Cầu nối của tình người và khát vọng đoàn tụ
Tháng Tư trở về, không chỉ là thời khắc của nắng Hè đầu mùa, mà còn là mùa ký ức lặng lẽ ùa về, như một nén nhang trầm cháy mãi trong tâm khảm người Việt. Có những người lính đã ra đi giữa khói lửa chiến trường, không một dòng tên, không một dấu tích nguyên vẹn để lại. Chỉ còn đất mẹ ôm ấp hình hài đã hòa vào cỏ cây, và nỗi mong chờ mỏi mòn trong ánh mắt những người thân nơi quê nhà. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng trái tim của bao người vẫn thao thức.
Vẫn có những bước chân không mỏi, vẫn có những ánh mắt đau đáu dõi theo hành trình đi tìm một cái tên, một phần ký ức, một lời tiễn biệt chưa kịp nói. Hôm nay, nhờ vào công nghệ ADN, dữ liệu dân cư, và trên tất cả là lòng biết ơn sâu lắng, Công an tỉnh Hà Nam cùng đồng đội, người thân liệt sĩ và bao tấm lòng nhân ái đang viết tiếp một thiên sử thi thầm lặng – tìm lại tên cho những người đã ngã xuống vì Tổ quốc.
 |
| Đại tá Tô Anh Dũng, Giám đốc Công an tỉnh Hà Nam trực tiếp chỉ đạo các tổ công tác khẩn trương, chính xác trong thu thập mẫu ADN thân nhân các liệt sĩ. |
Trong những xóm làng bình dị ở Hà Nam, tiếng gà gáy, tiếng trẻ thơ nô đùa vẫn vang lên trên nền ký ức chưa khép. Từng cán bộ Công an xã vẫn lặng lẽ gõ cửa từng nhà, gom nhặt từng mẫu máu nhỏ bé từ thân nhân liệt sĩ – như thể đang nhặt lại từng mảnh vỡ của quá khứ. Họ đi bằng trái tim, mang theo tinh thần "uống nước nhớ nguồn", mang cả sự tận tụy của người sống với nỗi đau của những người đã khuất.
Ông Trương Quốc Huy, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam, nhấn mạnh đây là một nhiệm vụ khó khăn, liên quan tới nhiều cơ quan, ngành, nhưng vô cùng cấp thiết. Bởi nếu chậm trễ, khi những người mẹ, người cha, người thân cuối cùng của các Anh hùng liệt sĩ rời cõi tạm, chúng ta sẽ không còn điểm tựa dữ liệu để so sánh. Cơ hội sẽ trôi qua như thời gian, như chiến tranh từng cuốn đi bao sinh mệnh mà không kịp lưu tên.
Mỗi một giọt máu, mỗi mẫu ADN thu được là một nhịp cầu dẫn về quá khứ – không chỉ bằng khoa học, mà bằng nước mắt, bằng hy vọng và tình yêu thương.
Chia sẻ với Tiền Phong, Đại tá Tô Anh Dũng, Giám đốc Công an tỉnh Hà Nam, nghẹn ngào nói: “Xác minh danh tính liệt sĩ không chỉ là nhiệm vụ, mà là một lời hứa với lịch sử, là một nén nhang cho đạo lý dân tộc”. Hành trình này không còn là một cuộc vận động đơn lẻ, mà là sức mạnh đồng lòng, từ Trung ương đến địa phương, từ chỉ đạo của Bộ Công an đến những đôi chân lội đồng, trèo đồi của các cán bộ cơ sở.
Trung tá Trần Thanh Bình, Trưởng Công an xã Tràng An, kể lại câu chuyện về những chuyến đi bộ hàng chục cây số chỉ để lấy một mẫu máu duy nhất từ cụ bà ngoài 90 tuổi. Không ai than vất vả. Bởi họ hiểu, mỗi hành động ấy không chỉ là bổn phận, mà là sự gửi gắm, từ thế hệ này đến thế hệ đã khuất. Hiện trên địa bàn xã vẫn còn một mẹ Việt Nam anh hùng và 117 liệt sĩ chưa xác định được danh tính.
Lặng lẽ nhưng không bao giờ lãng quên
Những buổi chiều thôn quê, trong căn nhà lợp ngói nâu, người chiến sĩ Công an ngồi bên cụ già, nghe chuyện chiến tranh xen tiếng gió xào xạc qua hàng tre. Mỗi câu chuyện là một mảnh ký ức được giữ gìn bằng trái tim, không thể thay thế bởi bất kỳ phần mềm hay thuật toán nào.
Giữa vòng quay hối hả của thời đại số, những cán bộ Công an xã vẫn lặng lẽ làm công việc của những “người giữ lửa ký ức”. Họ không chỉ thu thập dữ liệu, họ chạm vào những niềm đau, gợi lại những giấc mơ cũ, lắng nghe những lời thì thầm từ lịch sử. Họ không tìm danh tiếng, mà tìm sự bình yên cho một dòng họ, một người mẹ, một nấm mồ.
 |
Thân nhân của các anh hùng liệt sĩ mong mỏi hàng chục năm qua sớm tìm lại được danh tính, phần mộ người thân của mình. |
Thượng tá Trịnh Minh Hoàng, Trưởng Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh Hà Nam chia sẻ: “Chúng tôi chưa tìm thấy hết các liệt sĩ, nhưng dữ liệu đang đầy lên từng ngày. Chúng tôi tin điều kỳ diệu sẽ đến, chỉ cần không để ai bị lãng quên”.
Những người già đến trong mưa, ngồi xe lăn, lặng lẽ đưa tay lấy máu như trao gửi cả một đời hy vọng. Những câu chuyện ấy, giản dị, đau đáu, nhưng vô cùng thiêng liêng, đã thắp lên ngọn lửa tri ân trong lòng một lực lượng vì dân phục vụ.
Kết nối quá khứ – gìn giữ tương lai
 |
Các chiến sĩ công an vẫn miệt mài đi tìm tên cho người đã ngã xuống cho Tổ quốc. |
Dưới sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Nam, cùng sự phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, chiến dịch thu thập ADN đang được triển khai quyết liệt. Nền tảng của Đề án 06, cùng cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia, giờ đây trở thành nhịp cầu nối quá khứ, hiện tại, tương lai.
Thượng tá Nguyễn Thị Hồng Minh, Phó Trưởng phòng Cảnh sát QLHC về TTXH, chia sẻ xúc động: “Từng con số trong dữ liệu không chỉ là thông tin. Đó là một cuộc đời. Một hy sinh. Một lời nhắn gửi rằng: Chúng tôi vẫn đang tìm anh. Chúng tôi chưa từng quên”.
Mỗi mẫu ADN được thu thập là một sợi dây vô hình kết nối từ hiện tại trở về chiến hào năm xưa. Và nếu một ngày, từ bãi đất hoang nơi nào đó, vang lên tiếng cuốc xới, và một hài cốt được tìm thấy, được đặt tên... xin hãy nhớ rằng điều kỳ diệu ấy bắt đầu từ những con người lặng lẽ, những người đã không để ký ức bị bỏ quên trong thời đại số.
Đó là hành trình không thể đo bằng thời gian. Chỉ có thể đo bằng tình yêu thương, bằng lòng trung thành với Tổ quốc, và bằng trái tim chưa từng nguôi quặn thắt mỗi khi nghĩ về những người lính năm xưa, những người con đã ngã xuống để hôm nay đất nước được hồi sinh.
