Truyện ngắn dưới đây mang một âm hưởng buồn, thậm chí có nét tuyệt vọng, nhưng trong nỗi tuyệt vọng ánh lên một vẻ đẹp. Không phải ở rừng phong, hay non cao núi thẳm, vẻ đẹp đó nằm ở cánh bay hoang hoải theo chủ của con chim bồ câu, ở tấm lòng của người phụ nữ chỉ cho đi mà không mong nhận lại một điều gì…
Hoàng Hải Lâm là nhà văn trẻ giàu năng lượng, anh sống và làm việc ở Quảng Trị. L.A.H
Chị tung con bồ câu lên trời, đôi cánh nó chới với giữa bầu trời thênh thang. Con bồ câu bay đi không ngoái đầu lại. Phía trước là bầu trời, nó thả sức bay sau thời gian dài bị nhốt. Nó sẽ đi, vĩnh viễn khỏi nơi này, chị nghĩ như thế. Con chim bị giam cầm quá lâu, bầu trời, cánh rừng là thiên đường của nó. Và cả anh, chủ nhân mà nó hướng đến. Nó sẽ tìm anh, chị không biết để làm gì nhưng chắc nó sẽ làm thế. Chị nhìn phía sau lưng, rừng phong vẫn còn xanh, hơi lạnh ngập tràn từ những dãy núi. Nhớ đôi mắt và điệu cười của anh, chị tự trói con tim mình. Một lúc, mọi thứ như mấy cành phong đến mùa lá rụng.
Nắng chiều vụt tắt, con chim trở về đậu ở cửa sổ, đúng lúc chị sắp xếp lại vài thứ để về nhà. Chị nhìn thấy nó rón rén nhấc từng bước, đôi mắt chị thò ra mấy giọt nước, chị đưa tay lên quệt, đặt túi quần áo lên đầu giường, chị ngồi lặng im. Con chim bay tới đậu lên vai mổ vào dái tai, chị với bàn tay lên nó thì thầm, thôi được rồi tao ở lại đây với mày. Tao cứ tưởng mày đi như anh ấy, rất nhẹ nhàng.
Suốt mùa đông, cái rét căm người chị vẫn mặc mấy bộ quần áo anh tặng. Tháng lương đầu tiên và món quà cho em. Anh nói, chị cứ để cho gói đồ nằm giữa hai người rồi ôm chầm lấy anh như tìm kiếm hơi ấm từ trong lớp áo lính. Mọi thứ cứ như thế diễn ra, cái bao nilon bị kẹp giữa hai người kêu lên xì xụp, anh biến chị thành đàn bà. Mấy mùa đông trôi qua, chị bảo, anh cứ đi đi, đến nơi nào có người đàn bà có thể sinh con cho anh, em là người vô dụng.
Tờ quyết định chuyển công tác anh đặt lên bàn, nụ hôn chị đặt lên môi anh.
- Mai em chở anh ra huyện.
- Em có ổn không?
- Em ổn mà, lũ học trò với rừng phong hương. Em sẽ nhớ anh để sống.
- Con bồ câu, cho nó ở đây nhé. Như có anh ở cạnh bên.
- Thêm con bồ câu nữa ư? Như thế thì còn gì bằng, em rất thích nó.
Chị lấy thóc gọi bồ câu và nhốt nó vào lồng. Hôm sau anh đi, nó tìm cách phá cửa. Và mấy tháng sau đó nó vẫn giữ nguyên ý định này. Chị mở cửa lồng, con chim bay đi nhưng lại trở về. Cuộc sống ở đây tĩnh đến mức khiến chị thấu hết mọi sự tình, ánh mắt nhìn nghiêng nghiêng của con bồ câu đã níu chị ở lại. Mà thực lòng, chị cũng không muốn rời xa, không đủ can đảm, không thể dứt bỏ tình yêu khi nó đang nằm gọn trong con tim mình.
