Các quốc gia Đông Nam Á đã đi một chặng đường dài xây dựng Cộng đồng ASEAN với giá trị cốt lõi là sự đoàn kết, đồng thuận và “thống nhất trong đa dạng”. Một trong những trở ngại lớn của tiến trình này là sự chênh lệch về trình độ phát triển giữa các thành viên, đặc biệt là giữa bốn nước Campuchia - Lào - Myanmar - Việt Nam (CLMV) với sáu thành viên còn lại của ASEAN... Năm nước Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam đã thiết lập cơ chế Chiến lược Hợp tác Kinh tế Ayeyawady - Chao Phraya - Mekong (ACMECS) với mục tiêu chính là nâng cao sức cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế khu vực biên giới các nước, thúc đẩy phát triển nông nghiệp, công nghiệp, mở rộng cơ hội việc làm và thu hẹp khoảng cách thu nhập giữa các quốc gia.
Điểm nhấn chính của cơ chế hợp tác CLMV và ACMECS là hướng tới kết quả cụ thể, với các dự án chương trình nổi bật như xây dựng mới và nâng cấp nhiều tuyến đường giúp hoàn thiện hạ tầng giao thông dọc các Hành lang kinh tế Đông - Tây và Hàng lang kinh tế phía Nam; ký kết và triển khai nhiều thỏa thuận song phương và đa phương về vận tải, thủ tục hải quan, xuất nhập cảnh nhằm tạo thuận lợi cho lưu thông người và hàng hóa qua biên giới; các chương trình học bổng và dạy nghề. Hợp tác ACMECS và CLMV cũng là những cơ chế quan trọng để các nước Mekong phối hợp nỗ lực, củng cố lòng tin, đối thoại tìm kiếm giải pháp cho các thách thức chung như vấn đề nguồn nước, biến đổi khí hậu, dịch bệnh... trên cơ sở hài hòa lợi ích của tất cả các bên.
Là thành viên tích cực và có trách nhiệm, Việt Nam đã và đang có nhiều đóng góp quan trọng trong hợp tác CLMV và ACMECS. Với vị trí cửa ngõ phía Đông của tiểu vùng Mekong, Việt Nam là một nhân tố không thể thiếu của các hành lang kinh tế Hành lang kinh tế Đông - Tây và Hàng lang kinh tế phía Nam…
Định hướng hợp tác
Hội nghị cấp cao ACMECS lần thứ 7 và Hội nghị cấp cao CLMV lần thứ 8 sẽ được tổ chức tại Hà Nội với chủ đề “Hướng đến một tiểu vùng Mekong năng động và thịnh vượng: Nắm bắt cơ hội, định hình tương lai”. Hội nghị là dịp để các nhà lãnh đạo xem xét tình hình thực hiện các kế hoạch hành động đã được thông qua thống nhất các biện pháp hợp tác nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của các nền kinh tế, thúc đẩy hội nhập khu vực và ứng phó với các thách thức chung vì tương lai hòa bình, thịnh vượng của tiểu vùng Mekong.
Với quyết tâm và nỗ lực của các nước thành viên, Hội nghị cấp cao ACMECS 7 và Hội nghị cấp cao CLMV 8 sẽ mở ra chương mới cho hợp tác khu vực Mekong, đóng góp ngày càng nhiều hơn cho sự phát triển bền vững và thịnh vượng chung ở khu vực. Cũng trong dịp này, theo sáng kiến của Việt Nam, Hội nghị Diễn đàn Kinh tế Thế giới về khu vực Mekong sẽ được tổ chức lần đầu tiên nhằm quảng bá tiềm năng của khu vực Mekong tới cộng đồng doanh nghiệp quốc tế. Hội nghị này sẽ mang đến những ý tưởng sáng tạo và cơ hội hợp tác mới giữa các tập đoàn hàng đầu thế giới, các doanh nghiệp uy tín của khu vực, góp phần thu hút luồng vốn đầu tư cho phát triển cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực và tăng cường kết nối tại khu vực Mekong.