“Giải cứu”- không hợp lý
Trước việc Bộ TN&MT vừa có tờ trình kiến nghị sửa đổi một số điều của Luật Đất đai 2013, trong đó có nhiều nội dung làm rõ tính pháp lý cho condotel và officetel, Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) đã có văn bản gửi Bộ Tư pháp, Bộ TN&MT. Nêu tại văn bản này, HoREA cho rằng, cả hai giải pháp mà Bộ TN&MT đưa ra đều bất cập và không hợp lý.
HoREA chỉ rõ, ở giải pháp thứ nhất thực chất là giữ nguyên quy định hiện nay của Luật Đất đai 2013, vì Nghị định 43/2014/NĐ-CP và Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ đã giải quyết được vấn đề cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho các loại sản phẩm này; thậm chí nếu căn officetel nằm trong cùng một tòa nhà chung cư căn hộ bình thường thì cũng đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ổn định lâu dài. Giải pháp này đã không giải quyết được yêu cầu được đặt ra từ thực tế cuộc sống là phải có cơ chế quản lý nhà nước về quyền sử dụng đất một cách hiệu quả, minh bạch, và không làm thất thoát nguồn thu ngân sách nhà nước đối với loại hình bất động sản mới là officetel, serviced apartment, shophouse; condotel, nhà phố, biệt thự trong resort.
Đồng thời, HoREA cũng chỉ rõ giải pháp thứ hai có điểm chưa thật chuẩn vì nếu officetel, serviced apartment, shophouse; condotel, nhà phố, biệt thự trong resort “có chức năng để ở thì xác định là đất ở” là chưa thật đúng, bởi lẽ, theo Luật Đất đai thì loại đất ở khác với loại đất thương mại dịch vụ du lịch. Trên thực tế, vấn đề phải giải quyết hiện nay là đối với loại officetel, serviced apartment, shophouse được xây dựng trên đất có chức năng thương mại dịch vụ; condotel, nhà phố, biệt thự trong resort được xây dựng trên đất có chức năng hoạt động du lịch, mà nhiều chủ đầu tư đang “quảng cáo” sẽ cấp sổ đỏ “đất ở không hình thành đơn vị ở” (Vẫn có những thửa đất ở được chủ đầu tư xây dựng, kinh doanh loại hình officetel, serviced apartment, condotel, nhà phố, biệt thự trong resort).
Trước đó, Bộ TN&MT nêu ra 2 giải pháp. Giải pháp thứ nhất là, các công trình này nếu có chức năng để ở thì xác định là đất ở, thời hạn sử dụng đất của chủ dự án là 50-70 năm theo quy định. Chủ đầu tư được chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong thời hạn hoạt động của dự án và người nhận quyền được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ổn định lâu dài.
Giải pháp thứ hai là, vẫn giữ nguyên theo quy định của Luật Đất đai xác định là loại đất thương mại dịch vụ. Thời hạn sử dụng đất của dự án là 50-70 năm theo quy định. Chủ đầu tư được chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong thời hạn hoạt động của dự án và người nhận quyền được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trong thời hạn dự án.
Bộ TN&MT đã chọn giải pháp thứ nhất, cho rằng việc quy định chế độ sử dụng đất hỗn hợp condotel và officetel sẽ phá vỡ tiêu chuẩn về loại hình tiêu chuẩn các căn hộ để sử dụng vào mục đích để ở hoặc để kinh doanh làm văn phòng làm việc. Tuy nhiên, giải pháp này sẽ giải quyết được các vấn đề phát sinh trong thực tiễn.
Kiến nghị bổ sung đất sử dụng cho du lịch
Từ những ý kiến trên, Hiệp hội kiến nghị giải pháp về vấn đề trên. Trong đó, HoREA kiến nghị bổ sung “Đất sử dụng cho du lịch” vào “Điều 153. Đất thương mại, dịch vụ, du lịch; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp Luật Đất đai 2013 để thống nhất quản lý. Đất sử dụng cho du lịch” chỉ được sử dụng cho mục đích phục vụ du lịch, nghỉ dưỡng mà thôi, không được biến tướng thành khu nhà ở của các hộ gia đình để tránh làm quá tải hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của khu vực.
HoREA cũng kiến nghị cho phép người mua sản phẩm condotel trong các dự án du lịch nghỉ dưỡng sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài, tương tự như quy định tại khoản 3 điều 126 Luật Đất đai 2013 đã cho phép người mua nhà ở trong các dự án nhà ở thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ổn định lâu dài…