Đêm lạnh, chị không lo cho mình, đi lấy chiếc áo dày nhất quấn quanh chiếc lồng chim rồi đóng cửa. Có làm như thế con chim mới nằm yên. Bên ngoài, gió chạy cùng mưa qua những cánh rừng phong nghe vi vu bất tận. Chị lục mấy tấm ảnh đầu giường xem cho đỡ nhớ anh, nước mắt bò ra và tim nghe nhói. Cuốn sổ chị ghi đến trang cuối cùng “Con chim ngủ rồi, em không nghe tiếng động của nó. Ngoài kia gió đang thổi, em sẽ ngủ ngay sau khi viết những dòng này. Nhưng nỗi nhớ của em với anh, có lẽ nó sẽ không chịu nhắm mắt”. Chị nằm mơ màng, nhớ vòng tay anh đặt qua bụng, nhớ làn môi tìm kiếm nhau và mùi da thịt thơm tho, ấm áp. Sáng sớm, con chim đánh thức chị bằng tiếng kêu gru, gru. Chị nhớ, sáng nay mình có hẹn bên Trạm Quân y.
Long, bác sỹ quân y đồng trang lứa với chị. Da Long ngăm đen và bản tính chân thành. Long thỉnh thoảng sang chỗ chị ngồi nói đủ thứ chuyện, lúc trở về anh thở dài ngao ngán. Chị biết tiếng thở dài đó, nó như sải cánh con chim khi bay theo anh trên đường mà không kịp. Sau khi thăm khám cho chị một cách kỹ càng, Long nói.
- Nguồn nước, khí hậu và nhiều thứ nơi đây ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của cô. Nếu thay đổi môi trường sống một thời gian cô sẽ trở lại bình thường.
Chị lặng lẽ trở về, vừa đi chị vừa nhớ đến câu nói của bác sỹ Long “nhiều giáo viên đến đây không sinh được con, cánh lính tráng chúng tôi cũng bị mắc chứng yếu tinh binh hơn một nửa. Về đi, nếu Lan cho phép, tôi sẽ chở Lan về…”. Lần nữa, chị đưa ra quyết định đi khỏi nơi này, bỏ đi tất cả, bỏ đi anh... chị gói ghém đồ đạc. Sớm, chị lên trường báo với ban giám hiệu rằng chị sẽ thôi việc. Thầy hiệu trưởng chưa kịp nói gì, mấy đứa trẻ không thấy cô lên lớp thập thò trước cửa. Nhìn những đôi mắt ấy chị lại trở về phòng ôm cặp lên lớp, con chim bồ câu hôm nay không thấy đâu. Chị lấy thóc ra gọi, nó vẫn bặt tăm. Thất thểu bước lên trường, chị nhìn đám học trò. Chúng thấy mắt cô giáo ngấn lệ nên ngồi im phăng phắc. Đấy là sự chia sẻ khiến chị thấy cồn cào. Và lòng bị xáo trộn nhiều hơn.
Mùa đông, rừng phong hương bắt đầu trút lá. Từ trường, chị có thể nhìn thấy lán trại trên đồi. Đó không phải là nơi anh đóng quân nhưng màu áo xanh nhấp nhô trên cánh rừng khiến chị càng thêm nhớ. Đưa tay lên khóe mắt, chị gạt vài giọt nước vừa mới chảy ra. Đám học trò không còn lặng im nữa, chúng thi nhau hỏi.
- Cô ơi, chú Trung bao giờ về?
- Chú Trung đi đâu mà lâu quá vậy cô?
- Cô Lan ơi, bao giờ cô và chú Trung làm đám cưới.
Nhìn đám học trò, chị thấy lòng ấm lại. Chị từng nghĩ đến một đám cưới, nhiều lần anh giục nhưng chị lần lữa, chị không chắc đến chuyện có sinh con cho anh hay không. Nếu không có con, hôn nhân sẽ là một mối ràng buộc, và biết đâu nó sẽ rất nặng nề khi hai người đặt tay ký lên tờ hôn thú để chính thức thành chồng vợ, rồi cũng chính từ hai con người ấy ký giấy ly hôn để không còn là vợ chồng.
