Đó là những gì đang diễn ra ở Gibraltar, một vùng lãnh thổ thuộc Anh nằm giữa Tây Ban Nha và Địa Trung Hải. Đại dịch COVID-19 đã khiến 93 người ở đây thiệt mạng, trong khi 4.000 trong tổng số 33.000 dân mắc bệnh.
Vị trí địa lý, diện tích hẹp và các biến chủng virus khiến số ca mắc tăng vọt, nhưng cũng là yếu tố tạo nên thành công của chiến dịch tiêm chủng, khi sự truyền miệng của người dân hỗ trợ chương trình diễn ra nhanh chóng. Việc nới lỏng các biện pháp hạn chế mà giới chức Gibraltar gọi là “Chiến dịch tự do” thành công cũng là nhờ vắc-xin được cung cấp từ Anh. Đến cuối tháng 3, Gibraltar dự kiến sẽ hoàn thành tiêm chủng cho tất cả người dân từ 16 tuổi trở lên, Bộ trưởng Y tế Samantha Sacramento nói với hãng tin AP.
Nhưng nỗ lực của Gibraltar để trở lại bình thường mới chỉ bắt đầu. Nơi này vẫn đối mặt với nhiều thách thức để mở cửa trở lại khi các nước trên thế giới đang được tiếp cận không bình đẳng với vắc-xin và các biến chủng virus corona vẫn hoành hành. Gibraltar đang lên kế hoạch dự phòng, bao gồm cả việc tăng cường tiêm chủng.
“Tiêm phòng là việc hoàn toàn không được chần chừ để có thể khôi phục hoạt động mà không gặp hạn chế nào. Sau đó, chúng ta có thể quay lại là con người hơn, có thể hít thở không khí trong lành. Đó là Chiến dịch tự do, nhưng vẫn có thận trọng”, bà Sacramento nói.
Tìm ra sự cân bằng có thể là việc khó đối với vùng lãnh thổ kết nối với cả Tây Ban Nha và Anh. Là lãnh thổ thuộc Anh, Gibraltar đã nhận được 5 lô vắc-xin từ London, chủ yếu là của Pfizer-BioNTech. Một số ít vắc-xin AstraZeneca được dự phòng cho những người dễ bị dị ứng.
Tại Tây Ban Nha, các biện pháp hạn chế đã khống chế được đợt bùng phát từ cuối năm ngoái. Nhưng cũng như nhiều khu vực của EU, Tây Ban Nha đang chật vật trong chương trình tiêm chủng cho 33 triệu dân, tương đương 70% dân số.
Gibraltar cấp thẻ vắc-xin cho những người hoàn thành mũi tiêm thứ hai. Một ứng dụng về số liệu vắc-xin còn trong kho và kết quả xét nghiệm cũng được tạo ra để chính quyền căn cứ vào đó khôi phục các chuyến bay quốc tế. Tuy nhiên, những người không ủng hộ cho rằng, cách này phân biệt đối xử với những người không thể tiếp cận vắc-xin, đặc biệt là ở các nước nghèo hơn.
Bắt đầu chuyển hướng
Tại Mỹ, Trung tâm phòng ngừa và kiểm soát bệnh tật (CDC) đưa ra hướng dẫn mới từ hôm 8/3, trong đó nói rằng những người Mỹ tiêm phòng xong có thể tụ tập với những người đã tiêm phòng khác ở không gian trong nhà mà không cần đeo khẩu trang, những ông bà đã tiêm vắc-xin có thể đi thăm con cháu khoẻ mạnh. Hướng dẫn được đưa ra để giải quyết nhu cầu chính đáng của nhiều người khi muốn đi thăm người thân hay làm những việc bình thường khác như trước khi đại dịch xảy ra.
“Khi mỗi ngày có thêm nhiều người được tiêm phòng, chúng ta đang bắt đầu hành trình chuyển hướng”, giám đốc CDC Rochelle Walensky nói.
Trong cuộc họp báo ngày 8/3, bà Walensky nói rằng, hướng dẫn này là bước đi đầu tiên để khôi phục sự bình thường trong cách người dân tiếp xúc với nhau. Bà nói rằng những người đã tiêm vắc-xin cũng có thể làm nhiều việc khác khi số ca mắc và tử vong giảm, thêm nhiều người Mỹ được tiêm phòng và có thêm những nghiên cứu khoa học về những người đã tiêm, Reuters đưa tin.
Tại Trung Quốc, giới chức vừa bắt đầu chương trình cấp giấy chứng nhận y tế điện tử cho công dân của họ để ngày nào đó họ sử dụng như “hộ chiếu vắc-xin”, trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới đang bắt tay vào chương trình tiêm chủng và cân nhắc việc mở cửa biên giới trở lại. Giấy chứng nhận này sẽ có thông tin về kết quả xét nghiệm kháng thể và virus corona cũng như thông tin tiêm chủng của người dùng, SCMP dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc thông báo tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 9/3.
