Khái niệm bụi mịn không mới với những quốc gia đang phát triển, ngay các nước láng giềng như Thái Lan, Trung Quốc… cũng đã từng trải qua thời kỳ “khủng hoảng” ô nhiễm với bụi mịn, và họ đã xử lý thành công tác nhân gây ô nhiễm môi trường này.
Trong những năm qua, chính quyền Hà Nội đã thực hiện nhiều biện pháp để giảm ô nhiễm không khí: Trồng 1 triệu cây xanh, Đề án giảm xe cá nhân, Đề án giảm phát thải nhà kính, mua thêm những máy quan trắc đắt đỏ… nhưng một việc tưởng chừng đơn giản và dễ làm nhất thì lại bị bỏ qua, đó là rửa đường.
“Công trường” thủ đô hôm nay có hàng trăm đại dự án trong quá trình xây dựng, chưa kể hàng nghìn công trình dân sinh đang triển khai, dự án đường Vành đai 2, đường đua F1 tại Mỹ Đình, hàng loạt dự án nhà ở, khu đô thị với quy mô hàng vạn căn hộ, dự án lát lại vỉa hè tại các quận diễn ra hầu như quanh năm… thế nhưng hiện cả thành phố chỉ có vỏn vẹn 6 chiếc xe rửa đường.
Theo quan điểm của lãnh đạo thành phố, những chiếc xe quét hút với giá hơn 1 tỷ/xe có thể thay thế hoàn toàn những chiếc xe rửa đường trước đây. Những chiếc xe quét đường tăng năng suất lao động thay thế quét thủ công là đúng. Nhưng để sạch hoàn toàn bụi thì cần phải xem xét kỹ.
Đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) thừa nhận: Mỗi xe quét hút dù được trang bị bộ phận phun nước dập bụi đường phố trong suốt quá trình vận hành nhưng cũng chỉ xử lý hiệu quả đối với các hạt bụi thông thường, bụi hạt to. Việc thực hiện phun nước rửa đường cũng là một trong những giải pháp cần thiết nhằm hạn chế bụi mịn, đặc biệt là bụi PM 2.5.
Ở các nước trên thế giới, xe rửa đường sử dụng ít hay nhiều phụ thuộc vào điều kiện vệ sinh đường sá, môi trường, chứ không bỏ hoàn toàn. Các vòi xịt với áp lực mạnh giúp cuốn trôi bùn đất, bụi còn bám lại sau khi xe quét hút đi qua. Đặc biệt với điều kiện thời tiết, đặc thù bụi như ở nước ta thì việc xịt rửa đường cần lưu tâm hơn nữa. Rửa đường khi có hỗ trợ của xe cơ giới quét hút có thể giảm tần suất so với trước đây; thời gian, địa điểm rửa có thể linh động thay vì những tuyến cố định để phát huy hiệu quả và giảm thiểu chi phí.
Sau khi tiếp nhận các xe quét, hút bụi đường, Hà Nội bắt đầu cắt giảm rửa đường bằng xe bồn. Tháng 2/2017, thành phố Hà Nội có thông báo nhắc lại việc không tổ chức rửa đường mà tăng cường công suất quét hút. Trong các gói thầu vệ sinh đường phố năm 2017, hạng mục rửa đường đã được cắt bỏ. Giờ đây, thành phố chỉ rửa đường trong các dịp hội nghị quan trọng, hoặc khi nắng nóng trên 40 độ (phun để giảm nhiệt độ mặt đường).
Cũng vì không còn nhu cầu rửa đường, các xe chuyên dụng trước đây được hoán cải công năng thành xe hút bể phốt.
Có người ví von, Hà Nội như nhà giàu (có thời kỳ kinh phí cắt cỏ của thành phố lên tới gần ngàn tỷ đồng...) nhưng lại không tắm, ít tắm. Hà Nội là thủ đô lười tắm.