Con chim bồ câu bay về đậu cửa sổ, giờ ra chơi đám học trò quây quần bên chú chim. Chị chụp mấy bức ảnh nhưng không đưa lên mạng. Từ ngày anh đi, trang cá nhân của chị chỉ dừng lại ở hình con chim đậu bên cửa sổ. Không một dòng nào cả, chỉ hình ảnh đó đã khiến chị khó xoay trở trong những đêm mưa.
Anh về đứng trước cửa, đôi mắt nhìn chị đăm chiêu với quần áo ướt sũng. Chị run bắn lên, đôi chân nặng trịch đến mức không thể nhấc nổi. Con chim từ chiếc lồng tách cửa bay ra đậu lên vai anh. Chị bật khóc lùi lại và với tay định khép cánh cửa. Con chim lại bay về phía chị đậu lên vai, rỉa rỉa lên tóc chị kêu gru, gru...
- Em đã rất nhớ anh, giọng chị nghẹn ngào, nước mắt thi nhau rớt trên nền đất.
- Nhưng em đã dần quen. Và đã dần quên anh... - anh nói đầy cảm tính. Đó là tính cách của anh, chỉ nhìn điệu cười hay ánh mắt mà lật trở cả bên trong tâm hồn người khác. Chị mỉm cười, con chim cứ lúc bay qua bên chị, lúc lại nhảy qua bên anh như đứa con chứng kiến giây phút mẹ cha sum vầy. Giá như thượng đế có thừa một con chiên và ông ấy cho chúng ta để làm con... chị thầm nghĩ rồi rúc mũi vào chiếc áo còn mùi mồ hôi nồng nàn của anh.
- Anh thấy không, đến con chim còn không quên anh được. Chị gạt nước mắt ôm anh rất chặt.
- Nếu anh đã lấy vợ rồi thì sao?
- Còn sao nữa, từ ngày em chấp nhận để anh ra đi em đã cầu mong anh được hạnh phúc,...
Anh nghỉ tranh thủ một tuần, sáng chị lên lớp chiều lại về bên anh. Trong căn phòng nhỏ đôi bàn tay cứ tìm nhau, cố xiết lấy, tận dụng những ngày yên ả. Chị bảo con tim mình, từ trước ngày anh đi. Xem như đó là mùa phong thay lá mới. Và sớm chạm tuần, chị đứng nhìn héo hắt. Ngửa lòng bàn tay mình, màu áo lính như còn dính chặt. Chị hôn lên đó, nhìn con chim bay theo anh từ sáng với những hạt sương nhưng chiều nó trở về đậu bên cửa. Ánh nắng chiều rớt trên núi đã mang màu thảm sầu.
Mùi cơ thể anh còn vùi trong chăn. Chị đi ngủ sớm hơn thường lệ. Hai mắt cứ dán lên trần nhà, môi mỉm cười, vài giọt nước mắt bướng bỉnh lại trào ra. Đôi bàn tay cứ vần vò nhau, chị bỏ qua nhiều tin nhắn và cuộc gọi nhỡ. Có lẽ đó là của anh, có lẽ anh đã về đến nơi. Cũng có thể đó là tin nhắn của một người đàn bà nào đấy biết anh từ chỗ chị về. Chị đã không hỏi anh về gia đình, anh cũng không nói với chị đã lấy vợ hay chưa. Đêm chị kề môi lên anh, mùi hương năm cũ vẫn còn. Chị khóc. Anh bảo, anh đi nhưng con chim vẫn ở lại, giờ có cả anh cớ làm sao phải khóc. Chị nói, đôi khi người ta khóc vì những yêu thương. Còn với em? Anh hỏi lại như thế, chị không trả lời, ánh sáng mỏng manh chen lấn nhau qua bức màn đã qua bao mùa mưa nắng. Ở đây, nếu có anh chị không muốn đòi hỏi gì nữa. Cứ sớm mai thức dậy bên anh, rồi lên lớp với đám học trò, chiều về quẩn quanh trong khu vườn nhỏ với linh tinh cây cối mọi người đem từ miền xuôi lên. Dự định rời khỏi nơi đây đã bị những ánh mắt học trò níu kéo, cứ hết lớp này lớp khác lại nối nhau. Và cả hình ảnh của anh, cả tình yêu của chị đối với anh nó gắn với từng ngọn cây, lá cỏ. Nếu đi, chị sẽ mang con chim theo, mang kỷ niệm theo và bỏ lại anh. Con tim bị giam cầm trong những yêu thương. Nhớ anh, mọi thứ. Ánh mắt, nụ cười, dáng đi, màu áo... chị không có ý định gột bỏ. Cũng như con chim bồ câu, mỗi lần anh đi nó đều sả đôi cánh trên một hành trình đến lúc mất dấu vết của anh thì quay về nhà cũ. Nó đợi chờ cho một chuyến bay xa hơn. Chị khác, ngoan ngoãn, câm nín, đợi chờ...
