Giải phóng mặt bằng dự án sân bay Long Thành: Quá chậm

Theo UBND tỉnh Đồng Nai, trên 123 tỷ đồng đã được giải ngân chủ yếu là chi phí thuê đơn vị tư vấn lập hồ sơ, thủ tục. UBND tỉnh Đồng Nai nhìn nhận việc triển khai giải ngân còn chậm trong đó có nguyên nhân khách quan. Sau khi Thủ tướng phê duyệt quy hoạch tổng thể Cảng HKQT Long Thành ngày 14/6/2011, UBND tỉnh Đồng Nai đã cấm chuyển nhượng, xây dựng mới nhà cửa, hệ thống hạ tầng trong vùng quy hoạch dự án.

Tuy nhiên, nhiều hộ dân đã chuyển nhượng đất thông qua giấy viết tay, phân chia thừa kế cho các con, dẫn đến khó khăn trong quá trình kiểm đếm xác định nguồn gốc đất. Một số trường hợp ghi sai thông tin chủ sử dụng, thay đổi đối tượng thu hồi đất do chuyển nhượng, thừa kế nên phải điều chỉnh thông báo thu hồi đất; Một số hộ dân không chỉ ra được ranh đất, không đồng ý với hồ sơ kỹ thuật do diện tích bị giảm. Thực tế ở dự án này cũng đã xuất hiện tình trạng người dân tự chia tách, lập nhiều hồ sơ để cho tặng, chuyển nhượng. Từ đó, UBND huyện Long Thành gặp khó khăn trong xác định chủ sử dụng; xác định nguồn gốc đất.

Ông Cao Tiến Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng, việc chậm triển khai cũng có nguyên nhân từ Luật Đất đai. Cụ thể,  đối với phê duyệt thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ cho hộ gia đình, Luật Đất đai (2013) quy định chỉ được phép thu hồi đất ở sau khi hoàn thành xây dựng nhà ở hoặc hạ tầng của khu tái định cư. Trong khi đó, Khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn vào cuối năm 2019 mới khởi công xây dựng và hoàn thành trong năm 2020. Vì vậy, khi chưa bố trí tái định cư cho các hộ dân thì không thể phê duyệt thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ cho họ.

Cũng theo ông Dũng, sau khi khởi công xây dựng hạ tầng Khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ cho các hộ dân bốc thăm tái định cư song song với xây dựng nhà tái định cư. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh phê duyệt toàn bộ việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân trong năm 2020.

Ông Cao Tiến Dũng cũng cho biết, hiện Đồng Nai gặp một số vướng mắc cần được các bộ, ngành hỗ trợ để xử lý càng nhanh càng tốt. Đơn cử như hỗ trợ việc thực hiện Nghị định 68 của Chính phủ, quy định về quản lý chi phí đầu tư xây dựng (thay thế cho Nghị định 32 nhưng chưa có thông tư hướng dẫn). Thực tế này ảnh hưởng đến  việc chuẩn bị đấu thầu xây dựng Khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn. Một vấn đề khác là việc đóng dấu hồ sơ thẩm định dự án hiện nay giữa Bộ Xây dựng và Bộ Kế hoạch Đầu tư, chưa xác định cơ quan nào thực hiện việc này. Việc điều chỉnh địa giới hành chính 5 xã: Bình Sơn, Cẩm Đường, Long An, Long Phước, Bàu Cạn và giải thể xã Suối Trầu thuộc huyện Long Thành dẫn đến gặp khó khăn trong xác định nguồn gốc đất.

Nêu thêm những vướng mắc trong quá trình kiểm kê đất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh này, Đồng Nai Trần Văn Vĩnh cho hay, tính trên toàn bộ dự án thì Đồng Nai phải thực hiện kiểm đếm khoảng 15,7 ngàn thửa đất trong khu vực sân bay. Có nhiều thửa, cán bộ địa chính phải đi lại nhiều lần mới kiểm đếm xong, do người dân không có mặt ở nhà. Tình trạng biến động giá đất quanh khu vực làm sân bay quá lớn cũng tạo ra áp lực khá nặng về quản lý đất đai cho tỉnh.

Khó hoàn thành đúng tiến độ?

Với tiến độ như hiện nay, tỉnh Đồng Nai dự kiến đến cuối 2019, các đơn vị sẽ tiếp tục giải ngân được khoảng 1.768 tỷ đồng.  Số vốn còn lại, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ tiếp tục giải ngân chi bồi thường hỗ trợ cho 17 tổ chức, các  hộ gia đình, cá nhân (ưu tiên vị trí triển khai giai đoạn 1)...

Ông Nguyễn Phú Cường, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai khẳng định với Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng rằng, Đồng Nai đã xác định tính chất quan trọng của dự án sân bay Long Thành nên đã huy động toàn bộ nhân lực tập trung cho công tác này. Đến nay, tỉnh Đồng Nai đã nhận bàn giao đất sạch mặt bằng 2 Khu tái định cư: Lộc An - Bình Sơn và Bình Sơn, với diện tích khoảng 358ha và chuẩn bị khởi công cuối năm 2019. Hiện nay, công tác kiểm kê, xác định nguồn gốc đất cho toàn bộ dự án đang được tập trung tối đa, dự kiến hoàn thành trong năm 2019.