Phát biểu từ 2 quan chức ngoại giao cấp cao nhất của Tòa thánh được đưa ra sau khi ông Pompeo có một bài viết và đăng hàng loạt tweet trong tháng này với nội dung cho rằng Nhà thờ đang khiến “thẩm quyền về đạo đức” của mình gặp rủi ro vì chuyện gia hạn một thỏa thuận với Trung Quốc về việc bổ nhiệm giám mục.
Khi đang có mặt ở Rome hôm 30/9 và dự kiến gặp các quan chức Tòa thánh trong ngày 1/10, ông Pompeo tiếp tục chỉ trích Trung Quốc về vấn đề tôn giáo tại một sự kiện do Đại sứ quán Mỹ tổ chức.
Hai quan chức ngoại giao hàng đầu của Vatican Hồng y Quốc vụ khanh Pietro Parolin và Tổng giám mục Paul Gallagher cho biết Giáo hoàng Francis đã từ chối đề nghị tiếp kiến của ông Pompeo vì muốn tránh gặp gỡ các chính trị gia trước bầu cử.
“Vâng, ông ấy đã đề xuất. Nhưng Giáo hoàng đã nói rõ ràng rằng các nhân vật chính trị không được tiếp đón trong giai đoạn bầu cử. Đó là lý do”, Hồng y Parolin nói.
Một thỏa thuận với thời hạn 2 năm giữa Vatican và Bắc Kinh tạo khuôn khổ để Giáo hoàng chỉ định các giám mục ở Trung Quốc. Thỏa thuận này sẽ hết hạn vào tháng sau nhưng dự kiến sẽ được gia hạn.
Các quan chức của Tòa thánh nói rằng thỏa thuận này không hoàn hảo nhưng là một bước tiến.
Hai hồng y Parolin và Gallagher đều gọi việc ông Pompeo chỉ trích công khai thỏa thuận này là “điều bất ngờ”, chỉ thấy có trước chuyến thăm của Ngoại trưởng Mỹ.
“Thông thường khi bạn chuẩn bị cho các chuyến thăm cấp cao, bạn đàm phán chương trình làm việc để trao đổi riêng tư, bí mật. Đó là một nguyên tắc của ngoại giao”, Hồng y Gallagher nói.
Khi được hỏi liệu có tin rằng những chỉ trích của ông Pompeo đối với thỏa thuận của Vatican là vì mục đích chính trị ở Mỹ, Hồng y Parolin nói: “Một số người giải thích theo cách này...rằng tất cả những phát biểu đó đều vì mục đích chính trị. Tôi không có bằng chứng, nhưng chắc chắn đây cũng là một cách mà chúng tôi xem xét đến”.
Thỏa thuận giữa Vatican và Trung Quốc “là vấn đề không liên quan gì đến chính trị Mỹ. Đây là vấn đề giữa các nhà thờ và không nên bị sử dụng cho mục đích đó”, Hồng y Parolin nói thêm.
Về phần mình, khi được hỏi liệu có phải đang “chọn một cuộc chiến” với Vatican trong vấn đề Trung Quốc và đánh giá tác động lên Nhà thờ và các cử tri Công giáo, ông Pompeo đáp: “Đó đúng là điều điên rồ”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đang vận động tranh cử với một quan điểm cứng rắn với Trung Quốc, trước khi cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 3/11. Ông cũng ủng hộ các phong trào Công giáo và Tin lành bảo thủ, trong đó có nhiều người chỉ trích Giáo hoàng Francis.
Trong bài phát biểu vừa qua, ông Pompeo không nhắc trực tiếp đến thỏa thuận của Vatican với Bắc Kinh, nhưng chỉ trích Trung Quốc là nước lạm dụng quyền tôn giáo tồi tệ nhất thế giới.
