Theo chương trình GDPT mới, ở bậc THCS có 2 bộ môn tích hợp mới là Lịch sử và Địa lý (105 tiết) và Khoa học tự nhiên (140 tiết). Riêng môn Khoa học tự nhiên (KHTN) được tích hợp kiến thức từ 3 môn, gồm Vật lý, Sinh học, Hoá học. Chương trình đặt ra mục tiêu của bộ môn này rất lớn là nhằm giáo dục học sinh dần hình thành, phát triển năng lực khoa học tự nhiên qua quan sát và thực nghiệm, vận dụng tổng hợp kiến thức, kỹ năng để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, cùng các môn học khác để thực hiện giáo dục STEM.
 |
Thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới ở bậc THCS, giáo viên gặp khó môn tích hợp |
Ở cấp THCS, bộ môn KHTN tích hợp kiến thức, kỹ năng theo các mạch nội dung: chất và sự biến đổi chất, vật sống, năng lượng và sự biến đổi, trái đất và bầu trời. Các nội dung được sắp xếp theo logic tuyến tính, kết hợp một số nội dung đồng tâm để học sinh làm quen và có ứng dụng trong thực tế.
Cô Nguyễn Thị H., Trường THCS Khương Đình, quận Thanh Xuân (Hà Nội) có thâm niên 15 năm dạy môn Địa lý. Năm nay, cô phải đảm nhận bộ môn tích hợp Lịch sử - Địa lý. Để đứng lớp, cô H. phải đi học một khoá ngắn hạn để lấy chứng chỉ dạy học tích hợp. Thế nhưng, cô H. cho rằng, chỉ học trong thời gian ít tháng, giáo viên “bơi” trong bể kiến thức, đòi hỏi mỗi ngày đều phải đọc, nghiên cứu sách và cập nhật thông tin mới có thể làm được.
Khó khăn, bất cập
Trong khi đó, các trường THCS đều “kêu” vấn đề khó khăn nhất của năm nay nằm ở môn tích hợp KHTN vì đến lớp 7, kiến thức tích hợp khá sâu trong khi giáo viên được đào tạo đơn môn hoặc bồi dưỡng thêm khoá ngắn hạn chưa thể đáp ứng.
Bà Hoàng Thanh Thuỷ, Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Trường Tộ, quận Đống Đa (Hà Nội), cho biết năm ngoái là năm đầu tiên dạy tích hợp, nhà trường sắp xếp 3 giáo viên dạy môn KHTN, trong đó mỗi người một phân môn. Đến lớp 7 tuy kiến thức tích hợp sâu sắc hơn, khó hơn rất nhiều nhưng vẫn phải sắp xếp 1 giáo viên cáng đáng toàn bộ môn học vì như vậy mới có thể đi tuần tự các bài học, có lợi cho học sinh tiếp nhận kiến thức.
Tuy nhiên, bà Thuỷ cho rằng, với sách giáo khoa lớp 7 mới, kiến thức môn KHTN thay đổi hoàn toàn, tích hợp rất nhiều, rất sâu. Mỗi giáo viên phụ trách một phân môn mới đảm bảo kiến thức, còn đảm trách 3 phân môn cần có thêm thời gian để học tập, bồi dưỡng.
Phó Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Công Trứ, quận Ba Đình (Hà Nội) Nguyễn Quốc Dương nói: “Năm ngoái, một quyển sách 3 giáo viên dạy sau đó thống nhất cử 1 người vào điểm. Khi kiểm tra, mỗi giáo viên ra khoảng 30% số lượng câu hỏi. Năm nay, sẽ giao 1 giáo viên dạy xuyên suốt môn học nhưng để làm được như vậy, hằng tuần tổ chuyên môn phải soạn bài chung và 2 giáo viên trong tổ phải bồi dưỡng 1 giáo viên còn lại để người đó có thể lên lớp”.
Các nhà quản lý giáo dục trường học cho rằng, dù đã nỗ lực rất nhiều để chạy đua dạy học, tập huấn, nhưng cách làm của Bộ GD&ĐT vẫn có bất cập, đẩy giáo viên và các trường vào thế khó khi chương trình đi trước, đào tạo con người sau.“Giáo viên phải thực sự có kiến thức chuyên sâu, biết 10 dạy 7, làm chủ kiến thức đó mới mong dạy hấp dẫn, thu hút học sinh, có sáng tạo. Còn giáo viên tự tập huấn lẫn nhau hoặc truyền thụ những gì sách giáo khoa viết là chưa đầy đủ. Chưa kể, trong lớp sẽ có những học sinh có năng lực đòi hỏi giáo viên dạy kiến thức chuyên sâu, đặt câu hỏi khó khi đó thầy bó tay là rất dở”, hiệu trưởng một trường THCS nói.
Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT), nói rằng, Bộ giao quyền chủ động cho các nhà trường trong việc xây dựng kế hoạch giáo dục. Bộ cũng đã đề nghị các Sở GD&ĐT chỉ đạo các trường THCS linh hoạt trong phân công giáo viên, sắp xếp thời khóa biểu dạy môn tích hợp KHTN để đảm bảo tính logic, khoa học của chương trình môn học và giúp học sinh tiếp thu thuận lợi kiến thức.
