Trung tâm hiện có 35 con gấu, gồm 9 gấu chó và 26 gấu ngựa. Chúng được đưa đến Trung tâm từ những chuồng gấu do người dân nuôi nhốt và từ những vụ vận chuyển, buôn gấu trái phép. Lúc đến trung tâm, nhiều con tiều tụy, bệnh tật sau nhiều ngày bị giam cầm, bị người nuôi lấy mật. Nhiều gấu đã mất cả bàn tay, có con bị rút cả móng.
Khác với dạy gấu trở thành diễn viên xiếc, nhân viên ở trung tâm dạy chúng những bài học, thực hiện chế độ nuôi dưỡng riêng để tập dần cho hàng chục con gấu được trở về với bản năng gốc của loài động vật hoang dã. Ở trung tâm, mỗi con gấu được nhốt riêng một chuồng, có lối đi riêng dẫn ra bãi thả tập trung rộng khoảng 1 hécta cho gấu quen dần trong môi trường bán hoang dã. Hằng ngày, sau bữa ăn sáng tại chuồng với thực đơn gồm cháo trắng, trứng gà, trái cây, củ quả, gấu ngựa và gấu chó luân phiên được thả vào bãi tập trung.
Ông Nguyễn Thế Việt, Phó Giám đốc Trung tâm cứu hộ Cát Tiên, chỉ những con gấu ngựa đủng đỉnh đi lại trong bãi. “Đây là Núi, con kia là Quậy, con nữa là Tai Mèo”, ông Việt nêu tên. Phía xa cánh rừng, đàn gấu ngựa tản mát khắp nơi. Có con vắt vẻo trên thân cây, con trầm mình dưới hồ nước, con thì lùng sục tìm kiếm thức ăn là các loại trái cây được nhân viên trung tâm giấu trước đó.
“Đây là một bài học cho gấu tự đi tìm kiếm thức ăn”, ông Việt nói. Lấy khúc cây khô đã được đục nhiều lỗ vào thân, ông Việt đổ mật ong vào lỗ, sau đó trám miệng lỗ lại rồi ném vào bãi. Đang ngồi thơ thẩn, Núi, Quậy và Tai Mèo nhanh chóng đánh hơi ra mùi mật. Chúng hoạt bát hẳn lên, mũi khìn khịt đánh hơi. Hai khúc cây chứa mật nhanh chóng được Núi và Quậy tìm thấy. Không lấy được mật ong bên trong, chúng xòe móng vuốt dài nhọn xé phăng khúc củi khô rồi liếm mật.
Ông Việt nói: “Mật là món khoái khẩu của gấu, nhưng ở đây chỉ cho mỗi con ăn trong khoảng 500ml/tháng, bởi đây là mật ong nuôi, gấu ăn nhiều có thể bị bệnh đái tháo đường. Thức ăn hằng ngày thì tùy theo trọng lượng của từng con để cho lượng thức ăn phù hợp, không để cho gấu béo phì mà cũng không để chúng gầy yếu. Với gấu ngựa thì ăn 5- 10 cân/ngày, gấu chó ăn 3-6 cân/ngày”.
Ngày về còn xa
Nhiều con gấu đến với Trung tâm cứu hộ Cát Tiên đã hơn 10 năm nay. Theo kế hoạch, sau khi phục hồi sức khỏe và huấn luyện trở lại tập tính hoang dã, chúng sẽ được thả về môi trường thiên nhiên. Đến nay, chưa có con gấu nào được trả về hoang dã. Theo ông Việt, lý do là bản năng của chúng vẫn phụ thuộc con người. Ngay cả các chuyên gia của Quỹ Bảo tồn gấu Free The Bear có hàng chục năm kinh nghiệm cũng đánh giá gần như phải nuôi chúng suốt đời.
Một bữa sáng cho gấu. Ông Việt đang đưa mật ong vào ống tre để dạy gấu kiếm mồi. Ảnh: M.T Khi lũ gấu được đưa vào đây, chúng bị stress nặng, lười vận động và mọi hoạt động đều phụ thuộc con người. Leo cây tìm thức ăn vốn là bản năng của gấu, nhưng những con gấu ở trong cũi sắt lâu ngày đã quên mất điều này. Nhân viên phải bỏ thức ăn vào túi dù hay dùng cây chứa mật ong vắt lên cành cây cao dụ dần cho gấu trèo lên. Mất một năm tập luyện như vậy gấu mới dần trở lại bản tính hoang dã.
Post by Báo Tiền Phong.
