Tiến sĩ trẻ tuổi ngành Nhiệt điện Bình Hạo - Bí thư Đoàn trường dẫn một câu người Trung Quốc hay nói: “Anh tài cả nước một nửa tập trung ở Đại học Thanh Hoa”. Thanh Hoa đang là trường đại học-trung tâm khoa học lớn nhất nước, với 15.000 sinh viên theo học nhưng có tới 19.000 người đang theo chương trình nghiên cứu sinh thạc sĩ và tiến sĩ. Đây là nhà trường uy tín nhất đất nước rộng lớn và hiếu học này, nơi nhiều nhân vật để lại dấu ấn trong lịch sử từng theo học. Có thể kể những cái tên như Trần Tỉnh Thân?- nhà toán học, người đoạt giải Wolf?(1984), Lý Chính Đạo?- nhà vật lý, người đoạt giải Nobel?(vật lý, 1957), Dương Chấn Ninh?- nhà vật lý, người đoạt giải Nobel?(vật lý, 1957), các nhà văn Tào Ngu, nhà sử học Ngô Hàm; các chính khách:?Nguyên Tổng Bí thư kiêm Chủ tịch Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Hồ Cẩm Đào, đương kim Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước CHND Trung Hoa Tập Cận Bình cũng là cựu sinh viên của trường.
Làm thế nào để trong một môi trường toàn người tài, hoạt động chuyên môn, khoa học rất bận rộn như thế mà vẫn thu hút được nhiều sinh viên vào Đảng đến thế là vấn đề Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Nguyễn Đắc Vinh quan tâm. GS.TS Khưu Dũng – Viện sĩ Viện Khoa học Trung Quốc, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy kiêm Phó hiệu trưởng ĐH Thanh Hoa lý giải: Đảng Cộng sản Trung Quốc là đảng lãnh đạo đất nước, nếu không thu hút được những thành phần tiên tiến nhất của thanh niên, sinh viên thì không thể nào thực hiện được trọng trách của mình. Vậy nên một trong những nội dung quan trọng của công tác Đảng mà nhà trường nắm rất vững là thu hút các sinh viên xuất sắc nhất vào Đảng. Nhờ công tác này mà sinh viên Thanh Hoa ra trường không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn rất vững vàng về tư tưởng. Tinh thần vì đất nước, vì cộng đồng rất cao, rất nhiều người trong họ không chọn các vùng phát triển, các công việc lương cao mà xung phong đến những vùng còn khó khăn như Tây Tạng, Tân Cương, Thanh Hải…
Tại Đại học Thanh Hoa hiện có 19 sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam theo học: 4 tiến sĩ, 6 thạc sĩ và 9 đại học. GS.TS Khưu Dũng – Phó Bí thư thường trực Đảng ủy kiêm Phó hiệu trưởng ĐH Thanh Hoa nói rằng nhà trường quan tâm đến việc gửi sinh viên sang Việt Nam thực tập hoặc học tập. Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Nguyễn Đắc Vinh hứa sẽ trao đổi về vấn đề đó với Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Có thể nói, Đại học Thanh Hoa là một “trường chuyên”, thi vào rất khó. Trung Quốc hơn 1,3 tỷ dân nhưng số sinh viên có mặt trên các giảng đường của đại học này hiện nay chỉ hơn 10.000 người (15.000 là tính cả sinh viên quốc tế), và họ giành được quyền đó sau những kỳ thi tuyển rất khó khăn. Điều thú vị là các sinh viên xuất chúng đó tham gia các hoạt động Đoàn, Hội khá tích cực. Bí thư Đoàn trường Bình Hạo và Phó Bí thư Vương Khải lý giải lý do vì sao công tác Đoàn thu hút được sinh viên: Công tác Đoàn tạo ra một môi trường học tập, phấn đấu hấp dẫn và bổ ích cho sinh viên.
