Tổng thầu EPC chưa đáp ứng yêu cầu
Thừa ủy quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) Đinh La Thăng vừa có báo cáo về dự án Cát Linh - Hà Đông bị đội vốn “khủng”. Theo ông Thăng, tổng mức đầu tư ban đầu của Dự án đã được Bộ GTVT phê duyệt năm 2008 là gần 8.800 tỷ đồng tương đương 553 triệu USD. Trong đó, vốn vay tín dụng ưu đãi của Trung Quốc là 1,2 tỷ nhân dân tệ (tương đương 169 triệu USD) với lãi suất 3%/năm và vốn vay ưu đãi bên mua cũng của nước này là 250 triệu USD (lãi suất 4%/năm). Vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là gần 134 triệu USD.
Tuy nhiên đến thời điểm này, dự án phải điều chỉnh vốn lên con số là 868 triệu USD, tăng 315 triệu USD so với tổng mức đầu tư đã được phê duyệt. Đáng chú ý là phần vốn vay của Trung Quốc phải tăng thêm 250 triệu USD, trong đó riêng các chi phí thuộc Hợp đồng EPC với tổng thầu Trung Quốc đã đội lên hơn 248 triệu USD. Chỉ gần 2,2 triệu USD là thuộc chi phí dự phòng tăng thêm. Phần vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam cũng phải điều chỉnh tăng thêm gần 65 triệu USD…
Theo Bộ trưởng Thăng, lý do phải điều chỉnh vốn sau khi các hợp đồng thực hiện dự án đã chốt ký là do thay đổi phương án nhà ga từ 2 tầng thành 3 tầng; bổ sung hạng mục xử lý nền đất yếu khu depot; bổ sung hạng mục đường tránh Quốc lộ 6; điều chỉnh vật liệu vỏ tàu từ thép chịu khí hậu sang thép inox; do trượt giá… Đến thời điểm này, Bộ GTVT đã ký 2 hiệp định vay vốn, tổng số 419 triệu USD cho dự án và giải ngân được 3.960 tỷ đồng (tương đương 195 triệu USD), đạt 47% tỷ lệ vốn ODA đã vay.
Hoàn thành dự án trong năm 2016
Theo Bộ trưởng Thăng, để đảm bảo tiến độ hoàn thành dự án trong năm 2016, Bộ GTVT đã thực hiện nhiều biện pháp đẩy nhanh tiến độ, kiểm soát chất lượng và giá thành công trình. Bộ GTVT đã tăng cường nhân sự tham gia thực hiện dự án, lập các tổ chuyên ngành nhằm phát huy năng lực các nhân sự có kinh nghiệm. Rà soát, kiên quyết thay thế các nhà thầu phụ yếu kém về năng lực, kinh nghiệm đang tham gia thực hiện dự án để bổ sung, thay thế bằng các nhà thầu phụ có năng lực, kinh nghiệm, đảm bảo chất lượng, tiến độ thi công.
Bên cạnh đó, chủ đầu tư cũng yêu cầu thay thế Giám đốc điều hành của Tổng thầu, Tư vấn giám sát bằng những nhân sự có năng lực, kinh nghiệm để điều hành dự án. Yêu cầu Tổng thầu bổ sung nhân sự có năng lực, kinh nghiệm để điều hành Dự án. Bộ GTVT còn buộc lãnh đạo của Tổng thầu Trung Quốc sang ở tại Việt Nam để trực tiếp điều hành dự án.
Theo Bộ trưởng Thăng, hiện nay, Tổng thầu EPC đã cử một Phó tổng giám đốc sang Việt Nam để trực tiếp điều hành và đã bổ sung thêm 2 công ty con sang Việt Nam để tham gia thi công. Tiến hành họp giao ban hàng tuần để kiểm điểm tình hình thực hiện dự án. Lãnh đạo Bộ GTVT đồng thời yêu cầu Tổng thầu phải kịp thời thanh toán khối lượng hoàn thành cho các nhà thầu phụ để đảm bảo năng lực tài chính cho các đơn vị tham gia thực hiện dự án.
Đánh giá về quá trình thực hiện dự án, Bộ trưởng Đinh La Thăng nhận định, dự án từ khi khởi công đến nay gặp nhiều khó khăn. Năng lực của chủ đầu tư dự án trước đây là Cục Đường sắt Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm, năng lực của tổng thầu EPC và tư vấn giám sát chưa đáp ứng được yêu cầu.