Còn với giới đầu tư, hội chứng hoa tulip hay còn gọi “bong bóng Uất kim hương” là cụm từ để chỉ phi vụ lừa đảo thổi giá đi vào lịch sử của Hà Lan và thế giới vào thế kỷ 17. Khi đó cả đất nước Hà Lan lao vào cơn sốt đầu tư hoa tulip khiến giá hoa lên đến đỉnh điểm. Một số củ tulip được bán với giá gấp hơn 10 lần thu nhập hàng năm của một thợ thủ công lành nghề.
Nhưng cuộc vui kéo dài chưa được bao lâu, chỉ sau một đêm, giá củ hoa tulip lao dốc. Trước nguy cơ đổ vỡ dây chuyền, chính phủ liên bang Hà Lan buộc phải vào cuộc can thiệp, nhưng vẫn không thể cứu vãn được tình hình. Hàng triệu nhà đầu tư cũng như các nhà môi giới và bảo hiểm mất trắng nhiều tỷ USD.
Tại Việt Nam, những phi vụ giao dịch tiền tỷ, thậm chí hàng trăm tỷ đồng tại Hà Nội, Hòa Bình, Tuyên Quang, Hưng Yên, Bình Phước, Nghệ An….liên tiếp diễn ra từ cuối năm 2020 đến nay khiến những người trong giới chơi lan và Hiệp hội sinh vật cảnh không khỏi ngỡ ngàng.
Những thương vụ giao dịch vô tiền khoáng hậu, được tiếp tay từ các mạng xã hội, khiến cơn sốt đầu tư lan đột biến ngày càng lan nhanh trên cả nước. Ra ngõ nói chuyện lan, ngồi trà đá và đến công sở cũng nói chuyện đầu tư lan trở thành đề tài bàn tán kéo dài nhiều tháng.
Sau những vòng giao dịch lan được livestream trên mạng xã hội, số người đổ tiền vào đầu tư lan, lướt sóng lan cũng gia tăng không ngừng ở hàng loạt địa phương. Việc đầu tư lướt sóng để kiếm tiền nhanh theo các cơn sốt “chăn nuôi, trồng trọt” đã từng nhiều lần diễn ra ở Việt Nam. Những cơn sốt đầu tư nuôi chó Nhật những năm 1990 rồi đến đầu tư tiền ảo đa cấp trong vài năm qua, đã để lại những hậu quả nặng nề cho những người tham gia đỉnh sóng.
Sau các phi vụ giao dịch lan đột biến tiền tỷ, báo chí, công an rồi cả Tổng cục Thuế đều xác minh và khẳng định: Không xác định được giao dịch…. nhưng cơn sốt không vì thế mà hạ nhiệt. Lời cảnh báo bị phớt lờ khi không ai muốn bị lỡ chuyến tàu đầu tư ngàn vàng trong “cơn say” đổ tiền đầu tư lan đột biến.
Khi giá lan đột biến đã được đến hàng chục, hàng trăm tỷ, người mua cuối sẽ cầm chắc khó bán hoặc thu hồi được tiền. Quy luật kinh tế cho thấy, bong bóng nào rồi cũng sẽ phải xẹp, phải vỡ và những hậu quả nặng nề sẽ có ai đó phải gánh ở chu kỳ cuối của vòng đẩy giá. Thiệt hại về kinh tế cá nhân sẽ là bài học đau đớn nhưng là lời cảnh báo tốt cho những người thiếu tỉnh táo lúc này. Với cơ quan Nhà nước, cần sớm vào cuộc để có những chế tài với những hành vi lợi dụng thổi giá để trục lợi, hoặc hơn nữa là nguy cơ của tội phạm từ những cuộc giao dịch lan đột biến.