Ví dụ, mỗi tuần đều có một “ngày chủ đề”, căn cứ theo tình hình thời sự hoặc nhiệm vụ trong thời điểm đó mà chọn chủ đề, mời các danh nhân, những người nổi tiếng, nhất là những người đã tốt nghiệp chính ĐH Thanh Hoa đến nói chuyện, thảo luận với sinh viên. Hay tổ chức các hoạt động thực tiễn phong phú, mà đối với ĐH Thanh Hoa thì hoạt động thực tiễn đã vươn rộng ra toàn cầu (vừa qua, một bộ phận sinh viên của trường đã đi thực tiễn tận châu Phi). Đoàn trường cũng thực hiện hằng năm khoảng 6-7 chương trình đào tạo nhân tài, theo lối sàng lọc dần (Năm 2014, chương trình đào tạo nhân tài do Đoàn trường đảm trách có 260 sinh viên lập đề án đăng ký tham gia và được đầu tư các nguồn lực. Sau 6 tháng, sàng lọc, đánh giá kết quả, còn lại 150 người; công tác sàng lọc sẽ được tiếp tục để cuối cùng còn khoảng 50 người có khả năng nhất được đầu tư sâu để đi tiếp).
Các hoạt động văn hóa, thể thao, sở thích cũng được đẩy rất mạnh trong sinh viên. Toàn trường có 226 câu lạc bộ khác nhau, các đội văn nghệ sinh viên hằng năm phục vụ 80.000 lượt người xem. Đặc biệt là lĩnh vực thể thao thì thành tựu rất cao. Tiến sĩ ngành Quản lý kinh tế Vương Khải – Phó bí thư Đoàn trường là một vận động viên vô địch về cự ly ngắn toàn quốc và có mặt trong Đội tuyển điền kinh Trung Quốc tham dự Olympic Bắc Kinh. Đội bắn súng của trường có người đoạt chức vô địch bắn súng thế giới. Vận động viên của trường cũng từng vô địch môn nhảy cao tại Đại hội TDTT toàn quốc.
Thành viên cao 1m82 của đoàn Việt Nam đứng cạnh Diêu Minh. Cuộc gặp siêu nhân Diêu Minh
Tại Thượng Hải, lãnh đạo Thành Đoàn đã dành cho các đại biểu Đoàn đại biểu cấp cao Thanh niên Việt Nam một bất ngờ: Bước vào phòng ai cũng sững người khi thấy một người khổng lồ đầu suýt chạm trần nhà đứng đợi sẵn. Đó chính là Diêu Minh (Yao Ming) - người châu Á đầu tiên trở thành ngôi sao hàng đầu của giải bóng rổ nhà nghề Mỹ. Đứng cạnh “siêu nhân” (chính người Trung Quốc gọi ngôi sao của mình như vậy) cao 2m29 này, ngay cả thành viên cao nhất của Đoàn Việt Nam với chiều cao đáng tự hào 1m82 vẫn là một chú lùn.
Nguyên là một cầu thủ của đội bóng rổ Cá mập Thượng Hải, Diêu Minh được câu lạc bộ nhà nghề Houston Rockets mua năm 2002 và thi đấu khá thành công ở đó 7 năm. Trước cây vợt Li Na, Diêu Minh là vận động viên thành công nhất của Trung Quốc và là một trong các thần tượng của thanh niên nước này. Sau khi phải nghỉ thi đấu vì chấn thương, anh trở về Thượng Hải, đầu tư kinh doanh vào chính câu lạc bộ cũ của mình và trở thành một nhà hoạt động chính trị - xã hội tích cực. Anh là thành viên Chính hiệp Trung Quốc và nằm trong thành phần ban lãnh đạo của Hội Liên hiệp Thanh niên Trung Quốc. Anh rất tích cực đưa ra các kiến nghị, đề xuất trong lĩnh vực phát triển thể chất và thể thao cho tuổi trẻ nước này.
Nói chuyện với Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn Nguyễn Đắc Vinh, Diêu Minh nói rất vui khi được biết đến Việt Nam và rất sẵn lòng nhận lời mời sang thăm và giao lưu với thanh niên Việt Nam.
