“Huyền thoại gò rồng ấp” là vở kịch nói của sân khấu Lệ Ngọc, từ kịch bản của PGS.TS. Nguyễn Thế Kỷ, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam. Tác phẩm dựa trên những huyền tích dân gian về sự ra đời của Lý Công Uẩn.
Vở kịch có bối cảnh ở giai đoạn đất nước vừa qua loạn 12 sứ quân. Đạo diễn Triệu Trung Kiên phác họa không gian đầy chất huyền sử của nền văn minh sông Hồng với một loạt phong tục của người Việt cổ, tín ngưỡng phồn thực và sự phát triển mạnh mẽ của Phật giáo.
Người con gái tên Phạm Thị Ngà (Lệ Ngọc) mồ côi cha mẹ, đến giúp việc cho chùa Tiêu. Hai an hem sư Vạn Hạnh và Khánh Văn đem phần mộ cha mẹ Thị Ngà tới táng bên mảnh đất thiêng ở gò rồng ấp.
 |
Vở kịch dựa trên những huyền tích dân gian về vua Lý Công Uẩn
Thị Ngà lai vãng quanh lễ hội Nõ - Nường. Vô tình lúc ấy, sư Vạn Hạnh cũng ghé qua. Bỗng đất trời giao hòa, âm dương giao cảm, nên khi trở về Thị Ngà thấy trong mình khác lạ, biết là đã mang thai.
Thiền sư Thiền Ông là sư phụ của Vạn Hạnh vốn có tài thông thiên nên đã viết một bài kệ tiên tri có ngụ ý rằng: “Tháng mười năm kỷ dậu, tức là ba mươi sáu năm sau đó, một triều đại lẫy lừng sẽ hiển hiện, nối quốc thống vững bền, đó chính là triều Lý. Gò Rồng Ấp, chính là nơi phát mệnh đế vương, hiện có mả táng của gia tiên họ Phạm. Con cháu nhà ấy ắt làm nên nghiệp lớn…” điềm báo ấy ứng vào bào thai đang lớn dần trong cơ thể Thị Ngà.
Ở hương Diên Uẩn có một phú hộ tên là Hồng Kỳ vô tình biết chuyện, nổi lòng tham bốc mả cha đem táng ở gò Rồng ấp với hy vọng con cháu sau này sẽ làm nên nghiệp đế. Hắn lại biết Thị Ngà đang mang thai thiên tử nên đã bầy đặt những âm mưu thâm độc để hãm hại Thị Ngà.
Thị Ngà vượt qua hết kiếp nạn, để rồi đến kỳ sinh nở, gắng gượng sức tàn cô lê lết đến được cổng chùa Cổ Pháp - nơi sư Khánh Văn trụ trì. Sức cùng, lực kiệt không thể sinh nở, Thị Ngà đã dùng mảnh sành tự rạch bụng để con trẻ được chào đời, cũng là lúc người mẹ nhắm mắt. Đứa bé được sư Khánh Văn đem về nuôi nấng để rồi sau này lớn lên đã trở thành vị Hoàng Đế khai quốc của triều Lý, người có công dời đô về Thăng Long.
 |
Sự ra đời của Lý Công Uẩn tại mảnh đất thiêng
Đạo diễn, NSƯT Triệu Trung Kiên từng dàn dựng Chuyện tình Khau Vai, Mai Hắc Đế, Thầy Ba Đợi từ kịch bản của tác giả Nguyễn Thế Kỷ. Với tác phẩm này, anh kết hợp nghệ thuật ước lệ của sân khấu truyền thống với lối tả thực của kịch nói.
“Chúng tôi tư duy rằng ngôn ngữ sân khấu kịch nói nhưng phải là kịch nói của Việt Nam, thấm đẫm văn hóa Việt nên đưa nhièu ngôn ngữ sân khấu truyền thống vào vở diễn. Điểm nhấn chính là ước lệ vè không gian, thời gian, phương pháp biểu diễn theo chiều hướng biểu hiện tâm lý”, đạo diễn nói.
Trang phục cũng là điểm cộng của vở diễn, khi ê kíp chịu chơi đầu tư cho nhóm cổ phục Ỷ Vân Hiên thiết kế trang phục đậm chất Việt nhưng đảm bảo tính thẩm mỹ và phù hợp tính cách nhân vật.
“Huyền thoại gò rồng ấp” chính thức công diễn từ 23-26/7, sau đó dự Liên hoan Sân khấu Trung Quốc-ASEAN vào tháng 9 tại Nam Ninh (Trung Quốc), dự kiến tham gia cả Liên hoan Sân khấu quốc tế thử nghiệm vào tháng 10 tại Hà Nội.
