Chiều 5/4, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân và đại diện một số bộ, ngành đi kiểm tra và làm việc với UBND thành phố Hà Nội về công tác quản lý, chống khai thác cát, sỏi trái phép trên địa bàn.
Bịt kẽ hở nạo vét luồng lạch
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, từ đầu năm đến nay, Công an Thành phố Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 85 vụ, với 124 đối tượng; tạm giữ 72 phương tiện tàu thuyền các loại, xử phạt vi phạm hành chính 34 vụ với số tiền phạt là hơn 1 tỷ đồng… Nhờ đó tình trạng khai thác, vận chuyển, tập kết trái phép trên địa bàn đã giảm hẳn.
Tuy nhiên, ông Hùng cho biết, việc xử lý khai thác cát trái phép hiện nay cũng đang tồn tại nhiều vướng mắc, bất cập. Đặc biệt, trong việc thực hiện chủ trương xã hội hóa công tác nạo vét luồng đường thủy nội địa kết hợp thu hồi cát, Cục Đường thủy nội địa đã phê duyệt hồ sơ đề xuất, ký hợp đồng triển khai thực hiện với một số tổ chức để nạo vét trên các sông thuộc địa bàn Hà Nội. Tuy nhiên, công tác giám sát triển khai còn hạn chế cũng là nguyên nhân để các đơn vị nạo vét lợi dụng khai thác cát trái phép.
Từ đó, ông Hùng đề nghị Bộ Giao thông Vận tải sửa đổi quy định pháp luật theo hướng, không chấp thuận những dự án do nhà đầu tư đề xuất để đảm bảo thực hiện đúng mục tiêu nạo vét luồng đường thủy, không để xảy ra tình trạng lợi dụng nạo vét để khai thác cát trái phép. Bên cạnh đó, ông Hùng cũng đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật cần có hướng dẫn quy định cụ thể các trường hợp khai thác tài nguyên gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng, tạo cơ sở pháp lý cho việc truy cứu trách nhiệm hình sự hoạt động khai thác cát trái phép.
Gắn thiết bị giám sát tàu thuyền khai thác cát
Thừa nhận còn nhiều bất cập trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản, ông Nguyễn Minh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho hay, hiện nay cát được điều chỉnh bởi hai luật là Luật Khoáng sản và Luật Giao thông đường thủy nội địa. Điều này dẫn đến thực tế là có một số dự án nạo vét bị lợi dụng để khai thác cát trái phép. Vì thế, Chính phủ đã có chỉ đạo giao các dự án nạo vét về cho các địa phương thực hiện. Tuy nhiên, tới đây cũng cần phải nghiên cứu lại cả hai luật trên để điều chỉnh cho phù hợp.
Ông Trần Văn Thọ, Cục phó Cục Đường thủy nội địa cho biết, cục đã yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện dự án nạo vét có tận thu thực hiện việc lắp đặt thiết bị giám sát trên các tàu thuyền để truyền hình ảnh, thông tin về cục. Như thế, cục sẽ giám sát và quản lý được các tàu thuyền hoạt động trong khu vực dự án. Tàu nào không có kết nối mà hút cát sẽ bị xử lý. Cũng theo ông Thọ, tới đây việc thực hiện các dự án nạo vét cũng phải qua đấu thầu công khai.
Đánh giá cao những nỗ lực mà Hà Nội đã đạt được trong việc ngăn chặn, xử lý tình trạng khai thác cát trái phép, ông Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho rằng, khai thác cát sỏi trái phép đang là một thực trạng gây nhức nhối trong cả nước. “Có địa phương do chính quyền, MTTQ không quan tâm, quyết liệt trong xử lý dẫn đến có nơi, người dân phải tự tổ chức thành một nhóm tự vệ “chiến đấu” với “cát tặc”. Vì thế, tới đây các cấp ngành cần phải vào cuộc quyết liệt, không để người dân khổ sở, đơn độc vì nạn khai thác cát trái phép”, ông Nhân yêu cầu.
