Người đàn bà một thời nổi loạn trong tình yêu "Ghen như sôi và giận như điên/Người đàn bà với ước mơ chưa thành sự thật/Anh, dễ thương như cây và hiền lành như đất/Trong tay những kẻ chỉ yêu vườn". Nhưng giờ đây chị không còn viết những dòng thơ cho phận đàn bà đắng cay, thua thiệt...
Dạo này chị vẫn sáng tác đều chứ?
Đoàn Thị Lam Luyến: Có nhưng đề tài không còn như trước, không còn yêu đương anh anh, em em. Thơ của tôi bây giờ linh hoạt. Ngày trước tôi viết theo thể hư cấu cứ vo tròn, bóp méo làm cho nó giật gân. Giống như ngày xưa tôi viết: “Đoạt anh từ tay người đàn bà kia”, thực ra mình có đoạt được ai đâu, toàn ai đoạt của mình đó chứ? Nhưng phải viết thế mới hay. Hay tôi viết: “Em như vạt cháy rừng quanh năm đòi cứu hỏa/Như ngọn lũ sông Hồng chỉ trực vỡ đê” thì mình cũng chẳng bao giờ thế cả nhưng cứ viết thế. Cường điệu, cách điệu thì mới là hư cấu. Còn bây giờ tôi viết phi hư cấu, người nghe có thể khó chấp nhận.
Chị có thể giới thiệu một sáng tác mới của mình?
Đoàn Thị Lam Luyến: Thí dụ như một bài lục bát của tôi có tên “Trở về”: “Ngày xưa yêu vụng nhớ thầm/ Đường quang chẳng bước đâm sầm bụi gai/Ngày xưa tham vọng đất đai/Không cờ bạc vẫn ra ngoài bờ đê/Ngày xưa thích nghe câu thề/Mê trong thuốc lú, bùa mê cõi người/Bây giờ ta trở về thôi/Bước chân như có gió trời nâng lên/Vô tư chẳng thấy ưu phiền/Chẳng lo cơm áo gạo tiền như xưa/Chẳng còn buồn những cơn mưa/Chẳng còn sợ tiếng gió đưa đầu cành/Ngô non mía ngọt cân bằng/Bình yên mặt đất, cao xanh khoảng trời/Bây giờ ta trở về thôi/Bước chân như có gió trời nâng lên”.
 |
Nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến thời trẻ (Ảnh: Internet)
Nữ sỹ sẽ ra mắt tập thơ mới chứ?
Đoàn Thị Lam Luyến: Ra mắt những bài thơ như thế thì tôi đoán người ta sẽ không mua (Cười)
Ở thời điểm hiện tại chị nghĩ gì về dòng thơ thất tình ngày xưa?
Đoàn Thị Lam Luyến: Bây giờ tôi phải tu cho những câu thơ mình viết ngày xưa. Ngày xưa tôi yêu hay ghét đều thái quá. Nay không còn như vậy. Ngày xưa chưa tu thấy cuộc đời bất công với mình. Bây giờ tu mới thấy chẳng có gì bất công cả.
Chị tu như thế nào?
Đoàn Thị Lam Luyến: Tôi không vào chùa, không xuống tóc, không mặc áo cà sa, vẫn sinh hoạt như bình thường, phù hợp với đời thường.
Nếu tự chấm điểm chị cho bài thơ thất tình nào của mình đạt điểm cao nhất? Có phải bài “Gửi tình yêu” là bài thơ chị tâm đắc nhất?
Đoàn Thị Lam Luyến: “Ta muốn ôm cả đất/Ta muốn ôm cả trời…” ư? Không, bài thơ này thể hiện sự sống sít. Bài thơ phổ nhạc chỉ là bài thuộc nhóm 3 của thơ tôi, thơ không hoàn chỉnh thì nhạc mới len chân vào được. Thơ của Lý Bạch thì ai len chân vào được? Giống như mình rào giậu chưa chắc ấy. Năm 1989, người yêu thơ biết đến tôi qua bài thơ “Nhớ Hồ Xuân Hương”: “Khi em chờ mỏi mắt rồi/Anh còn ở mãi phương trời nào đây/ Nơi nào anh cũng dễ say/Nơi nào cũng sẵn vòng tay hẹn hò”. Những bài tâm đắc của tôi, thí dụ như bài “Chiến tranh”: “Em đã đoạt anh từ tay người đàn bà kia/Giống như người đàn bà kia đoạt anh từ tay người đàn bà khác/Bỗng chốc anh trở thành tư bản/Trong tay những kẻ chỉ yêu tiền”, về mặt thi pháp thì nhất trong những bài thơ của tôi. Bài đứng thứ hai về thi pháp là bài “Chồng chị, chồng em”: “Xưa thì chị, nay thì em/Phải duyên chồng vợ, nối thêm tơ hồng/Được lúa, lúa đã gặt bông/Được cải, cải đã chặt ngồng muối dưa…” bài này thể lục bát nhưng kể một tích truyện như là văn xuôi.
 |
Nhờ nhạc sỹ Thuận Yến phổ nhạc, "Gửi tình yêu" của Đoàn Thị Lam Luyến được nhiều người biết đến hơn (Ảnh: Internet)
Nhiều người nói chị là “bà chúa thơ thất tình”. Chị có nhận “danh hiệu” ấy không?
Đoàn Thị Lam Luyến: Không, tôi chẳng nhận. Có một trang xếp hạng 10 nữ văn sĩ nổi tiếng nhất Việt Nam. Bà Hồ Xuân Hương được xếp thứ nhất, tôi được xếp thứ 9. Nếu là trước đây thì tôi vui lắm nhưng bây giờ tu rồi nên thấy bình thường.
Ca sỹ nào hát bài “Khát vọng” (nhạc: Thuận Yến. Thơ: Lam Luyến) chị ưng ý nhất?
Đoàn Thị Lam Luyến: Cả nhạc sỹ và ca sỹ đều không hiểu bài thơ ấy. Vì tận cùng cái bi là cái hài. Hát phải nhẹ nhõm như không mới đúng.
 |
Dù tác giả bài thơ không "chấm" ca sỹ nào hát "Khát vọng" song khán giả ghi nhận Thanh Lam là một trong những nghệ sỹ trình diễn ca khúc này "thấm" nhất (Ảnh: Internet)
Một ngày bình thường của chị?
Đoàn Thị Lam Luyến: Tôi luyện khí công từ 5 giờ sáng đến 7 giờ rưỡi sáng. 2 tiếng rưỡi luyện khí công thì có sức khỏe dồi dào cho cả ngày. 8 năm nay tôi không cần dùng đến bảo hiểm y tế, tôi chỉ vào bệnh viện thăm bạn bè hoặc ai đó, còn tôi không phải nhập viện. Bây giờ ai vào nhà tôi hỏi thuốc cảm, băng gâu (urgo) thì cũng như vào chùa mượn lược nhà sư (Cười)
