Dấu hiệu lobyy, "lợi ích nhóm" trong xây dựng luật
Hôm nay (26/3), Quốc hội dành 1 ngày để thảo luận ở hội trường về: Dự thảo báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của Quốc hội; các Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XIV của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) đánh giá, trong nhiệm kỳ qua, Quốc hội đã thực sự trở thành cầu nối, làm nhân dân tin tưởng, yên lòng vì sự đoàn kết một khối. Quốc hội nhiệm kỳ qua cũng có nhiều đổi mới, làm tăng tính dân chủ trong bầu cử, giám sát, tranh luận, chất vấn…
“Quốc hội tranh luận sôi nổi, yêu cầu sửa soạn lại, thậm chí không thông qua dự án luật, đó là tính dân chủ thực sự của Quốc hội”, ông Trí cho hay.
Đúc kết trong 5 năm làm một đại biểu dân cử, ông Trí nhận ra rằng, nếu thực sự gắn bó với cử tri và nhân dân thì chắc chắn sẽ được cử tri tin yêu, kính trọng. “5 năm qua chúng tôi đã hoàn thành được khóa học tổng hợp nhất”, ông Trí cho hay.
Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cũng tán thành với việc khẳng định vị trí, vai trò của Quốc hội khóa XIV. Theo đại biểu, vấn đề lập pháp Quốc hội rất quan trọng, tuy nhiên cũng không thể không đề cập đến việc chậm trễ, thậm chí có những nội dung trong dự án luật gây bức xúc dư luận, không lường hết hậu quả.
Bên cạnh đó, Phó Trưởng ban Dân nguyện còn cho rằng, việc thẩm tra, thẩm định dự án luật còn nhiều sơ hở, lọt lưới nhiều chính sách không phù hợp, có dấu hiệu lobyy, lợi ích nhóm trong xây dựng pháp luật, còn tình trạng dễ dãi, dĩ hòa vi quý.
Trước phiên họp cuối cùng của nhiệm kỳ này, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng kiến nghị, Quốc hội cần tham mưu cho BCH TƯ nâng cao hiệu quả giám sát, chú trọng giám sát việc sử dụng nguồn lực đất nước. Ông cũng cho rằng, Quốc hội không chỉ là một trung tâm quyền lực mà Quốc hội cần là một hình ảnh đẹp của nhân dân.
“Quốc hội phải là nơi đào tạo minh chủ quốc gia”, ông Nhưỡng cho hay.
Đề xuất lấy phiếu tín nhiệm 2 lần mỗi nhiệm kỳ
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) cũng cho rằng, trong nhiệm kỳ qua, Quốc hội đã có một đội ngũ lãnh đạo ưu tú, đại biểu Quốc hội nhiệt thành, làm tròn trách nhiệm trước cử tri và nhân dân.
Tuy nhiên, bên cạnh đó, đại biểu Quốc hội vẫn còn đó những trăn trở, trong đó có vấn đề chất lượng đạo luật và nguy cơ tham nhũng chính sách. Theo bà Mai, nhiệm kỳ qua không có biểu hiện tham nhũng chính sách, nhưng có những quy định nếu không giám sát chặt chẽ, rất có thể dẫn đến nguy cơ tham nhũng chính sách, khi thực hiện sẽ đem lại lợi ích cho một số tổ chức, cá nhân.
Điển hình là tình trạng tồn tại nhiều loại quỹ với hơn 40 quỹ ngoài ngân sách, khi có tới 1/4 đạo luật còn quy định, đề xuất thành lập các loại quỹ ngoài ngân sách. Bên cạnh đó, việc quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, đấu giá, định giá đất, phân cấp dự án cũng là mảnh đất nguy cơ tham nhũng chính sách. Để nâng cao chất lượng luật, theo đại biểu trước tiên cần nâng cao hoạt động thẩm tra, phát huy trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần dám đấu tranh, phản biện.
Về lấy phiếu tín nhiệm ở Quốc hội, vấn đề này được người dân kỳ vọng, trở thành thước đo trong đánh giá cán bộ… Tuy nhiên theo đại biểu, hoạt động này chỉ thiết thực nếu không mang tính hình thức. Với quy định ba loại tín nhiệm: tín nhiệm cao, tín nhiệm và tín nhiệm thấp, cử tri băn khoăn, liệu như vậy có thực chất không? Có lượng hóa, đánh giá được đầy đủ từng đại biểu được lấy phiếu tín nhiệm không?
Về số lần lấy phiếu, nhiều ý kiến cử tri đề nghị nên lấy phiếu 2 lần trong một nhiệm kỳ, thay vì 1 lần như hiện nay.
