buồn nhất của thể thao thế giới trong năm nay, vì ngay sau đó, Phelps tuyên bố giải nghệ. Nhưng đó đồng thời là giây phút hạnh phúc nhất trong lịch sử đảo quốc Singapore khi quốc thiều của họ bay cao và bài quốc ca Majulah Singapura vang lên.
Với Schooling, đó lại là khoảnh khắc anh lúng túng, vì chưa thể tin vào sự thật. "Trong suốt lễ trao huy chương, tôi cứ tự nhủ 'Này nhóc, chuyện này thật điên rồ đó nha!'. Tôi không biết phải diễn tả làm sao cảm giác lúc đó. Đó là một thứ gì đó không nằm ở thế giới này", nhà vô địch Olympic kể lại trong cuộc họp báo tại quê nhà. "Phelps cười và nói với tôi 'Tôi hiểu cậu mà!'. Thế là tôi chỉ biết đi theo, đứng cạnh và cùng chia vui với anh ấy, vì Phelps đã trải qua tất cả những cảm xúc và khoảnh khắc này. Tôi sẽ không bao giờ quên ký ức tuyệt vời đó".
Kể từ giây phút lịch sử ở Rio de Janeiro, khắp nơi ở đảo quốc Singapore dậy lên cơn sốt Schooling. Nhất cử nhất động của anh đều được truyền thông săn đón. Mạng xã hội từ Facebook đến Twitter ngập tràn các chia sẻ về Schooling. Người Singapore từng thờ ơ với SEA Games 2015 diễn ra ngay trên sân nhà vì cho rằng thể thao không đem lại lợi ích gì cho cuộc sống bận rộn của họ. Nhưng giờ thì họ sẵn sàng ra đường chịu nắng, thậm chí là chạy theo, để được tận mắt nhìn thấy người hùng, nhà vô địch Olympic trong chuyến diễu hành bằng xe buýt mui trần quanh các con phố.
 |
Thành công vang dội của Schooling được chờ đợi sẽ trở thành cảm hứng lớn để Singapore nuôi dưỡng niềm đam mê thể theo đỉnh cao trong các thế hệ kế cận.
Và cơn sốt Schooling cả tuần nay vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Mỗi lần xuất hiện trước công chúng của Schooling là mỗi lần hình ảnh về chàng "hoàng tử bơi lội" càng được tô điểm hoàn hảo bởi sự thân thiện, phong thái nhã nhặn, những câu chuyện truyền cảm hứng, và cả sự điển trai. Anh đến Toà nhà Quốc hội để báo công với Chính phủ, chụp ảnh selfie với Thủ tướng Lý Hiển Long, ghé trường tiểu học để giao lưu với học sinh, tạt qua chợ để ăn món yêu thích, rồi cuối cùng là diễu hành qua các con phố để tiếp cận gần hơn với công chúng.
Schooling đã giúp hơn năm triệu công dân Singapore sống dậy niềm tự hào dân tộc ngay đúng dịp đất nước kỷ niệm 51 năm lập quốc. Singapore được cả thế giới biết đến như một dân tộc có nội lực mạnh mẽ. Họ có nền kinh tế vững mạnh được gây dựng nên từ con số không. Họ có nền giáo dục thuộc loại tốt nhất thế giới. Và giờ, họ có thêm Joseph Isaac Schooling.
