Con người sống giữa thiên nhiên, sử dụng các thực phẩm từ tự nhiên nhưng nhiều khi không biết đến tác dụng hữu ích của nó. Điều đó lý giải một phần nguyên do vì sao cuộc sống xã hội càng hiện đại, càng sống xa thiên nhiên, xa tấm lá chắn từ những thứ cỏ cây quen thuộc quanh mình thì càng mắc nhiều bệnh tật.
Chúng tôi ăn lá ớt từ nhỏ và coi đó là thứ rau bình thường như rau lài, mồng tơi hay rau ngót, có thể nấu riêng hay nấu tập tàng với bất kể rau gì. Cây ớt chỉ thiên dễ tính mọc lên ở mọi xỏ xỉnh, mọi góc vườn trên mảnh đất cao nguyên đầy nắng gió. Cây to có khi ngang đầu một đứa trẻ năm sáu tuổi, càng hái ngọn thì tán cây càng xòe rộng và đặc biệt hiếm khi thấy trên cây ớt có sâu.
Cách nấu canh cua lá ớt
Tôi mê nhất là lá ớt nấu canh cua. Những con cua đá đen trùi trũi kềnh càng hung dữ thế nào cũng bị mẹ tôi xử lý. Cua giã nhuyễn trong cối đá cùng chút muối rồi đem lọc lấy thịt. Một khi cua lọc xong đã yên vị trong nồi, mẹ sẽ không cho chị em tôi động vào để thịt cua thật lắng, nấu canh không bị vỡ. Hái lá và ngọn ớt, lẫn cả bông hoa be bé, trắng tinh lẫn vào cũng chẳng sao mẹ tôi dặn thế.
Khi nồi nước cua đã lắng, mẹ đặt lên bếp đun nhỏ lửa. Bà dặn tôi nếu lửa to thịt cua sẽ vỡ nát, ăn khé cổ. Áng chừng cua đã kết chặt, mẹ lấy thìa xơ một vòng cho thịt cua lóc khỏi đáy nồi và nổi lên mặt nước. Lửa phải liu riu cho nồi nước sôi thật sôi, tảng thịt cua nổi bập bềnh mà không vỡ. Thế rồi mẹ múc thịt cua ra bát để riêng, lúc bấy giờ mới cho ngọn ớt vào nấu đến khi sẫm màu là được. Món canh cua lá ớt ăn mùa đông hay mùa hè đều hợp. Lá ớt rất giàu hóa chất thực vật và các phenolic acid, có tính kháng oxy hóa rất cao, giúp tăng cường miễn dịch, giảm biến động huyết áp và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Tác dụng chữa bệnh của cây ớt
Chữa bệnh sốt rét cơn: Lá ớt 30 g rửa sạch, giã nát, cho vào một bát nước sôi để nguội, khuấy đều, để lắng, chắt nước uống trước khi lên cơn 2 giờ, ngày 1 lần, làm trong 5-7 ngày.
Chữa mụn nhọt có mủ: Lá ớt, lá na, lá bồ công anh, lá tử vi, lá táo mỗi thứ 50 g giã nát với muối, đắp lên mụn nhọt.
Chữa trúng phong, răng cắn chặt: Lá ớt chỉ thiên 30 – 50g giã nát, thêm nước và ít muối đổ vào miệng, bã đắp vào răng người bệnh.