Sáng 21/2, phát biểu kết luận Hội nghị tổng kết công tác HĐND năm 2021 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, trong thời gian qua, có luồng gió mới trong tổ chức, hoạt động của HĐND các cấp, có quyết tâm lớn, khí thế mới, nhiều cách làm mới, đều khắp ở các địa phương, tỉnh thành, có chuyển động mới rất tích cực.
Chủ tịch QH cho biết, báo cáo đã nêu rõ, HĐND nhiều địa phương đã tổ chức nhiều kỳ họp, linh hoạt, trách nhiệm, đáp ứng kịp thời những diễn biến của thực tiễn. Có HĐND cấp tỉnh đã ban hành gần 200 nghị quyết để kịp thời thể chế hoá các chủ trương, đường lối của T.Ư và địa phương, tạo cơ sở pháp lý cho việc phát triển kinh tế xã hội, phòng chống dịch COVID-19...
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế trong hoạt động của HĐND, một số địa phương vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu, kỳ vọng của nhân dân.
"Hiệu quả công tác giám sát còn hạn chế. Giám sát chuyên đề, tái giám sát còn ít. Còn để xảy ra sai phạm trong quản lý ngân sách Nhà nước, tài sản công, đầu tư công, nhất là trong lĩnh vực quản lý đất đai, tài nguyên môi trường, trong việc huy động quản lý và sử dụng các nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch COVID-19; trong việc mua sắm, đấu thầu thuốc thiết bị y tế, điển hình là sai phạm có liên quan đến vụ án tại Cty Việt Á", ông Huệ nêu.
Theo ông Huệ, ngay cả hiện nay, việc phối hợp và triển khai thực hiện các cuộc giám sát chuyên đề của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại một số tỉnh, thành còn thiếu tích cực, lập và gửi báo cáo giám sát còn chậm, chất lượng báo cáo còn hạn chế.
Chủ tịch Quốc hội phân tích thêm, sau khi có Nghị quyết 30, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết cụ thể về mua sắm công trong lĩnh vực thuốc, xét nghiệm, trang thiết bị y tế. Một số địa phương làm rất tốt, nhưng có một số địa phương không mua sắm được, không dám mua sắm. Trong khi đó có một số địa phương mua sắm thì xảy ra sai phạm.
"Những sai phạm được phát hiện qua công tác điều tra của cơ quan chức năng. Qua vụ việc này cần rà soát lại chức năng, vai trò giám sát tại chỗ của HĐND để rút kinh nghiệm. Những việc như vậy sao không phát hiện được", ông Huệ nói, đồng thời cho rằng, vấn đề này rất đáng suy nghĩ.
Liên quan đến 4 chuyên đề giám sát lớn của Quốc hội, theo ông Huệ, đến nay một số tỉnh, thành vẫn chưa gửi báo cáo, một số địa phương báo cáo chưa đúng, phải yêu cầu bổ sung thêm.
"Vừa rồi Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phải ký văn bản đôn đốc. Trước mắt là chuyên đề giám sát về quy hoạch. Tháng 3 này báo cáo Thường vụ, tháng 5 trình ra Quốc hội mà hiện một số tỉnh, một số đoàn Đại biểu Quốc hội chưa có báo cáo", Chủ tịch QH nêu thêm.
Về phương hướng thời gian tới, ông Huệ yêu cầu HĐND các tỉnh, thành phố tiến hành rà soát, xây dựng, trình cấp ủy cùng cấp thông qua chủ trương hoặc HĐND ban hành Nghị quyết về chương trình xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật cho cả nhiệm kỳ để chủ động từ sớm, từ xa trong xây dựng, hoàn thiện khung khổ, thể chế kiến tạo phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; chú trọng việc thể chế hóa, cụ thể hóa các Nghị quyết đặc thù của Quốc hội đối với mô hình tổ chức chính quyền và cơ chế, chính sách đặc thù cho một số địa phương như thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hóa, Cần Thơ.
Cùng với đó, HĐND cấp tỉnh cần kịp thời ban hành các Nghị quyết để tổ chức thực hiện và giám sát việc tổ chức thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội, tài chính - ngân sách, đầu tư công năm 2022, các chương trình mục tiêu quốc gia, nhất là Chương trình phòng, chống dịch COVID-19, giai đoạn 2022-2023, theo phương châm thích ứng linh hoạt, an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch và Chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội, các giải pháp tài chính - tiền tệ trong 2 năm 2022-2023, phấn đấu hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu, mục tiêu năm 2022.
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đối với tổ chức hoạt động của HĐND; chủ động tham mưu cấp ủy trong việc kiện toàn các chức danh còn thiếu so với quy định và công tác quy hoạch đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách nhiệm kỳ 2026-2031.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp tục làm rõ nội hàm, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn và giám sát hoạt động của HĐND; nghiên cứu đổi mới việc tổ chức hội nghị HĐND theo khối tỉnh, thành phố... Trong năm 2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Ban Công tác đại biểu chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan và HĐND các tỉnh, thành phố xây dựng Đề án “Tăng cường sự chỉ đạo và trách nhiệm giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của HĐND các cấp, tăng cường sự gắn kết của các cơ quan của Quốc hội với HĐND các cấp” và dự thảo “Nghị quyết về hướng dẫn một số hoạt động giám sát của HĐND” trình Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành.
“Đề nghị Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố tích cực đóng góp cụ thể vào dự thảo Đề án và dự thảo Nghị quyết để khi ban hành đáp ứng được yêu cầu thực tiễn”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
