Sau một năm thu hoạch vụ mì, lúa, cà phê,… người Gia Rai làm lễ cúng thần buôn làng (Yang alabôn) để cầu sức khỏe may mắn cho cả năm, mùa màng bội thu.
 |
Các già làng làm cây nêu.
Theo già Y Phi Mjâu, trước đó một tháng, già làng phân công thanh niên trai tráng trong buôn vào rừng tìm lồ ô, tre, nứa làm cây nêu. Cây nêu do nam giới đảm nhận, nữ giới không được làm. Đàn ông chưa làm lễ trưởng thành không được tham gia làm cây nêu.
Sau khi các công đoạn lắp ráp đã hoàn tất, cả làng chung tay dựng nêu. Già làng cầu khấn thần linh để mong cho dân làng có cuộc sống no ấm, mùa màng bội thu, mọi người tránh được thiên tai, dịch bệnh, sống đoàn kết, thương yêu nhau...
 |
Làm lễ cúng thần Yang T'ho (thần hộ vệ).
Sau lễ cúng thần buôn, mọi người đi dọc ruộng lúa, đến nơi linh thiêng nhất (đất mạch nối với sình lầy). Thầy cúng cùng bà con sắp xếp lễ vật để cúng Yang T’ho (thần hộ vệ) và Yang Pênla (thần nước). Theo già Ama Piêu (thị trấn Ea Súp), trong lễ cúng thần buôn của đồng bào Gia Rai sẽ cúng cùng lúc 2 vị thần này. Khi cúng thần T’ho (thần hộ vệ) phải cúng hướng Tây của buôn làng.
 |
Một số lễ vật để cúng thần buôn làng.
Phần lễ kết thúc, là lúc cồng chiêng được vang lên rộn rã theo bài hát, mọi người đến từng ghè rượu của mỗi gia đình cùng nhau thưởng thức.
Lễ cúng thần buôn là lễ quan trọng nhất của người Gia Rai nơi đây; phải cúng lễ này, sau đó mới làm lễ cầu mưa hay bất cứ lễ nào khác.
