“Hợp tác Nga – Trung đã vượt qua khỏi quan hệ đồng minh truyền thống trong nhiều lĩnh vực”, Đại sứ Nga Andrey Denisov nói với các phóng viên trong cuộc họp báo tại đại sứ quán ngày 29/12.
Hồi tháng 10, khi được hỏi về khả năng lập liên minh quân sự với Trung Quốc, Tổng thống Nga Vladimir Putin trả lời: “Chúng tôi chưa đặt ra mục tiêu đó. Nhưng về nguyên tắc, chúng tôi cũng không loại trừ khả năng này”.
Đó là lần đầu tiên nhà lãnh đạo Nga đưa ra gợi ý này từ khi hiệp ước giữa hai nhà lãnh đạo Liên Xô và Trung Quốc là Joseph Stalin và Mao Trạch Đông sụp đổ.
Đại sứ Denisov giải thích: “Tôi nghĩ phát biểu của Tổng thống Putin ngụ ý rằng hợp tác giữa hai nước đã vượt qua quan hệ đồng minh truyền thống và có thể sẽ có bước đi tiếp theo nếu cần thiết, nhưng quan hệ hai nước hiện đã đủ tốt”.
Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau trong những năm gần đây khi quan hệ với Mỹ đều xấu đi, nhưng Đại sứ Denisov nói rằng quan hệ liên minh không phù hợp với mô hình hợp tác song phương “không nhằm vào bên thứ ba nào”.
“Trung Quốc và Nga phản đối tư tưởng về lập khối”, ông Denisov nói. “Trung Quốc và Nga không tạo khối và hai nước là những người chơi độc lập trên trường quốc tế, duy trì mức độ tự chủ cao, điều này cũng phù hợp với logic về chủ nghĩa đa phương mà chúng tôi thúc đẩy”, ông nói thêm.
Ông Denisov cho rằng trong một liên minh, một quốc gia sẽ đóng vai trò lấn át, giống như NATO, và quan hệ kiểu đó “không bình đẳng hoàn toàn và đi ngược lại logic về phát triển quan hệ giữa Nga và Trung Quốc”.
Đại sứ Nga cho biết hai nước đã có cơ chế đối thoại về an ninh và quốc phòng, cho phép hai bên “cùng đánh giá các rủi ro và nguy hiểm bên ngoài thông qua bàn bạc và đối ngoại, nghĩa là hợp tác của chúng tôi trong lĩnh vực này đã vượt qua quan hệ liên minh quân sự truyền thống”.
Trong năm nay, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có 5 cuộc điện đàm với ông Putin, nhiều hơn bất kỳ lãnh đạo thế giới nào. Trong lần thể hiện tình đoàn kết gần đây nhất vào tuần trước, quân đội Nga – Trung triển khai đợt tuần tra chung trên vùng biển Nhật Bản và biển Hoa Đông.
Ông Denisov cho biết hai bên sẽ thúc đẩy hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác, từ thương mại, công nghệ, phát triển ở vùng cực đến sản xuất vắc-xin.
Khoảng 8.000 người Nga tham gia thử nghiệm vắc-xin của hãng Trung Quốc CanSino, trong khi quỹ đầu tư Nga đang đàm phán với một công ty dược Trung Quốc về việc sản xuất vắc-xin Sputnik V ở Trung Quốc, Đại sứ Denisov cho biết.
Hợp tác kinh tế Nga – Trung vẫn chủ yếu là các hoạt động khai thác dầu khí. Hai bên đang tìm cách đa dạng hoá thương mại vì vẫn còn cách xa mục tiêu 200 tỷ USD vào năm 2024.