Tin anh có vợ, chị không buồn, không vui. Bỏ ra hai ngày nghỉ cuối tuần để nhìn rừng phong xơ xác. Con chim bồ câu cũng lười đi tìm bạn, nó quẩn quanh bên chị. Những hạt thóc trên nền nhà có vẻ thừa ra, cũng như nồi cơm chị nấu, nó nằm im lìm, những hạt cơm sau đó bốc mùi và nấm mọc lên dày đặc. Chị nằm bất động trên giường, nước mắt chảy. Long mang thuốc cho chị nhưng lại nói chuyện chẳng mấy liên quan đến chuyện thuốc thang.
- Lan có thể chết nếu còn như thế.
- Tôi ước gì mình có thể rời khỏi nơi đây một cách bình thản.
- Bỏ hết đi, tôi chở Lan về.
- Anh có chở nổi con chim bồ câu nữa không? Nó là của anh Trung đấy.
Long nặng nhọc đứng dậy, chị nằm quay mặt vào tường. Cơ thể mỏng manh như nhành phong đã trút hết lá. Chiều lãng đãng sương, từng mảng trôi mênh mang qua cánh rừng phong trơ trụi lá. Chỉ còn vài hôm nữa trên cành đó sẽ có những nụ xanh. Chị gượng dậy sắp lại mấy thứ đồ đạc cho ngăn nắp, bộ quần áo của anh được bỏ vào ngăn tủ. Chị nói với Long.
- Nếu tôi ốm thật, anh chăm con chim bồ câu giùm, anh Trung sẽ về nhận...
- Tôi có mạnh khỏe gì đâu, trông vậy mà tôi ốm đấy. Và tôi không thích chim bồ câu.
Chị hiểu câu nói của Long. Anh ta cũng bị giam cầm bởi thứ tình cảm mà chị không thể phóng sinh được, chị cũng là một con chim bị nhốt trong lồng.
Cuối đông, mưa lất phất bay. Cánh rừng phong trơ trụi. Cái lạnh tràn về khắp vùng. Chị gấp bộ quần áo của anh bỏ vào túi nilon nhỏ rồi đưa cho Long. Nhờ anh gửi anh Trung. Chỉ có câu ngắn gọn như thế, chị quay về phòng đóng cửa. Con bồ câu đã không ăn ba ngày, cùng với thời gian bỏ ăn của chị. Nó xõa cánh nằm trên chiếc gối, chị nhìn nó, nước mắt rơi.
Anh về, bước cao bước thấp trên con đường đất giữa ngày mưa. Người anh bê bết bùn đất. Lan ơi, Lan... anh gọi, chị nghe thấy, vừa đủ để lòng thấy nhói đau. Chị đặt tay lên con chim bồ câu, nghe mấy tiếng rút mình và con chim nằm bất động. Chị cười thanh thản, như thế là mày được phóng sinh. Khỏi đi tìm dấu vết anh ấy qua một chặng đường dài rồi mất hút. Người ta hay nói đến bóng chim, tăm cá để chỉ sự mòn mỏi chờ mong nhưng mấy ai nghĩ đến bóng người. Cơn mưa chợt lớn dần, tiếng mưa đánh ràn rạt vào tôn và gió quất lên những hồi thê thiết. Chị nghe tiếng gõ cửa, tiếng gọi khẩn thiết của anh. Chị muốn đáp lại nhưng mí mắt khép lại của con chim như cánh tay níu chị đi cùng. Chị nhắm mắt, ngoài trời không còn mưa...
